105 fabrika birden kuruyorlar

Milli maçlara ev sahipliği yapan Konya, Türkiye kamuoyunun da gündeminde. Tahıl ambarı artık örnek bir sanayi kenti.

OSB’lerinde 105 fabrika halen inşa halinde. Unilever, Algida’dan sonra ikinci fabrikasını da Konya’ya taşıyor.

KONYA denince aklımıza ilk olarak ‘tahıl ambarı’ sıfatı gelir. Ama artık devir değişti. Hoşgörüsü ile dünyaya ün salmış Mevlana’nm şehri Konya, artık sanayisi ile öne çıkıyor. Şehir tahıl ambarı olmasının ötesinde, gerçek bir sanayi şehri olarak anılır hale geldi. Anadolu’nun tam orta yerindeki Konya, son yıllarda yerli ve yabancı birçok şirketin yatırım üssü haline geldi. Kent Marmara’da sıkışan sanayinin yükünü hafifletmeye aday.

Malum Eylül ayında Konya iki milli maça ev sahipliği yaptı. A Milli Futbol Takımı Euro 2016 elemeleri çerçevesinde Letonya ve Hollanda ile Konya’da karşılaştı. Şimdi 13 Ekim’de oynanacak İzlanda maçına ev sahipliği yapacak.

Maçlar nedeniyle kamuoyunun dikkati bu şehre yönelmişken biz de Konya’nın sanayisini, tarımını ve ekonomisini araştırdık. Valilik, Konya Sanayi Odası temsilcileri ve bölgede yatırımı olan işadamlarıyla konuştuk.

Aktif sekiz organize sanayi bölgesine sahip olan kent, birçok yeni yatırım çekmiş durumda.

2015’te 115 yeni yatırımın temelleri atılmış. Son üç yılda uluslararası şirketlerden 300 milyon euro’luk yatırım almış. Birkaç yıl içinde ise 700 milyon euro yatırım çekmeyi bekliyor. Şehirden 1 milyar 150 milyon dolarlık ihracat gerçekleşirken, ihracatçı firma sayısı 15 yılda 4.3 kat, ihracat tutarı ise 17 kat artmış. Konya Sanayi Odası Başkanı Memiş Kü-tükçü, 23 milyon metrekare büyüklüğü ile Türkiye’nin ikinci büyük OSB’si haline gelen Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde şu anda 105 yeni fabrikanın yükseldiğini belirtiyor.

105 FABRİKA YÜKSELİYOR

Konya’daki faal sekiz OSB’den biri olan Konya Organize Sanayi Bölgesi (KOSB), 23 milyon metrekare ile Türkiye’nin ikinci büyük OSB’si haline gelmiş durumda. Kütükçü, dördüncü genişleme hamlesi de gerçekleştirilen Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde sanayicilere 105 yeni yatırım alanı tahsis edildiği bilgisini veriyor. 4 milyon metrekareden oluşan dördüncü kısım genişleme alanında yatırımlar hızlı bir şekilde devam ediyor. Şu ana kadar 10 firma üretime başlamış durumda. Kütükçü, iki yıl içinde 105 fabrikanın tamamının üretime geçmesiyle birlikte Konya Organize Sanayi Bölgesi’ndeki firma sayısının 600’e ulaşacağını söylüyor. Kütükçü sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Uluslararası yatırımcıların da tercih ettiği bir sanayi altyapısına kavuştuk. Algida fabrikası ile OSB’de üretim yapan Unilever, ev ve kişisel bakım ürünleri sektöründeki ikinci yatırımını da yine bölgemize yapıyor. Yeni ulusal ve uluslararası yatırımcılarla da görüşmelere devam ediyoruz. Son üç yılda 300 milyon euro’nun üzerinde uluslararası yatırım alan şehrimizdeki bu yatırım tutarının 700 milyon euro’ya ulaşmasını bekliyoruz.”

AR-GE VE İNOVASYON MERKEZİ

Konya’da sanayinin gelişmesi elbette tesadüf değil. Konyalı sanayiciler Ar-Ge ve inovasyona özel ilgi gösteriyorlar. Daha katma değerli ürünler üretme peşindeler. Memiş Kütükçü, Konya Sanayi Odası olarak şehrin ürettiği katma değeri artırmak amacıyla Konya’ya Türkiye’nin bölgesel nitelikteki ilk inovasyon merkezi olan Innopark’ı kazandırdıklarını söylüyor. In-nopark inşaatı tamamlanmış durumda. Merkezin Teknoloji Geliştirme Bölgesi ilan edilmesi için Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na başvurulmuş. KOSB içerisinde yer alan Innopark’ın üretim odaklı bir Ar-Ge ve inovasyon merkezi olacağına dikkat çeken Kütükçü, burada KOP Bölgesi’ndeki beş üniversitenin ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üni-versitesi’nin (TOBB ETÜ) yer aldığını, sanayicilerle üniversitelerin birlikte çalışmaları için bütün fiziki ve fikri ortamın oluşturulduğunu söylüyor.

Konya, hızlı tren projesiyle ilk tanışan illerden biri. Şu anda İstanbul’dan hızlı tren ile Konya’ya gitmek mümkün. Konya artık hızlı ulaşan ve ulaşılabilen bir şehir. Hızlı tren dışında Konya sanayisinin lojistik avantajını artıracak Lojistik Köy Projesi, Konya-Kara-man-Mersin Hızlandırılmış Demiryolu Hattı, Antalya-Konya-Aksaray-Nevşehir-Kayseri Hızlı Treni ve Yeni Çevre Yolu gibi projeler var.

Hava yolu ulaşımını söylemeye bile gerek yok. Türk Hava Yolları, Anadolu Jet ve Pegasus’un her gün düzenli uçuşları bulunuyor.

ŞEHRİN POTANSİYELİ YÜKSEK

Konya Valisi Muammer Erol da yaptığı değerlendirmede, tarım kenti olarak tanınan Konya’nın artık bir sanayi kenti haline geldiğini vurguluyor. Ulaşım imkanları ve altyapısı ile sanayiciler için kentin bir cazibe merkezi olduğunu söyleyen Vali Erol, “Konya, hem Türkiye’nin hem de Iç Anadolu Bölgesi’nin tarım, ticaret, sanayi ve turizm cazibe merkezi olarak bölgedeki diğer illere lokomotiflik görevi yapan, ülke ekonomisine ciddi katkıları bulunan bir üretim üssü” diyor. Vali Erol’un verdiği bilgiye göre, sanayi sektörünün payı tarımın önünde. Yerli ve yabancı yatırımcılar için Konya’nın fırsatlar sunduğunu söyleyen Erol, Konya sanayisinin yapısı itibariyle sektörel bir çeşitliliğe sahip olduğuna dikkat çekiyor. Bu çeşitlilik içinde otomotiv yan sanayi, döküm, makine imalat, gıda sanayi, tarım, tarım makineleri imalatı, ayakkabıcılık, plas-tik-ambalaj, ofis mobilyaları, değirmen makineleri gibi sektörlerin öne çıktığını söyleyen Erol, kentin başta turizm olmak üzere hizmetler ve tarım alanında da önemli bir potansiyele sahip olduğunu vurguluyor; ayrıca savunma, bilişim, yenilenebilir eneıji sektörlerindeki potansiyele dikkat çekiyor, ilin güneş enerjisi potansiyelinin Türkiye ortalamasına göre yüksek olduğunu söyleyen Vali Erol, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Karapınar Enerji ihtisas Endüstri Bölgesi de kuruldu. 30 binden fazla KOBİ’ye sahip, işsizlik oranının Türkiye ortalamasının altında olduğu Konya’da, bin 500’den fazla ihracatçı firma bulunuyor. Yaklaşık 1.5 milyar dolarlık ihracat gerçekleşiyor. ilimizin ihracatı 33 ilin toplamından fazla. Konya, en fazla OSB’ye sahip dördüncü il. 2014 sonu itibariyle marka tescilinde altıncı, patent tescilinde yedinci, endüstriyel tasarımda altıncı, faydalı model tescilinde ise beşinci sırada. Konya’daki beş üniversitede 100 bini aşkın öğrenci öğrenim görüyor. Üniversiteler, farklı fakülteleri ile çeşitli sektörlere nitelikli eleman kazandırıyor.”

TURİZME ÖZEL ÖNEM

Konya denince ilk akla gelen isimlerin başında hiç kuşkusuz Mevlana gelir. “Ne olursan ol, gel” sözünün sahibi Mevla-na’nın şehrine gelenlerin sayısı yılda 2 milyonu geçiyor. Kentteki turizm faaliyetleri sadece bununla sınırlı değil. Şehirdeki hayat M.Ö. 9 bin yılına kadar gidiyor. Çatalhöyük gibi çok önemli bir kültür mirası il sınırları içinde. Konya Valiliği, turizmin çeşitlendirilmesi, alternatif turizm gelirlerinin yaratılması için bölge planı kapsamında çalışmalar yürütüyor. Vali Erol turizm politikasını şöyle özetliyor: “Bölgede özellikle inanç turizminin öne çıktığı görülüyor. Sadece Türk-tslam dönemi ile sınırlı kalmayan, Hıristiyanlık dönemine ilişkin önemli şahsiyet ve eserleri de barındıran ve Hıristiyanlığın hac güzergahında bulunan bir bölge. Özellikle Kilistra ve Debre kentleri başta olmak üzere, inanç turizmi açısından önem arz eden yerleşimlerin ve eserlerin turizme kazandırılmasını hedefliyoruz.

Bölgede inanç turizmi konusunda çok fazla potansiyel olmasına rağmen bunların kullanılamadığı gözlenmektedir.

Özellikle kırsal bölgelerde bu potansiyelin kullanılmasıyla yeni istihdam alanları oluşturulup, göç sorununa çözüm getirilmeye çalışılacak. Turizme yönelik altyapı eksiklikleri giderilecek. Turizme yönelik işbirlikleri geliştirilecek.”

KONYA’NIN EN BÜYÜĞÜ

Konya’da gerçek anlamda bir başarı hikayesi yazılıyor. Anadolu’nun tam ortasında yazılan başarı hikayesinin adı Pan-kobirlik ve Konya Şeker. 1951 yılında kurulan Pankobirlik (Pancar Ekicileri Kooperatifler Birliği) 1999 yılma kadar sadece pancar ekicilerinin örgütlü olduğu bir kooperatifti. Elinde yorgun bir fabrika, küçük bir mandıra ve yemlerin kürekle karıldığı küçük bir yem tesisi vardı. Bu kooperatifin kaderi 1999 yılında Recep Ko-nuk’un başkan olmasıyla değişti. Kurum yatırım atağına geçti. Markalaşma süreçleri başladı. Torku markası yaratıldı. Peş peşe fabrikalar kuruldu. Konya şeker yenilenirken dünyanın en modem şeker fabrikalarından biri olarak gösterilen Çumra Şeker Fabrikası kuruldu.Bütün bunlar başlangıç yatırımlarıydı. 1999’dan günümüze şirket sayısı 19’a, fabrika sayısı 35’e çıktı. Bu fabrikalar şeker, çikolata, süt, et, yem, yağ, enerji, patates, un sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Ayrıca 10 bin başlık bir hayvan çiftliği de var. Hepsi de birbirini tamamlayan tesisler. Birinin çıktısı diğerinin hammaddesi oluyor. Tam bir entegre sanayi kurulmuş durumda. Basit bir kooperatif iken, bir gıda devi haline gelen bu yapı bugün Anadolu Birlik Hol-ding’e dönüşmüş durumda. Kooperatife ait olan holdingin cirosu 3 milyar TL’yi geçiyor. Pankobirlik ve Anadolu Birlik Holding’in kaptan köşkünde oturan Recep Ko-nuk’un hedefleri çok büyük. Anadolu Birlik Holding’in yeni yatırım hazırlıkları yaptığını, bir iki yıl içinde cironun 5 milyar TL’nin üzerine çıkacağını, 2023 yılında ise 10 milyar TL’lik bir gıda devine dönüşmeyi planladıklarını vurguluyor.

Anadolu Birlik Holding’in ülkenin en genç, dinamik ve yatırım iştahı yüksek şirketlerinden biri olduğunu söyleyen Konuk, dünyanın en büyük beş gıda şirketinden biri olmak gibi çok büyük bir hedeflerinin olduğunu vurguluyor. Bu hedefi gerçekleştirmek için yeni üretim tesislerine ve yeni yatırımlara ihtiyaç duyduklarını söyleyen Konuk, projeleri hakkında şu bilgileri veriyor:

“Kısa ve orta vadede gerçekleştireceğimiz yatırımlara dair tamamlanmış projelerimiz mevcut. Özelleştirme ihalesini kazandığımız ve devir sürecinin tamamlanmasını beklediğimiz Soma B Termik Santrali’nin devri ile birlikte 288 milyon dolarlık yatırım haricinde yenileme yatırımı planımız var. Yatırımlarımızın toplam tutarı yaklaşık 449 milyon TL civarında. Bu yatırımların arasında gıda sektöründe yeni ürünler üretmemizi sağlayacak üretim tesisi yatırımları, enerji ve yan sektör yatırımları, termal otel gibi yeni yatırımlar ve mevcut tesislerimizin ürün çeşidini ve üretim hacmini artıracak yatırımlar bulunuyor.”

KOMBASSAN DAYATIRIM YAPACAK

Kombassan Holding de Konya’da yatırımları olan bir şirket. Bünyesinde 18 şirket bulunduran Holding’in 32 üretim tesisinde 6 bin kişi istihdam ediliyor. Gıda, kağıt-karton, petrol ürünleri, inşaat ve yapı malzemeleri, mermer-maden, tekstil, turizm sektörlerinde faaliyet gösteren Kombassan’ın yıllık cirosu 1.2 milyar TL.

Bu cironun yüzde 20’si ihracattan sağlanıyor. Grubun lokomotif şirketlerinden biri olan Komgıda 148 milyon TL ciro yapıyor. Şirketin makarna, un, irmik, bakliyat, bisküvi, gofret, süt tesisleri bulunuyor. Komgıda’mn ürünleri Golda markasıyla tüketicilere ulaşıyor.

Komgıda Genel Müdürü Fatih Doğan, “Firma olarak ISO 500’e girme hedefimiz var. Toplam ciromuzu 2015’te yüzde 15 artırmayı hedefliyoruz. Tesislerimizin üretim kapasitelerini artırabilmek için yeni paketleme ve üretim tesisi yatırımlarımız olacak. Holding olarak uzun vadede toplam 1.3 milyon euro yatırım kararı alındı.

Bu yatırımlar arasında bulunan kojenerasyon tesisi ile elektrik üretimi yaparak tesislerimizin elektrik ihtiyaçlarının bir kısmını kendi bünyemizden karşılamayı planlıyoruz” diyor.

Konya’ya yatırım için 10 neden

■ Genç ve nitelikli insan kaynağı

■ Stratejik konum

■ Zengin doğal kaynaklar

■ Enerji potansiyeli

■ Güçlü sanayi yapısı

■ Tarım ve sanayi yatırımlarına yönelik önemli teşvik, destek ve muafiyetler

■ Yatırımcılara tahsis edilebilir geniş arazi varlığı

■ Tarım, sanayi ve ticaret merkezi olması

■ Tam zamanlı, esnek zamanlı ve yarı zamanlı çalışma kültürü ve uygun ücretle istihdam

■ Üniversiteler şehri