Hisse senedi piyasası

BU haftaki yazımızda borsanın temel taşı olan hisse senedi piyasasını ele alacağız. Hisse senedinin performansını etkileyen önemli faktörler nelerdir? Hisse senedi piyasalarında nelere dikkat etmeliyiz? Önemli rasyolar nedir ve analizlerimizi yaparken nelere dikkat etmeliyiz? Bu konuları ilerleyen yazılarımızda da detaylı bir şekilde ele alacağız.

“Hisse senedi yatırımı yapmak borsanm vazgeçilmezlerinden-dir” diyebiliriz. Portföylerin çoğunda yer alan bu ürünün fiyatlamala-rını takip ve tahmin etmeye çalışırken, belli başlı unsurları göz önünde bulundurmamız gerekir. Özellikle hisse senetlerinin bazılarının spekülatif etkiye de sahip olduğunu göz önünde bulundurursak, kısa vadede yüksek getiri sahibi hisselere de yönelim olabilir. Ancak böyle spekülatif ataklardan uzak durmak isteyen yatırımcıların daha güvenilir hisse senetlerine yönelmesinde fayda olduğunu söyleyebiliriz.

Hisse senedinin performansını etkileyebilecek unsurlar neler?

Hisse senedinin fiyatını etkileyebilecek en önemli unsur arz ve talep dengesidir. Temel anlamda fiyatlar arz ve talep dengesine dayanır. Her finansal yatırım aracının arz ve talebini dengeleyen unsurlar birbirinden farklılık gösterir. Örnek olarak petrol fiyatlarının arz ve talebini etkileyen unsurlar ile hisse senedinin dengelerini etkileyen unsurlar birbirinden farklıdır. Ancak kendi aralarında belli başlı korelasyonları olabilir. Bir senedin talebinin artması, fiyatının artmasına zemin hazırlayabilecek önemli bir unsurdur.

Hisse fiyatını etkileyen unsurlar arasında, makro ve mikro gelişmeler de belirleyici olabilir. Makro faktörler, dünyada meydana gelen olaylardan oluşurken, mikro faktörler genel olarak yurtiçinde meydana gelen olaylardır. Yurtiçindeki olaylar ise siyasi gelişmeler, doğal afetler gibi durumları kapsar. Çünkü bunların hepsi ülke ekonomisi üzerinde belirleyicidir ve ekonominin gidişatını olumlu veya olumsuz yönde etkileyebilir. Bu durumda endeks ve hisseler üzerinde etkili olabilecek unsurlar arasında yer alır.

Öte yandan hissesi alınacak şirketin performansı da belirleyici bir unsurdur. Şirketin büyümesi, karlılığının artması, borçluluk durumu gibi konular fiyatların olumlu veya olumsuz etkilenmesine neden olur. Diğer enstrümanların performansları da hisse senedi fiyatlarını etkileyebilir. Özellikle dövizler, emtia ve diğer ürünlerin yatırımcılara daha cazip geldiği dönemlerde, hisselerden kaçan yatırımcılar bu tür yatırım araçlarına yönelebilir.

Yurtdışı sermaye akışının da endeks ve hisse senetleri üzerinde etkileri bulunur. Yurtdı-şında yapılan parasal genişlemelerin etkileri, düşük faiz süreciyle o ülke endekslerine pozitif katkılar sağlayabilir. Özellikle son dönemde ülkelerin ekonomik canlılığı sağlamak adına yaptıkları hamleler ülke borsalarma can verebilecek bir süreçtir. Ayrıca dışa bağımlı olan diğer gelişmekte olan ülke ekonomileri de sıcak para akışından pozitif yönde etkilenip, hem ülke borsalarma hem de doğrudan yatırımlarında olumlu yönde katkılar görebilir.

Hisse senedi fiyatını artıran ya da düşüren faktörler…

Hisse senedi fiyatını etkileyen en önemli unsurlardan bir tanesi, ülke ekonomisinin büyümesidir. Bu durum şirket karlarının artmasını dolayısıyla hisse fiyatlarını olumlu etkiler. Diğer yandan getirilerinin azalacağı düşünülen diğer yatırım araçlarından çıkan yatırımcılar, hisse senedi piyasasına yönelebilir. Hisse senedi fiyatını düşüren unsurları da yukarıda bahsettiğimiz durumların tam tersi olarak düşünebiliriz. Günümüzde ise FOREX piyasasında da hisse senedi yatırımı yapılabilir. Özellikle yabancı hisse senedi yatırımları, kaldıraç özelliğiyle birlikte önemli bir yatırım aracı olarak düşünülebilir ve kısa vadeli ataklardan yararlanılabilir.

Gökhan Özkan / Işık Fx