Genişbant internet için ortak akıl arayışı
BTK, genişbant internet stratejisi oluşturmak için, Ulusal Genişbant Stratejisi Çalışma Grubu kurarak telekom sektörünün taraflarıyla toplantılara başladı. Bu toplantılar nisan ayı sonuna kadar sürecek. Planlanan stratejide, içinde kamunun da olacağı bir ortak şirketle fiber yatırım yapılması, nnar kanunu değişikliği ve fiberin kamu altyapı yatırımı olarak ele alınması gibi başlıklar var.
1 Nisan itibariyle başlayan 4,5G teknolojisinin GSM pazarına büyük bir ivme kazandırması beklenirken, sektör şimdi genişbant internet stratejisinin oluşturulmasına odaklandı. Çünkü mobil ve sabit hadar üzerinden iletişim hızlarını artıran 4,5G teknolojisini tam anlamıyla kullanabilmek için cep telefonu baz istasyonlarının sabit fiber optik altyapıya bağlanması gerekiyor. Ayrıca bu hızlara kullanıcıların evden de ulaşabilmesi için, fiber şebekenin evlerin kapısına kadar uzatılması lazım.
Genişbant verilerine bakıldığında, 9,5 milyonu sabit genişbant abonesi, 39,1 milyonu mobil genişbant abonesi olmak üzere toplam 48,6 milyon genişbant internet abone sayısı bulunuyor. 10’uncu Kalkınma Planı’nda 2018 yılı itibariyle genişbant abone yoğunluğu hedefi yüzde 70 olarak belirlenmişti. 2014-2018 Dönemi Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı Taslağı’nda ise 2018 yılında 4 milyon fiber internet abonesi hedefleniyor. Şu anda fiber internet abonesi ise 1,7 milyon düzeyinde bulunuyor.
26 MİLYAR TL YATIRIM
Bu hedeflere ulaşmak için 250 bin kilometre fiber altyapı yatırımı yapılması ve bunun için de 26 milyar TL’lik yatırım gerekiyor. Sektör şimdi bunun nasıl yapılması gerektiğini tartışıyor. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), bunun için Ulusal Genişbant Stratejisi Çalışma Grubu kurarak sektörün tüm taraflarıyla toplantılar yapmaya başladı. Genişbant altyapısının geliştirilmesine yönelik alınabilecek tedbirler hakkında oluşturulacak bir rapor hazırlamak için yapılan toplantılar nisan ayı sonuna kadar tamamlanacak.
İhtiyaç duyulan fiber yatırımlarının yapılabilmesi için çeşitli seçenekler üzerinde duruluyor. Kamunun da içinde bulunduğu ortak bir konsorsiyum oluşturulup bir şirket kurulması ve bu şirket üzerinden yatırım yapılması, konuşulan çözümler arasında. Bunun için Yeni Zelanda, Güney Kore, Portekiz gibi ülkelerdeki modeller inceleniyor.
Eğer bu modelin uygulanması için operatörler tarafında ortak bir görüş sağlanamazsa, fiber yatınm süreçlerinde daha hızlı bir yapıya geçilmesi planlanıyor. Artık bir operatör fiber bağlantı istediğinde o bölgede fiber altyapı var mı yok mu noktasında hemen bilgi verilecek. Eğer fiber altyapı yoksa yatırım yapılması için gerekli izin sağlanacak. Şu anki durumda Türkiye’deki fiber altyapının yüzde 80’i Türk Telekom’a ait bulunuyor.
İMAR DEĞİŞİKLİĞİ
Fiber altyapı kurma bedelinin yaklaşık yüzde 80’ini kazma, kapama gibi inşaat maliyetleri oluştuaıyor. Bu nedenle belediyelerle fiber kablo kazılarında yaşanan sorunlar için imar değişikliğinin yapılması da gündemde. Ayrıca fiber yatırımların elektrik, su, doğalgaz gibi bir kamu altyapı yatırımı olduğunun kabul edilmesi ve her haneye fiberin gelmesinin bir İskan unsuru olarak değerlendirilmesi de tartışılıyor.
İnternet Geliştirme Kuaılu Başkanı Serhat Özeren, 4,5G ihalesinden sonra operatörlerin yeni frekans aralıkları aldığını ve bu frekans aralıklarının yeni baz istasyonu kurmak demek olduğunu söylüyor. Özeren, bu konuda şöyle konuşuyor: “Kurulacak baz istasyonlarının ardından fiber altyapıya yatırım yapma ihtiyacı doğacak. Bu durumda operatörler kadar düzenleyicilere de birtakım görevler düşecek. BTK, genişbant stratejisi için çalışmalara başladı. Aynı zamanda, mevcut mevzuatın iyileştirilmesine yönelik görüş alışverişleri yapılıyor.”
BÜYÜMEYE KATKI YAPACAK
Serhat Özeren, genişbant ihtiyacının oldukça yüksek olduğu bölgelerde bu ihtiyacı karşılayacak yatırımlar yapılmasına ve kullanıcıların yaygın kullanımını sağlayacak teşviklere ihtiyaç bulunduğunu ifade ediyor.
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamla-n Demeği (MOBİLSİAD) Başkanı Kerem Alkin ise fiber altyapı yatırımlarının bir an önce yapılmasının sektör için önemli olduğunu vurgulayarak, yapılacak 26 milyar TL’lik yatırımın 52-86 milyar TL’lik GSYİH artışı getireceğini söylüyor. Alkin, “Dolayısıyla yapılacak 1 TL’lik yatırım, 2,2-3,6 TL’lik GSYİH artışı sağlayabilecek. 2010 yılı itibarıyla 183 bin kişi olan BİT sektörü istihdamının, yüzde 27’lik artış ile 233 bin kişiye ulaşabileceği öngörülüyor” diyor.
Turknet Genel Müdürü Cem Çelebiler, sabit internet tarafında kapasite artışı ihtiyacı olduğunu, bu nedenle fiber yatırımların bir an önce yapılması gerektiğini söylüyor. Çelebiler, “Genişbant internet stratejisi toplantılarında altı kategoride çalışma grubu bulunuyor. BTK oyuncuları dinleyip ortak çalışma ortamını oluşturmayı hedefliyor. Biz de çalışmaları takip ediyoruz” diyor. Türkiye’de yerel ağın paylaşıma açılması (YAPA) modeliyle kendi santral cihazlarını kullandıklarını söyleyen Çelebiler, Kocaeli, Konya, Antalya, İzmir, Denizli, Eskişehir’in de arasında olduğu 10 şehirde fiber yatırımlarının olduğunu kaydediyor. Çelebiler, “Kurumsal müşterilere fiber veriyoruz. 25-30 bin KOBİ ve bin-2 bin civarında ise büyük şirketleri kapsıyor. 10 bin haneye kadar fiber götürüyoruz” diye konuşuyor.
Türk Telekom olarak 81 ilde 213 bin kilometreye ulaşan fiber altyapıla-n olduğunu ifade eden Türk Telekom Teknoloji Genel Müdür Yardımcısı Dr. Coşkun Şahin ise “Yalnızca fiberi yaygınlaştırmak değil, mevcut fiber altyapıdan en yüksek verimi almak da en önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor” diyor.
