Sanayi şirketleri de yüksek kura teslim
Borsa İstanbul’da üçüncü çeyrek bilanço dönemi geride kaldı. Reel sektör şirketlerinin kârlılıkları bu dönemde de yüksek kur/düşük TL çerçevesinde şekillendi. Bu bağlamda riskleri iyi yöneten şirketlerin kârlılıkları daha güçlü geldi. Sektörel bazda teknoloji, gıda ve otomotiv şirketleri öne çıktı. Uzmanlar, bu ortamda mali yönden güçlü şirketlerin tercih edilebileceğini belirtiyor.
Yılın üçüncü çeyreği, piyasalar açısından hiç de iyi geçmedi. 7 Haziran seçimi sonrası artan siyasi belirsizlik, piyasalarda çok sert şekilde fiyatlandı. Dolar/TL 3,07 seviyelerine kadar yükselerek rekor kırarken, gösterge faiz yüzde 11,5 seviyesinin üzerine tırmandı. BlST-100 Endeksi’nde de sert düşüşler gözlemlendi. 1 Kasım seçiminin ardından ise şimdilik siyasi belirsizlik geride kaldı. Ancak üçüncü çeyrek döneminde şirket bilançolan üzerinde bunun olumsuz etkileri net şekilde hissedildi. Piyasaların içinden geçtiği bu kritik dönemde mali yapısı güçlü şirketler, döviz açık pozisyonu olmayanlar ve döviz girdisi olanlar daha iyi bir süreç yaşamış görünüyor.
Üçüncü çeyreğin sanayi şirketleri açısından en baskın özelliği, esas faaliyet kârının önemli ölçüde artması, buna rağmen yüksek kur nedeniyle net kârlılıkların baskılanması diyebiliriz. Uzmanlar dördüncü çeyrekte de tablonun bu paralelde şekilleneceğini, dolayısıyla mali yönden güçlü şirketlerin tercih edilebileceğini söylüyor.
TABLO NASIL HAZIRLANDI?
Bu noktada 2015 üçüncü çeyrek bilançoları üzerinden satış geliri, esas faaliyet kârı ve net kâr rasyolannı dikkate alarak bir analiz yaptık. Haberimizin tablosunda bu hisseleri görebilirsiniz.
2015/9 aylık bilançoları 2014/9 aylık rakamlarla karşılaştırdık. Çalışmada sanayi şirketlerine yer verdik ve her kriterde en iyi 20 hisseyi tablomuza koyduk.
Her üç kalemde de geçen yılın altında performans sergileyen şirketler, 2015 yılında esas faaliyet ve net kâr rakamı ekside olan şirketler ve 2015/9 aylık cirosu 25 milyon TL’nin altında olan şirketler liste dışında kaldı. Bu kapsamda toplam 50 şirket üzerinden çalışma yapıldı. Bu kriterlerin yanında yatırımcılara, hisse değerlemelerine de dikkat etmelerini öneririz.
Sektörel bazda bakıldığında teknoloji, gıda ve otomotiv şirketleri listelerde yer alıyor. Genel olarak tabloya bakıldığında her üç kriterde de listeye giren dokuz şirket var. Bunlar; Datagate Bilgisayar, Say Reklam, Verusa Holding, Orge Enerji, Tukaş, Kristal Kola, Plastikkart, Gersan Elektrik ve Deva Holding.
HER ŞEKİLDE YÜKSEK KUR
2015 yılı üçüncü çeyreğinde sanayi BİST-Tüm’de yer alan şirketlerin toplam kârının bir önceki çeyreğe göre yaklaşık yüzde 20, geçen yılın aynı çeyreğine göre ise yüzde 3,4 oranında azaldığı görüldü. Genel anlamda banka haricindeki şirketlerin net esas faaliyet kârının hem bir önceki çeyreğe hem de geçen yılın aynı dönemine göre güçlü bir artış gösterdiğini aktaran Gedik Yatırım Araştırma Uzmanı Erol Gürcan, buna rağmen net kârlarda sert bir düşüş görüldüğüne dikkat çekiyor. Gürcan, “Bu durumun temel nedeni üçüncü çeyrekte TL’deki sert değer kayıpları olarak görülebilir” diyor.
İHRACATÇILARIN KARI GÜÇLÜ
Erol Gürcan, ihracat odaklı ve net yabancı para pozisyonu pozitif olan şirketlerin TL’deki değer kayıplarından olumlu etkilendiğini ve bu durumun finansal sonuçlara kârlılık yönünden katkı sağladığım söylüyor. Diğer taraftan, emtia fiyatlarındaki düşük seyrin de bazı şirketler açısından avantaja dönüştüğünü aktaran Gürcan, “Bazı şirkeder için de daha önceden başlamış olan yatırımların tamamlanması ve bu dönem itibariyle maliyeüer tarafında sağladığı pozitif katkılar kârlılığı destekleyen unsurlar oldu” diyor.
YIL SONUNDA DA AYNI TABLO
Uzun zamandır hem banka hem de fınans dışı şirketlerde kârlılığı biçimlendiren en önemli şeyin yüksek kur, bir diğer deyişle düşük TL olduğunu vurguluyoruz. Bu bağlamda Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı, üçüncü çeyrekte olduğu gibi dördüncü çeyrekte de kur ve emtia fiyatlarındaki seyrin fınansallarda ön plana çıkacağını dile getiriyor. Tokalı, “Talep faktörünün güçlü kalmaya devam etmesi ve düşük emtia temasının varlığım koruması halinde, özellikle petrol ve gaz sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin kâr marjlarındaki iyileşmenin devam ettiğini görebiliriz” diyor.
HİSSE SENETLERİ ÖN PLANDA
Banu Kıvcı Tokalı, son çeyrekte operasyonel anlamda maliyet/gider optimizasyonu yapmada başanlı olabilen, kur riski taşımayan ya da hedge etme stratejisi ile daha korunaklı kalabilen, mali yapısı güçlü şirketlerin öne çıkacağını söylüyor.
Destek Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Emre Özgüven, 2015 yılının sonuna kadar, yukan yönlü trendine devam eden hisse senetlerinin ön planda olmasını beklediklerini ifade ediyor. Özgüven, kâr marjı yüksek, istikrarlı bir şekilde kârlılık sağlamayı başarmış, düzenli temettü dağıtan hisselerin portföylerde bulunmasının doğru bir tercih olabileceğine vurgu yapıyor.
Emre Özgüven, “Bilanço kârlılık beklentilerinin sektör ortalamalanyla karşılaştırmalı bir şekilde değerlendirilmesi gerekirken, temettü ödemesi konusunda sicili iyi olan şirketleri, yatırımcılar yılın kalan döneminde takip edebilir” diye konuşuyor. Özgüven, bu yılın genelinde döviz yükümlülüklerini azaltan veya döviz yükümlülüğüne rağmen kârlılığını artırmış şirketlerin de tercih edilebileceğini ifade ediyor.