2014 yılında melek yatırımcılık

2013 Türkiye’de lisanslı melek yatırımcılığın ilk resmi yılı oldu. Bu sayının kısa vadede 500, orta vadede bine çıkması bekleniyor. Bulut bilişim, mobil aplikasyon, eğitim, enerji, sağlık, hızlı tüketim ürünleri, çevre teknolojisi sektörleri ve aile restorancılığı gibi yaşam odaklı girişimlerin 2014 yılına damga vurması bekleniyor.

Girişimcilik, Türkiye’de her geçen yıl biraz daha büyüyor. 1,4 milyon girişimcinin olduğu Türkiye de üniversiteler peş peşe girişimcilik merkezleri açıyor. Çok sayıda dernek, girişim ve sosyal girişim alanlarında faaliyete geçiyor. Hazine Müsteşarlığı, KOSGEB, TÜBİTAK, Kalkınma Bakanlığı, Maliye gibi kurumlar, teşvik ve çeşitli desteklerle girişimcilik ekosistemini destekliyor.

2013 yılında girişimcilik anlamında atılan en önemli adım kuşkusuz iş dünyasının da yoğun ilgi gösterdiği melek yatırımcılık alanında oldu. Hazine Bakanlığı, melek yatırımcılık eko-sistemine yönelik Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi’ni düzenleyerek melek yatırımcılığa önemli bir destek sağladı. Ekim ayında açıklanan son verilere göre halen 100 kişiye Bireysel Katılım Yatırımcısı (BKY) lisansı verilmiş durumda. 59 kişi ise lisans için bekliyor. 2014 yılında melek yatırımcı sayısının 150’ye ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu sayının kısa vadede 500’e, orta vadede ise bine çıkması bekleniyor.

YENİ DÜNYAYA ÇÖZÜMLER

BIC Angel Investments Yönetim Kurulu Başkanı Joachim Behrendt, 2014 yılında lisanslı melek yatırımcı sayısının artmasını beklediklerini söylüyor. Bu artışın hem mevcut yatırımcıların lisans almasından hem de birikim sahibi iş adamlarının melek yatırıma yönelerek lisans almalarından kaynaklanacağına dikkat çeken Behrendt, kendilerinin de bir yılda 350’den fazla projeyi değerlendirmeye aldıklarını belirtiyor.

2014 yılında fiziksel dünyayı internetle bağdaştıran çözümlerin daha da öne çıkacağını düşündüklerini kaydeden Behrendt, “Evimizde ve işimizde kullandığımız araç ve gereçler artık daha akıllı olacak ve internete bağlanabilecek. Bu akıllanan yeni dünyaya özgün çözüm ve hizmetler de aynı şekilde çeşitlenecek” diyor.

HEYECANLANDIRAN SEKTÖRLER

Dünyanın en büyük organize melek yatırımcılık ağı olan Keiretsu Forum’un İstanbul genel müdürü Aslı Işı-nak Gözören de özellikle 2014 ve 2015 yıllarından çok umutlu olduklarının altını çiziyor. Bu iki yılda hem geçmiş yıllarda yatırım almış şirketlerin elde ettiği başarıları hem de yeni yatırım alan şirketlerin kısa zamandaki etkilerini göreceğimizi söyleyen Gözören, “Her geçen gün üniversitelerin ve özel sektörün girişimcilik alanındaki faaliyetlerinden haberdar oluyoruz. Tek-noparklar, inkübasyon merkezleri ve teknoloji transfer ofisleri girişimcilere ciddi destek sağlıyor. Bu çalışmaların karşılığını beklediğimizden daha kısa süre içerisinde alacağımızı düşünüyorum” şeklinde konuşuyor.

Gözören’e göre, Türkiye’de bulut bilişim, mobil aplikasyon, eğitim, enerji, sağlık, hızlı tüketim ürünleri ve çevre teknolojisi sektörleri, melek yatırımcıları en çok heyecanlandıran sektörler arasında yer alıyor.

MEYVE VE GERİ DÖNÜŞÜM

Devlet teşvikleri de girişimcilik ekosisteminin gelişmesinde önemli bir rol oynuyor. Junior Chamber International (JCI) Avrupa’dan Sorumlu Başkanı İsmail Haznedar, 2014 yılında devlet desteği sağlanacak sektörlerin tarım, hayvancılık ve ormancılık, imalat sanayi, ulaştırma, haberleşme ve depolama hizmetleri, iş faaliyetleri ve diğer toplumsal, sosyal ve kişisel hizmet faaliyetleri ana başlıklarında toplandığını söylüyor.

Meyve bahçeciliği, tıbbi araç ve gereçler ile geri dönüşümün bunların arasında ön plana çıkacak alanlar olacağını belirten Haznedar, “Her şeye rağmen en büyük ihtiyaç eğitim, farkmdalık ve mentorluk. Avrupa bu yönde çok rekabetçi. Bu, Türkiye’nin devlet desteği ile yapması ve teşvik etmesi gereken önemli alanlardan birisi olarak önemini koruyacak” diyor.

RESTORANLAR ÇEŞİTLENECEK

2013 yılma damgasını vuran bir girişim restoran işletmeciliğiydi. Artan refah düzeyi ailelerin ev dışında geçirdikleri zamanın artmasını olanaklı kılıyor. İş dünyasından birçok ismin bu alana yatırım yaptıklarına şahit olduk. Haznedar’a göre, 2014 yılında mevcut girişimler kendilerine ek hizmetler yaratacak. Haznedar, “Kahve satan kitapçılar olduğu gibi, muhtemelen aile restoranları da ek hizmetler sunarak çeşitliliklerini artıracaklar” diyor. Haznedar, bunun yanı sıra kadınların sosyalleştiği spor alanları ve güzellik salonlarının yanında restoranların ve kafelerin hizmet alanlarının da çeşitleneceğini ifade ediyor.

Şirket Ortağım Kurucusu Mehmet Buldurgan ise 2014 yılında gıda ve perakendede üretime dönük dikey entegrasyon yatırımlarının artacağını söylüyor. 2014 yılı girişimcilik trendlerinde üreticiden tüketiciye yaklaşan bir değer zinciri yoğunlaşmasını beklediklerini ifade eden Buldurgan’ın öngörüleri şöyle: “Türkiye’de güçlü zincir kavramının önemi daha yeni yeni anlaşılıyor. Özellikle aileye yönelik tarzda restoran kavramı gün geçtikçe gelişiyor. Bu anlayış da doğal olarak sektöre yansıyor ve ‘Hiçbir yerde şubemiz yoktur’ yaklaşımı yerini ‘Güçlü ortakla büyüyoruz’ yaklaşımına bırakıyor. Gelişen dünya düzeninde kurumsal ve bireysel tüm online işlemlerin mobil iletişim araçları ile gerçekleştirildiğini varsayarsak, mobil alandaki uygulamaların gelişimi kaçınılmaz olacak.” Medyafors Fuarcılık Genel Müdürü Ayçan Helvacıoğlu, 2013 yılında özellikle e-ticaret, teknoloji, gıda, eğitim ve hizmet sektöründe girişimlerin ön plana çıktığını söyleyerek, 2014’e ilişkin şu tahminlerde bulunuyor: “Yaşam tarzı odaklı girişimler 2014’te hızla devam edecek gibi görünüyor. Sosyal hayatın öne çıkması, çalışan ailelerin sosyal hayatta özellikle yeme-içme zamanlannı birlikte vakit geçirmek ve dışanya çıkmak olarak nitelendirmesi, ailelere yönelik restoran girişimlerinin ön plana çıkmasını sağlıyor.”

Gereksiz bürokrasiden vazgeçin

2013 yılında en dikkat çeken melek yatırımcılardan biri olan ve 2013 yılını 40 girişime melek yatırım yaparak tamamlayan Aslanoba Capital Kurucusu ve CEO’su Haşan Aslanoba, girişimcilere parasal devlet desteklerinin ve vergisel desteklerin çok daha fazla artması gerektiğini söylüyor. Vergisel destekler için bir teknoparkta yer alma zorunluluğu gibi kısıtlamalardan ve bürokrasiden vazgeçilmesi gerektiğini ifade eden Aslanoba, “Melek yatırım almak isteyen girişimcilerin öncelikli olarak hedefledikleri sektörü ve çözüm sundukları sorunu çok iyi bilmeleri gerekiyor. Bununla beraber büyük düşünüp büyük bir pazarı hedeflemeleri yatırım alma olanaklarını artıran unsurlar” diyor.

Burcu Tuvay