Piyasa beşinci dalgayı bekliyor…

Merkez Bankası geçen hafta beklendiği gibi faiz koridorunun üst bandını 50 baz puan aşağı çekerek yüzde 9’a indirdi. Ekonomistlere göre, Brexit’e rağmen TCMB faiz indirimine ara vermeyecek ve yaz aylarında bu yılın beşinci indirimini de yapacak…

PİYASA oyuncuları faiz indirimi sonrası temmuz ayında yapılacak olan ve yine faiz indiriminin masaya yatırılacağı TCMB Para Politikası Kurulu toplantısını beklemeye başladı. Öncelikle şunu belirtelim ki piyasadaki genel beklenti, Merkez Bankası’nın temmuz ayında da faiz koridorunun üst bandını aşağı çekeceği yönünde. Evet, yanlış okumadınız Ingiltere’den Brexit kararı çıkmasına rağmen faizde temmuzda olmasa bile yaz ayları içinde bir indirim beklentisi hala korunuyor.

Bu dönemde muhafazakar davranmak gerektiğine vurgu yapan ekonomistlere göre, “Bu yaz faizde bir mini indirim daha var.” Buna karşın Brexit öncesi “TCMB temmuzda 0.50 indirim yapar” görüşünü savunanlar, referandum sonucunun hemen ardından görüşlerini, “Yazın 0.50 değilse bile 0.25’lik bir indirim olacak” olarak değiştirdi.

Bu beklentide en temel argüman ise enflasyon rakamı… Son açıklanan enflasyon verisinin Merkez Bankası’nı rahatlattığını düşünen ekonomistlere göre, diğer gelişmiş ülkelerin negatif getiri sağlaması, hatta Bredix sonrası AB’de yaşanacak belirsizliğin TCMB’nin faiz indiriminde elini kuvvetlendireceği görüşünde.

“MEVDUAT FAİZLERİNE SINIRLI YANSIR”

Gelelim faiz indiriminin piyasalara etkisine… Ortak görüş, fon-lama maliyetlerinin düşmeyeceği yönünde. Kısacası TCMB faiz üst koridorunda faiz indirse bile bu mevduat faizlerine ve dolayısıyla kredi faizlerine çok sınırlı yansıyacak. Zaten geçmişte de böyle olmuştu. Merkez Bankası’nın art arda yaptığı dört faiz indirimi sonucu faiz koridoru üst bandında 175 baz puan indirim oldu. Buna karşın mevduat faizlerindeki düşüş 50 baz puanla sınırlı kaldı. Temmuz ayında beklenen indirim gerçekleşirse bunun mevduat faizlerine yansımasının yine oldukça sınırlı olacağı tahmin ediliyor. Kredilerini büyük oranda mevduattan topladıkları kaynakla fonlayan bankaların, kredi faizlerinde yine çok sınırlı indirim yapmaları bekleniyor.

Peki, faiz indirimi daha devam eder mi? İşte, burada da beklenti Brexit sonrası oluşan belirsizlik yüzünden yaz aylarında sadece bir indirim olacağı ve bunun da büyük ihtimalle 0.25 ile sınırlı olacağı yönünde. Özetle, TCMB faiz koridoru üst bandında yaz aylarında 0.25 veya 0.50’lik bir faiz indirimi yapsa bile bunun mevduat ve kredi faizlerine aynı oranda yansıması beklenmiyor.

“FAİZ 8.50’YE İNEBİLİR”

Saxo Capital Markets Strateji Müdürü Cüneyt Paksoy’a göre, TCMB önümüzdeki aylarda global şartlar ve içerde enflasyon izin verdikçe ilk etapta faiz üst bandını yüzde 8.50’ye kadar indirebilir. Piyasanın geçen haftaki 50 baz puanlık indirimi zaten beklediğini ve bunun sürpriz olmadığını söyleyen Paksoy, şöyle devam ediyor:

“Bundan sonraki süreçte FED algısının ötelenmeye devam etmesi ve Brexit sonrası oluşan negatif piyasa hareketlerinin dengelenmesi söz konusu olursa, içeride bir süre daha faiz ve kur tarafında pozitife yakın dengeli bir fiyatlama görebiliriz. Ama global piyasalar Brexit’in negatif fiyatlamasım kısa ve orta vadede atlatamazsa, buna ek olarak FED’in ve Avrupa Birliği’nin sorgulanması, jeopolitik riskler ve Çin gibi ek risk başlıkları dolayısıyla negatif hava devam ederse ve buna bağlı olarak doların global çapta değer kazanımı güçlenir, güvenli limanlara doğru akıp kalıcı olursa; içeride faiz ve kur tarafında, uzun bir süre daha temkinli olmayı faydalı görüyoruz.”

TEMKİNLİ İYİMSERLİK

Paksoy önümüzdeki döneme ilişkinse temkinli iyimser. TCMB’den bundan sonraki süreçte aynı hızda ve art arda her toplantıda ölçülü adımlarla indirim beklenmemesi gerektiğini vurgulayan Paksoy, Bre-xit’in Türkiye’ye etkilerine ilişkinse şu değerlendirmede bulunuyor;

“Gelişen ülkelere doğru fon akışının kesintiye uğramaması, global ölçekte risk iştahının dengeli seyri ve global çapta doların diğer para birimlerine karşı değer kazanımı sürecine tekrar dönülmemesi önemli başlıklar olacak. Bu başlıkları etkileyebilecek Brexit’in gerçekleşmiş olması, FED algısı, global büyüme riskleri, emtiaların seyri, Çin faktörü, jeopolitik riskler gibi önemli risk unsurlarının da global piyasalara ve dolaylı olarak gelişen piyasalara etkisi yakından takip edilecektir. Brexit kararının global piyasalara etkisi, önümüzdeki yaz aylarının en önemli başlığı olacak gibi duruyor.”

“MEVDUAT VE KREDİYE YANSIMIYOR”

TEB Portföy Araştırma Direktörü Pınar Uğuroğlu, piyasaların Merkez Banka-sı’ndan 50 baz puanlık indirim beklediği için geçen haftaki indirim sonrası mali fiyatlarda büyük hareket yaşanmadığı görüşünde. Önümüzdeki dönemde TCMB’nin 0.50’lik bir indirim yapabileceğine yönelik beklentilere katıldığını da söyleyen Uğuroğlu, konuşmasını şöyle sürdürüyor:

“50 baz puanlık indirime yer olduğunu düşünüyoruz; çünkü enflasyon datası destekler görünümde. Ayrıca dünyada re-el faizler de çok düşük. Ancak bizim odaklandığımız konu fonlama maliyetleri… ‘Bugüne kadarki üst banttaki indirimler mevduata birebir yansımadı. Ortalama fonlama maliyetimiz 2016 başında yüzde 9’du. Şu anda Merkez Bankası üst bantta 175 baz puanlık indirim yapmasına rağmen maliyet yüzde 8.4’e indi. Yani piyasada 175 baz puanlık bir yumuşama olmadı. Bizim tahminimiz Merkez Bankası’nm yüzde 8.4 olan fonlama maliyetini 8’e kadar indireceği yönünde. Ancak faiz indiriminde ondan sonrası daha zor görünüyor.”

“GLOBAL PİYASALARA DİKKAT’

Uğuroğlu, ancak global piyasalardaki gelişmelerin önümüzdeki dönem riskleri artırabileceği uyarısında da bulunuyor. Örneğin, Brexit sonrası piyasalarda riskten kaçınma davranışının kalıcı olması, FED’den gelecek hızlı bir faiz artırımı veya Çin Yuam’nda yaşanacak bir teklemenin piyasalarda korku yaratacağını ifade eden Uğuroğlu, “Böyle bir ortam oluştuğunda TCMB’nin hareketlerini takip etmemiz gerekecek. Çünkü indirdiği gibi yukarı da çıkarması gerekiyor. Asıl belirleyici olan o” diyor.

Bugün TCMB’nin art arda yaptığı faiz indirimlerinin sadece bono piyasasını etkilediğine de dikkat çeken Uğuroğlu, indirimlerin piyasaya etkisine ilişkinse şu değerlendirmede bulunuyor:

“Bu indirimler aslında bono faizlerini etkiliyor. Mesela şimdi 9 olan iki yıllık bono faizi eğer TCMB 50 baz puan daha indirim yaparsa 8.5’a gider. Neyi birebir etkiliyemiyor; mevduat faizini. Çünkü bono yatırımcısı ile mevduat yatırımcısı her zaman aynı olmayabiliyor. Merkez Bankası son dört ayda toplam 175 baz puanlık bir indirim yaptı. Bunun mevduata yansıması herhalde 50 baz puan civarında oldu. Biz bugün bankalardan hala mevduat için oran aldığımızda yüzde 12’leri telaffuz edebiliyorlar. Mevduat faizlerinin düşmediği ortamda ise kredi faizlerinin çok fazla düşmesini beklememek lazım. Ama önümüzdeki dönemde mevduat faizlerinde sınırlı bir gevşeme göreceğiz.”

“İNDİRİME ARA VEREBİLİR”

Odeabank Ekonomik Araştırma ve Stratejik Planlama Direktörü Ali Kırali’ye göre, Merkez Bankası’nın son faiz üst bant indirimi küresel riskten kaçış dönemlerinde TL’deki kırılganlığı artırıyor. Bugünlerde küresel piyasalardaki temkinli iyimserlik nedeniyle Merkez Bankası’nın son indiriminin piyasaya olumsuz etki etmediğini söyleyen Kırali, faiz indiriminin olası yansımasını ise şöyle özetliyor;

“Her ne kadar TCMB bu son indirimi, daha öncekileri olduğu gibi, para politikasında tam anlamıyla bir gevşemeden ziyade sadeleşme sürecinin bir parçası şeklinde tanımlasa da, biz faiz koridorunun daraltılmasını para politikasında esnekliğin ve TCMB’nin zorlu koşullarda kullanabileceği manevra alanının azalması olarak görüyoruz. Diğer bir ifadeyle TCMB daha az faiz oynaklığına karşı daha yüksek kur oynaklığını tercih eden bir politika uygulamasına geçiyor. Ancak süre gelen indirimlerin etkisini önümüzdeki dönemde, özellikle piyasalarda tansiyonun arttığı zamanlarda, daha net olarak görebileceğimizi düşünüyoruz.”

Buna karşın Merkez Bankası’nın son faiz indiriminin ardından ekonomistler toplantısında küresel koşullardan dolayı indirimlerin aynı hızda devam etmeyebileceği mesajını verdiğini söyleyen Kırali, “İngiltere’deki referandumdan AB’den çıkma kararı çıkmasının ardından TCMB’nin sadeleştirmeye ara vereceğini düşünüyoruz. Aksi takdirde TL’deki oynaklık artarak devam edecektir” diyor.