5 soru/yanıtla küresel ve yerel piyasalar

S&P500 tarihi zirveleri zorlarken, global resesyonun ufukta olduğu görüşümü koruyorum. Bu nedenle FED bu yıl faiz artıramaz. Türkiye’ye gelince yüzde 75 ihtimalle Fitch’in not değerlendirmesini pas geçeceğini düşünüyorum…

S&P500 endeksindeki yükselişin hangi düzeye kadar devam etmesini bekliyorsunuz?

Bitişikte oldukça önemli bir grafik bulunuyor. S&P500 endeksinin fiyat/kazanç oranı. Ama alışageldik yöntemle hesaplanmıyor. Shiller yöntemini kullanıyoruz. S&P500 şirketlerinin tek yıla ait karları değil son 10 yıl ait karlan kullanılıyor. Ayrıca karlar enflasyondan arındırılıyor ve son 10 yılın ortalaması almıyor. Çok önemli bir göstergedir. S&P500 endeksinin pahalı mı, yoksa ucuz mu olduğunu görmek için kullanırız. Dikkat ederseniz grafik 1800’lü yıllardan başlıyor. Oldukça uzun bir seri. S&P500 endeksinin fiyat/kazanç oranının uzun dönemli ortalaması 16.7. Oran son günlerde 27.2 değerine ulaştı. Uzun dönem ortalamasının yüzde 63 üzerinde ve tarih boyunca gördüğü üçüncü en yüksek seviyede. Dünya borsalarının kılavuz kargası ve öncü göstergesi olan S&P500 endeksinin genel söylemin aksine çok pahalı olduğu gözleniyor. Temel ve teknik göstergelerim S&P500’de 2180-2200 bandının uzun vadeli dönüş bölgesi olduğuna işaret ediyor. Son günlerde de 2185 düzeylerinde işlem görmekte. ABD borsa endeksleri için görüşüm “oldukça negatif’.

Tahvillerde de tuhaf şeyler oluyor. Eksi faizden söz ediliyor. Nasıl yorumluyorsunuz?

Geçen hafta itibarıyla 100 trilyon dolarlık küresel tahvil ve bono stokunda “eksi faizle” fiyatlanan tahvillerin büyüklüğü 13 trilyon doları geçti. Bunun arkasındaki en önemli faktör, “faizlerin gelecekte daha da düşeceği yönündeki beklentidir”. Tahvilin fiyatı ve faizi ters yönde hareket eder!*sFaizlerin daha da düşmesini beklemek tahvillerin fiyatının yükselmesini beklemekle aynı şeydir. Bir varlığın fiyatının yükselmesini bekleyen yatırımcı o varlığı satm alır. 100 trilyon dolarlık küresel tahvil stokunun 13 trilyon dolarlık kısmı eksi faizle fiyatlanıyor. Burada üç beş küçük çılgın yatırımcıyı konuşmuyoruz. Finans piyasalarına yön veren dev fonların eksi faizli tahvillere ağırlıklı olarak “faizler daha da düşecek” beklentisiyle ya da “kaliteye kaçış” güdüsüyle hücum edişi geleceğe yönelik önemli bir ipucu vermektedir. Eksi faizli tahvil alanlar dünya ekonomisinde yeni bir kriz beklemektedirler. Dikkate alınız!..

Brent petrol 50 doları aştı. Hedef 60 dolar mı?

Brent petrolün 50 dolar üzerinde kalıcılaşma ihtimalini çok düşük görüyorum. İngiltere’den sonra Avrupa’dan gelen ekonomik veriler de sulanmaya başladı. Bu bozulmanın bir iki ay içinde ABD verilerine de yansıması kaçınılmaz.

Önümüzdeki aylarda Brent petrolün yeniden 35 dolar bölgesine kadar geri çekilmesi kuvvetle muhtemel.

Euro/dolar için beklentiniz?

Geçen hafta FED’in 26-27 Temmuz toplantısına ait tutanaklar yayımlandı. Kayda değer bir şey göremedim. Bitişikteki iki grafikte piyasanın beklentileri bulunuyor. Ekonomik birimler FED’in Eylül toplantısında faiz artırmasına yüzde 18, Eylül yerine Aralık’ta artırmasına da neredeyse yüzde 50 ihtimal veriyor. Dünya ekonomisinin 2017 yılında resesyona girmesini beklediğim için FED’in bu yıl faiz artırabileceğini düşünmüyorum. FED’in faiz artırmaması normalde euro/dolar paritesinin yukarı gitmesine neden olabilecek bir faktör. Ancak resesyon beklentim nedeniyle yatırım fonlarının dolara yönelmeye başlamalarını beklemekteyim. Son günlerde 1.1330 düzeylerine kadar tırmanan paritenin 1.1370 üzerinde kalıcılaşmasını beklemiyorum.

BlST-100 ve dolar/TL görüşünüz?

Fitch’in cuma günkü değerlendirmesine ilişkin dört senaryo söz konusu. Mevcut notumuz yatırım yapılabilir kategoride görünümümüz de durağan. Birinci senaryoda Fitch not indirir. Yüzde 5 olasılık veriyorum. Piyasa etkisi çok negatif olur.

İkinci senaryoda notu sabit tutup görünümü negatife çeker. Yüzde 10 ihtimal biçiyorum. Piyasa etkisi hafif negatif olur. Üçüncü senaryoda izlemeye devam edeceğini açıklayıp raporsuz pas geçer. Yüzde 75 ihtimal veriyorum. Piyasaya etkisi nötr olur. Dördüncüsündeyse notu ve görünümü raporla teyit eder. Yüzde 10 ihtimal veriyorum. Piyasa etkisi pozitif olur. Karar ne çıkarsa çıksın endeksin 80.000 üzerine, kurun da 2.8950 altına “yerleşmesini” pek beklemiyorum.