Büyüme, euro/dolar ve dolar/TL’de beklentiler

Koalisyon çalışmalarından sonuç çıkmazsa ekonomik aktivite daha da yavaşlar. Bu durumdaydın bütününde büyüme yüzde 2’nin dahi altında kalabilir. Euro/doların 1.15’i aşma ihtimali çok düşük. Dolar/TL ise en iyi senaryoda bile 2.50’nin altına yerleşmez…

Ekonomideki büyüme hızı ne durumda?

Türkiye’de sanayi üretim endeksi, GSYH ile ölçülen ekonomik aktivitenin en iyi “öncü göstergesi”dir. Lâkin takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimini baz almak gerekiyor; çünkü tatiller nedeniyle bazı aylarda çalışılan gün sayısı farklılık gösteriyor. Sanayi üretimi çalışılan gün sayısına son derece duyarlı bir veri. Bu nedenle çalışılan gün sayısındaki farklılığın neden olduğu etkilerden arındırılmış endekse bakarak değerlendireceğim.

Mayıs ayında sanayi üretimi 2014 yılı aynı ayma oranla yüzde 2.36 yükseldi (piyasa beklentisine yakın). Sanayi üretiminin büyüme hızında mart ve nisan aylarına kıyasla belirgin bir yavaşlama var. Endeks mart ve nisan aylarında sırasıyla yüzde 4.75 ve 3.94 büyümüştü. Yılın ilk beş ayının ortalamasına bakalım… Sanayi üretimi yılın ilk beş ayında yıllık bazda ortalama yüzde 2 civarı büyüdü. Henüz açıklanmadı ama açıklandığında GSYH’nm da sanayi üretimine çok yakın çıkması beklenmeli. Yüzde 2’lik büyüme, yüzde 4.5 olan Türkiye’nin potansiyel büyüme hızının belirgin bir şekilde altında. Koalisyon çalışmalarından somut bir sonuç çıkmazsa ve erken seçime gitmek zorunda kalırsak ekonomik aktivitenin daha da yavaşlaması söz konusu olacaktır. Bu durumda yılın bütününde büyümenin yüzde 2’nin dahi altında kalması ihtimali güçlenir.

İyi senaryoda parite nereye gider?

Tsipras, geçen hafta perşembe günü Troyka Heyeti’ne yeni reform paketini sundu. Yunanistan üç yıl vadeli 53.5 milyar euro’luk yeni bir kredi karşılığında ciddi anlamda kemer sıkacak. Avrupa kanadı paketi olumlu karşıladı. Bu pazar günü de karar verilecek. Yunanistan’ın parasal birlikten çıkarak Avrupa’yı yeni bir krize sokmasını göze alacaklarını sanmıyorum. Hazır Tsipras’ta kabul edilebilecek bir reform paketi sunmuşken anlaşma sağlanması ihtimalini çok yüksek görüyorum. Anlaşma sağlanırsa paritede yukarı yönlü hareket olabilir ancak paritenin yakın vadede 1.15’in üzerinde kalıcılaşması çok zor. Çünkü Yunanistan riskinin ortadan kalkması FED’in önünü açacak. îlk faiz artırımı bu durumda eylül ayındaki toplantıda bile yapılabilir. Hal böyle olunca anlaşma sağlanması halinde bile paritenin 1.15’i aşma ihtimali çok düşük. 1.15 bandı yeniden dolar yönlü pozisyon almak için uygun olabilir.

Anlaşma sağlanır ve koalisyon hükümeti kurulursa dolar/TL nereye kadar gerileyebilir?

iki önemli belirsizlik kaynağı var. Birincisi Yunanistan, İkincisi de içerideki siyasi belirsizlik… Yunanistan ile anlaşma sağlanırsa euro/dolar paritesindeki yukarı yönlü hareketlenmeyle birlikte kurun 2.62-2.63 bandına kadar gerilediğini görebiliriz.

Bayram sonrasında yapılacak ikinci tur görüşmelerden koalisyon hükümeti çıkarsa kurun 2.55 bölgesine kadar gerilemesini bekleyebiliriz. Lâkin bu bölgede hem bireysel hem de kurumsal tabandan güçlü talep gelir. En iyi senaryoda (dışarıda Yunanistan ile anlaşma sağlanması ve içeride koalisyon hükümeti kuruması) bile kurun 2.50’nin altına yerleşmesi beklenmemeli. FED beklentisi 2.50’nin önemli bir destek bölgesi olarak çalışmasını sağlar.