Seramik Sektöründe İş Var
Seramik-vitrifiye sektörü hem üretim hem de ihracatta Avrupa kıtası ve tüm dünyadaki gücünü günden güne artırıyor. Sektör dünyadaki daralmadan nasibini alsa da firmalar üretim ve marka yatırımlarıyla geleceğe güvendiklerini gösteriyor.
KİL, kaolen ve yüksek ateş… İnsanoğlu bunları birleştirerek M.Ö. 6000 yılında önemli bir buluşa imza atmış. Ortaya çıkan seramikleri boya ve desenlerle bir sanat eseri haline getiren insanoğlu için 21. yüzyılda seramik halen vazgeçilmez bir ürün. Evde, okulda, hastanede; kısacası tüm yaşam alanlarında hijyen ve rahatlık sunan bu malzeme kullanılıyor. 1950’li yılların ortasında ilk modem seramik fabrikasını kuran Türkiye, bugün seramik ve vitrifiye-de dünyada hatırı sayılır üreticilerinden biri konumunda.
Türkiye seramik sanayi, dünya üzerinde kaplama malzemelerinde sekizinci, sağlık gereçlerinde ise dördüncü en büyük üretici. Seramik karolarda ve sağlık gerekçelerinde dünyanın dördüncü büyük ihracatçısı olan Türkiye, Avrupa’nın seramik karolarda üçüncü büyük ve sağlık gereçlerinde ise birinci ihracatçısı konumunda.
Türkiye’de 28 seramik kaplama üreticisi firma bulunuyor. Ülkemizdeki kurulu kapasite 432 milyon metrekare iken, bunun fiilen 300 milyon metrekaresi kullanılıyor. 2015 yılsonu itibariyle Türkiye’de üretilen seramik kaplama malzemelerinin 230 milyon metrekaresi iç piyasada satılırken, 77.2 milyon metrekaresi ise ihraç edildi.
VİTRİFİYE’DE 33 FİRMA
Literatürde ‘seramik sağlık gereçleri’ olarak adlandırılan banyo, tuvalet, mutfak gibi alanlarda kullanılan lavabo, eviye, klozet, rezervuar, bide helataşı, pisuar, duş teknesi gibi vitrifiye ürünlerindeki firma sayısı ise 33’ü buluyor. Bu firmaların yıllık üretim kapasitelerinin 24 milyon adeti bulduğu biliniyor. 2015 yılı sonu itibariyle seramik sağlık gereçleri üretiminin 11 milyon adeti iç piyasada satılırken, 8 milyon adet üretim de ihracata gitti. Seramik kaplama üreticilerinin bazıları (Vitra, Ege Seramik, Toprak gibi) aynı zamanda iddialı birer seramik sağlık gereçleri üreticisiyken, yalnızca vitrifiye alanına yönelmiş Çorum’da tesisleri bulunan Isvea (Ece Banyo) ve Zonguldak merkezli Creavit (Çanakçılar Seramik) gibi üreticiler olduğunu da belirtelim.
DÜNYA MARKALARINA TALİBİZ
Son yıllarda seramik kaplama ve seramik sağlık gereçlerinde faaliyet gösteren firmalar hem üretim güçlerini yeni yatırımlarla artırırken hem de yurtdışında ‘marka’ satın alarak global firma olma yolunda ilerliyorlar. Kaleseramik, 2011’de İtalya’nın önde gelen markaları Edilcuoghi ve Edilgres’i üreten Fincuoghi şirketini satm alırken, Seramiksan, 2014’te İtalya’nın en büyük üreticilerden olan ve 86 ülkeye ihracat yapan Rondine Group un yüzde 50’sini satm aldı. Çorum merkezli Ece Holding ise 2013’te 54 yıllık geçmişe sahip ve İtalya’nın lider markası Isvea’yı bünyesine kattı. Halen sektördeki oyuncuların Avrupalı rakipleri ile görüşmelerini sürdürdüğü biliniyor.
YATIRIMLAR SÜRÜYOR
Sektördeki firmalar yatırım yarışından da kopmuyor. Kaleseramik, bundan 58 yıl önce İbrahim Bodur öncülüğünde üretime geçen ilk seramik fabrikasının yerine, modem bir granit fabrikası inşa etti. Kaleseramik tesisleri içinde, yaklaşık 100 milyon TL’lik yatırımla tamamlanan granit fabrikası 2016 yılı başında üretime başlarken, Creavit’in üretim kapasitesini iki katına çıkaracak 25 milyon dolarlık yatırımı devam ediyor. Yatırımın yılın ikinci yarısında devreye alınması planlanıyor.
Sektörün dinamik oyuncularından Graniser ise, 2016 yılının ikinci yarısında devreye almayı planladığı 2.8 milyon metrekarelik sırlı porselen yatırımı tesisi ile yüzde 65-70’i ihracata yönelik ürünler üreterek ihracatını 65 milyon dolar seviyelerine çıkarmayı planlıyor. Seranit’in ise halen 100 milyon dolarlık bir yatırım planını netleştirme aşamasında olduğu biliniyor.
Yurtbay Seramik de yaptığı yeni yatırımla kurulu kapasitesini 16 milyon metrekareden 22 milyon metrekareye çıkarmayı planlıyor. Halen Eskişehir’de 85 bin metrekare kapalı alanda üretimini sürdüren firmanın üretim kapasitesinin 9 milyon metre karesini yer karosu, sırlı granit ve teknik granit; 7 milyon metrekaresini ise duvar karosu oluşturuyor. Firmanın Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İlter Yurtbay, “2016 yılı başında faaliyete geçecek olan 34 bin 500 metrekare kapalı alana sahip fabrikamız ile kapasitemizi 22 milyon 500 bin metrekareye çıkarıp,150 kişiye yeni istihdam sağlayacağız” diyor.
İHRACAT VİTES KÜÇÜLTTÜ
Küresel ekonomide devam eden daralmadan seramik-vit-rifiye sektörü ihracatı da olumsuz etkileniyor. Çimento, Seramik, Cam ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği verilerine göre, seramik-vitrifiye sektörünün 2015’te ihracatı bir önceki yıla kıyasla yüzde 15.4 kayıpla 935 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Sektörün rakamlarının alt kırılımlarma bakıldığında ise, seramik kaplama malzemeleri ihracatının 2015’te bir önceki yıla göre miktar olarak yüzde 8.90, dolar tutar olarak ise yüzde 16.37 azaldığı görülüyor. Aynı dönemler arasında seramik sağlık gereçleri ihracatımız ise miktar olarak yüzde 2.67, tutar dolar olarak ise yüzde 10.66 oranlarında azaldığını vurgulayalım.
ÜMİT İÇ PAZARDA
Türkiye Seramik Federasyonu Başkanı Ahmet Yamaner, “2016 ihracatımızın da 2015 yılındaki tempoyu sürdüreceğini düşünmekteyiz. 2015’te iç pazarın canlı olması sektördeki hacmi büyütüyor. Kentsel dönüşüm, nitelikli, büyük çaplı konut ve yaşam alanlarını barındıran projeler ve yenileme piyasalarının etkisi sektörümüze olumlu şekilde yansıdı” diyor. Yamaner, ithalatta da daralma olduğuna dikkat çekiyor ve şu bilgileri veriyor: “Seramik karo ve sağlık gereçleri ithalatımızda daralma görülmekte. Karo ithalatı özellikle Çin’e dayalı olmakla birlikte 2015 yılında miktar ve tutar olarak yüzde 38’e yakın oranda azaldı. Sağlık gereçlerinde ise yüzde 69 artış var.
2016’da da ithalatta benzer bir durumla karşılaşacağımızı tahmin ediyoruz.”
Sektörün ihracatının Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerindeki politik sorunlar nedeni ile beklenen büyümeyi gösteremediğini vurgulayan Yamaner, Avrupa’daki pazar payımızın arttığına da dikkat çekiyor. Yamaner, yeni pazar arayışları hakkında ise şu bilgileri veriyor: “Yeni pazar arayışları devam ediyor. ABD pazarı gelişmekte olduğundan bu pazara yönelme mevcut. Sahra altı Afrika, Asya kıtası ve Uzakdoğu pazarlan üzerinde de çalışılıyor.”
REHABİLİTASYON YILINDA İNOVASYON
Çimento, Seramik, Cam ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkam Bahadır Kayan, dünya mal ticaretinin 2016’da yüzde 2.5-3 oranında daralmasının beklendiğine dikkat çekerek sözlerine başlıyor. 2016 yılı ihracatını pazar ve ürün çeşitlemesi ile artırmayı hedeflediklerini söyleyen Kayan, şu değerlendirmelerde bulunuyor: “2016’yı verimliliğe odaklandığımız, stratejik planlarımızı gözden geçirip orta vadeli hazırlıklar yapabileceğimiz bir ‘rehabilitasyon’ yılı olarak görmeliyiz. 2016 ürün ve müşteri gamının elden geçirildiği, kârlılığa odaklandığımız bir yıl olacak. İhracatla ekonomiye katkımızı sürdürüyoruz.”
Yurtbay Seramik Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İlter Yurtbay ise, 2016’da özellikle iç pazardan umutlu. Yurtbay, “2016 yılının ülkemiz ve firmamız için iyi geçeceğini öngörüyoruz. 2016’nm koyduğumuz hedefleri, planlarımızı hayata geçirdiğimiz başarılı bir yıl olacağına inanıyoruz. Ürünleri dünyadaki rakiplerine göre gerek fiyat, gerekse kalite bakımından daha iyi olan sektör, yaşadığı ihracat kaybının toparlanmasını bekliyor. İç pazarın büyüyeceğine inanıyoruz” değerlendirmesini yapıyor.
ENERJİYE TEŞVİK BEKLİYORLAR
Dünyada söz sahibi olan Türk seramik ve vitrifiye sektörünün ‘rekabet gücünü’ artırmak için öncelikle enerji maliyetlerinin dünya seviyelerine gelmesi gerekiyor. Sektörün girdilerinin yüzde 35’i enerji maliyetlerinden kaynaklanıyor. Özellikle Avrupa, ihracatını desteklemek için enerji girdilerini sübvanse ediyor. Sektör yetkilileri de enerjide benzer teşvikler beklerken, sektörün tümüyle ‘teşvik’ kapsamına alınmasını isteyenler de var.
Seramik-vitrifiye sektörünün en önemli avantajı hammadde killerine sahip olması. Ancak hammadde sahalarından birisi olan Şile kil havzalarının konut bölgesine açılması nedeniyle ocaklar kapanmaya başlamış durumda. Bu da ileride hammaddede ithalata bağımlılığı yaratabilir. Sektörün büyük uğraşları ile geçen yıl Şile kil havzalarına 2020 yılına kadar konulan kısıtlamalar kaldırıldı ama sektör temsilcileri bu konuda merkezi ve yerel otoritelerden kesin çözüm bekliyor.
Yeni ve yenilikçi ürünler Unicera’da….
Seramik-vitrifiye sektörü, bu hafta 28. UNICERA Uluslararası Seramik Banyo Mutfak Fuarı’nda buluşacak. 23-27 Şubat tarihleri arasında Beylikdüzü’ndeki TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen fuara katılan tüm markalar en yeni ve yenilikçi ürünlerini sergileyecek. İşte, UNlCERA’ya katılacak bazı firmaların sergileyeceği ürünler ve yenilikler…
CREAVİT: 2016’da ürün gamına kattığı ‘antik banyo mobilyası’ ürünlerini sergileyecek. Dar alanlara ferahlatıcı tasarımlar geliştirerek zorlu banyo koşullarına meydan okuyan firma, klasik ve modern dünyanın yenilikçi çizgilerini Antik Banyo Mobilyası’nda buluşturuyor. Dar banyolarda kullanıcılara ekstra saklama alanı veren 80 ve 100 cm olarak iki farklı ebatta sunulan alt modülü, 70 cm’lik LED aydınlatmalı şık aynası banyolara yenilikçi bir bakış açısı armağan ediyor.
ESE SERAMİK: Birçok malzemenin farklı seramik dokularında, farklı yüzey ve alışılmışın dışında renk uygulamaları ile zenginleştirildiği, dijital dekorlu ürün çalışmalarından oluşan portföy ziyaretçilerle buluşacak. Ayrıca yeni geliştirdiği, kalıptan şekilli 20×120 ebatlı ürünlerini de ilk kez müşterileriyle buluşturacak. Bu ebatta, gerçek ahşap görüntüsüne son derece yakın, ahşabın sıcaklığını yansıtacak kadar gerçek yüzey dokular ziyaretçilere sunulacak.
ISVEA: Firma, 20’nin üzerinde farklı konsepte sahip 200’e yakın ürününü fuarda ziyaretçilerinin beğenisine sunacak. Fuarda Cappitone, Roll’s ve Sharp&Slim teknolojisiyle hayata geçirilen ultra ince kenarlı, iddialı ve şık lavabolar ilk kez sergilenecek. Kolay temizlik sağlayan, hijyen özelliği ile sağlık açısından son zamanların en çok tercih edilen teknolojisi ‘rimless’ yani kanalsız klozetler ön planda olacak.
KALE SERAMİK: Fuara, Çanakkale Seramik, Kalebodur ve Kale’nin yanı sıra İtalya’da satın aldığı Edilcuoghi ve Edilgres markalarıyla katılıyor. Kaleseramik, inovatif ve tasarım odaklı ürünlerini sergileyeceği fuarda tüketicinin hayatını kolaylaştıran teknolojik uygulamalarıyla dijital mağazacılık devrini başlatıyor. Tüketicilere banyosunu tasarlama olanağı veren ‘Kale 360’ uygulamasıyla sanal gerçeklik teknolojisini mağazalara taşıyor.
YURTBAY SERAMİK: Firma, doğadan ilham alan ahşap, taş, mermer, tekstil dokulu en yeni ve mevcut ürünlerini ziyaretçilerinin beğenisine sunacak. Geçtiğimiz yıl düzenlenen 3. Zeki YURTBAY Yurtbay Tasarım Yarışması’nda birinciliğe seramik layık görülen Berk Arıl’ın tasarımı sergilenecek. Yeni seramiklerde tekstil dokularının karolara taşındığı gözleniyor.
SERAMİKSAN: Fuarda dünyadaki en son trendler olan ahşap, cement, mermer ve metal efektli ürünler ile mat, parlak ve full lappato ürünleri sektör profesyonelleri ve tüketicilere sunacak. Türkiye’de ilk defa Seramiksan tarafından leke tutmayan, bakteri barındırmayan, nano teknoloji ile üretilen ürünleri 60×120 ve 120×120 ebatlarında parlak, mat, full lappato olarak sergileyecek.