Avrupa Birliğinden Projesi Olan Girişimcilere Hibe Kredileri

Avrupa Birliği, ‘Rekabetçi Sektörler Programı’nın ikinci etabını başlatıyor. Proje kapsamında KOBİ’lerin yararına, girişimciliğin geliştirilmesine dönük projeler hibe yoluyla destekleniyor. Geri ödemesi yok. 2020’ye kadar 405 milyon euro dağıtılacak.

Kimler başvurabilir?

■ Kamu kurumlan
■ Sivil toplum kuruluşları
■ Sanayi-ticaret odalart
■ Birlik ve borsa benzeri iş dünyası temsilcisi çatı kuruluşlar
■ Dernekler
■ Vakıflar
■ Kooperatifler
■ Üniversiteler
■ Küçük sanayi siteleri
■ Organize sanayi bölgeleri yönetimleri
■ Araştırma merkezleri
■ Belediyeler
■ Kaymakamlıklar
■ Bireysel başvuru [AB’den onay bekleniyor)

KOBt’LERLE ilgili her haber, doğal olarak ekonomideki yerlerinin ne kadar önemli olduğu konusuyla başlar. Evet, küçük ve orta boy işletmeler, istihdamdan üretime ekonomik faaliyetlerin yaklaşık yüzde 90’ını sırtlarlar. Ne var ki, iş yatırım imkanlarına ve Ar-Ge becerilerine gelince ekonomide kapladıkları alan birden bire küçülür, yüzde 3-5’ler seviyesine geriler. Bunun nedeni bellidir; KOBİ’ler ellerindeki kısıtlı imkanlar nedeniyle yeterince Ar-Ge çalışması yapamıyor, ürün ve hizmetlerini yenileyip geliştiremiyorlar. Bu imkansızlıklar rekabet gücünü artırıcı programların uygulanamaması, yönetim, inovasyon ve Ar-Ge alanlarında yaşanan sıkıntılar şeklinde sıralansa da ülkemizdeki KO-Bl’lerin karşı karşıya kaldığı en büyük sorun öncelikle finansman.

Eğer siz de projelerinize finansman bulmakta problem yaşıyorsanız, artık önünüzde büyük bir fırsat var. Avrupa Birliği (AB).

“Rekabetçi Sektörler Programı” kapsamında bulundukları bölgelerde istihdam artıran, KOBİ yararına projeler geliştiren sanayi-ticaret odaları, küçük sanayi siteleri, sanayi bölgeleri, dernek, vakıf ve benzeri kuruluşlara hibe veriyor.

405 MİLYON EURO DAĞITILACAK

Rekabetçi Sektörler Programı’nm ilk etabı tamamlandı. Bu kapsamda 43 ilde, 60 projeye 565 milyon euro destek sağlandı. Şimdi programın ikinci etabı başlıyor. Programın yeni döneminde 2020’ye toplam 405 milyon euro hibe dağıtılacak. Önceki etapta sadece belirli alanlar için geçerli olan programa şimdi Türkiye genelinden gelecek tüm proje başvuruları kabul edilecek.

Program, Türkiye’de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülüyor. Peki, bu programa kimler başvurabilir? Hibe desteği için herhangi bir sektör sınırlaması var mı? Söz konusu programdan yararlanmak isteyenler nasıl bir yol izlemeli? işte ayrıntılar…

ÖNCELİKLİ ALANLAR

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü AB Mali Programları Daire Başkam Murat Altun, “Rekabetçi Sektörler Programı, Türkiye’nin kalkınma stratejisinde yer alan birçok öncelikli alanda geliştirilmiş projeye finansal ve teknik destek sağlayan bir program” diyor.

Program Türkiye’deki bölgesel farklılıkların dengelenmesini hedefliyor. Bunun için KOBl’lerin rekabet güçlerinin artırılarak sosyal ve ekonomik kalkınmaya katkı sağlanması hedefleniyor.

Peki, bu nasıl gerçekleşiyor? Altun, bu programın en temel özelliğinin bölgelerde öne çıkan sektörlere yönelik projelerin desteklenmesi şeklinde özetlenebileceğini söylüyor.

Örneğin, Giresun fındığıyla öne çıkan bir şehir. Bu ilde şu anda lisanslı fındık deposu ve stok borsasının kurulmasına yönelik bir projeye destek veriliyor, ikinci örnek olarak Samsun bir liman kenti. Kentin bu avantajını kullanarak bir lojistik merkezi kurulmasına yönelik proje destek kapsamına alınmış. Üçüncü örnek Hatay, el yapımı mobilyada kendini ispatlamış bir yer. Burada mobilyacılığı geliştirme projesi destekleniyor. işte, bu tarz öncelikler dikkate alınarak geliştirilmiş projeler destekleniyor.

PROJENİN İKİNCİ ETABI BAŞLIYOR

Rekabetçi Sektörler Programının ikinci aşaması için proje çağrıları henüz yapılmadı. Ancak kısa bir süre sonra duyuru yapılması bekleniyor. Programdan şimdiye kadar mali destek alan kurumlar arasında kamu kurumlan, sivil toplum kuruluşları, sanayi-ticaret odaları, birlik ve borsa benzeri iş dünyası temsilcisi çatı kuruluşlar, dernekler, vakıflar, kooperatifler, üniversiteler, küçük sanayi siteleri, organize sanayi bölgeleri yönetimleri, araştırma merkezleri, belediyeler ve kaymakamlıklar gibi kar amacı gütmeyen kuruluşlar var. İkinci etapta da yine bu kurumlar olacak. Ancak programa ilk kez bireysel başvuruların da kabul edilmesi bekleniyor. Bunun için, yani bireysel başvuruların kabulünün yeni programa dahil edilmesi konusunda AB yetkilileri ile görüşmeler devam ediyor.

ÜÇ ANA EYLEM PLANI

Yeni dönemde programa başvurunun yeterlilik ön şartı, geliştirilecek projenin, programın, eylemlerinin altında yer alan aktivitelere ve bu aktivitelerin hedeflerine uygun olması. Programım yeni dönemi için üç ana başlık belirlenmiş. Bunlar özel sektörün geliştirilmesi, bilim-teknoloji-inovasyon ve kapasite geliştirme şeklinde sıralanıyor.

Birinci dönemde lojistik merkezden ortak kullanım atölyelerine, gıda endüstrisinden doğal taş sektörüne, özellikle yeni girişimciler için uygun maliyetli iş geliştirme merkezlerinden lisanslı depolara kadar bölgenin ihtiyaçlarına ve öncü sektörlerine yönelik birçok alanda projeler desteklenmiş. Yeni dönemde ise, uluslararası ticarete konu olan bölgesel değer zincirlerine odaklanarak, KOBİ’lerin değer zincirlerine entegrasyonunu güçlendirmek, ortak kullanıma yönelik tesislerde katma değeri yüksek ürünlerin imal edilmesini sağlayacak makine ve donanıma katkı sağlanması hedefleniyor. Bunların yanı sıra Ar-Ge ve yeniliğin desteklenmesi de daha fazla önem kazanacak.

PROJE BAŞINA DESTEK MİKTARI

Peki, Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında bir projeye en fazla ne kadar-lık destek veriliyor? Proje tutarının alt ve üst limitleri neler? Yeni dönem için henüz bu soruların yanıtları belirlenmiş değil. Bu rakamlar projenin içeriğine ve gereklerine göre değişecek. Ancak programın ilk etabında desteklenecek projelere baktığımızda, proje bütçelerinin en az 2 milyon en fazla 60 milyon euro olduğu görülüyor.

Proje başvurularının Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ilgili birimine yapılması gerekiyor. Rekabetçi Sektörler Programı’nı hibe veren diğer AB programlarından ayırmak gerekiyor. Çünkü uygulama diğerlerinden farklı. Örneğin proje sahiplerine doğrudan ödeme yapılmıyor. Projenin bütçesi çerçevesinde proje faaliyetleri ile ilgili AB kurallarına uygun ihaleler Bakanlık bünyesinde düzenleniyor, ihaleyi kazanan firmalar proje faaliyetlerini gerçekleştirdikçe ve dönemler itibari ile ödeme alıyorlar. Ancak doğrudan bireysel başvuru yöntemiyle hibe verilmesine başlandığında proje sahiplerine hibe sözleşmesi çerçevesinde ödemeler yapılabiliyor.

Destek alan projeler…

Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında bazı projeler tamamlandı. Bazıları da uygulama aşamasında. Projelerden bazıları ise 2016 yılında başlayacak. Halihazırda yürütülen ya da başlama aşamasında olan proje örnekleri şu şekilde sıralanıyor:

Ordu Arım Balım Peteğim Projesi Antakya Mobilyacılığını Geliştirme Projesi Samsun Lojistik Köy Projesi Mardin Sürdürülebilir Turizm Projesi Rize Çay Araştırma Projesi Erciyes Teknopark Bölgesel inovasyon Merkezi Projesi Maraş Biberi Kümelenme Projesi Van İşgem Büyüyor Projesi Bayburt Doğal Taş Projesi Teknoloji Transferi Hızlandırma Fonu Projesi Girişimci işgücünü Çevreleyen Fırat Gökkuşağı (FIRASET) Projesi