Piyasalarda ne oluyor?

FED’in beklenen faiz adımı, İtalya’daki referandum, OPEC’in üretimi kısma karan… Hepsi bir arada doların hararetini yükseltiyor. Ama gelinen bu noktada dolar alınmaz. Varsa satılır, düşünce (elbette düşecek) uygun yerden tekrar alınır…

Her taraf kaynarken…

Piyasalarda ne oluyor?

Önce dışarısıyla başlayalım. Üç kritik gelişme piyasalara yön veriyor: FED, İtalya ve OPEC. Trump’in ABD’de kurumlar vergisi oranım yüzde 35’ten yüzde 15’e indirmeyi planladığım açıklamasıyla birlikte piyasalarda son haftalarda “bütçeyi sal, parayı sık” teması fiyatlandı. “ABD ekonomisi vergi indirimleriyle daha hızlı büyüyecekse FED de faiz artırımlarını daha hızlı yapmak zorunda kalacak” beklentisiyle dolar dünya genelinde değer kazandı, gelişen ülke para birimlerinde değer kayıpları yaşandı ve ABD’de piyasa faizleri yükseldi. Bu beklenti geçen hafta da fiyatlamalarda etkili oldu. OPEC’in 2008-2009 krizinden sonra ilk kez uzlaşı sağlayıp üretimi günlük olarak 1.2 milyon varil kısma kararı alması petrol fiyatlarını 54 dolara doğru hareketlendirirken, “FED 2017’de daha seri faiz artırımı yapar” algısını da güçlendirdi. Bitişikte, 10 yıllık Hazine faizleri üzerinden takip ettiğimiz dolar faizi görülüyor.

Birkaç hafta içinde yüzde 1.30’larda olan 10 yıllıkların faizi yüzde 2.43’e yükseldi. Yüzdesel değişimi düşünün… Dile kolay. FED ile ilgili 2017 beklentileri abartılı bir hal aldı. Yüzde 2.50 seviyesini takip ediyoruz. Bu seviyenin aşılması aynı Mayıs-Haziran 2006’da olduğu gibi varlık fiyatlarının genelinde çok ciddi bir sarsıntıya sebebiyet verir. Opsiyon piyasası katılımcılarıysa daha ılımlı bir beklenti içinde. FED’den önümüzdeki yıl iki faiz artırımı bekleniyor. FED’in 2017’de sanıldığı gibi güçlü bir faiz artırım sürecine girmesini öngörmüyorum. Her taraf kaynıyor. İngiltere’nin AB’den çıkışı, büyüyemeyen Fransa, sorunlu kredilerle boğuşan İtalya ve önümüzdeki yıl Avrupa’ya damgasını vuracak olan seçim takvimi…

Petrol daha ne kadar yükselir?

OPEC’in üretimi kısma kararını önemsiyorum. Miktar azaltımmdan ziyade uzlaşı yakalanmasını daha kritik buluyorum. Petrol fiyatlarında (Brent) 60 dolara kadar bir yükseliş eğilimi söz konusu olabilecektir. Ancak mevcut konjonktürde 60 doların üzerinde bir kalıcılaşma sağlanması temel açıdan pek mümkün görünmüyor. Petroldeki yükselişin Türkiye’ye maliyeti üç bacak üzerinden olacaktır. FED daha hızlı hareket eder düşüncesini kuvvetlendirdiği için TL’nin dolar karşısındaki değer kaybını hızlandırır. Petrolde her 10 dolarlık yükseliş cari açığımızı kabaca 4 milyar dolar artırır. Enflasyon üzerinde sınırlı da olsa yukarı yönlü etki yaratır.

Dolar/TL ne olur?

Bitişikteki grafiğe bakalım? 201T ortalarından beri süregelen trendin içinde yükselişini (son dönemde hızlanarak) devam ettiriyor. Tüm gelişen ekonomilerin para birimleri dolar karşısında değer kaybetti. Ancak bizdeki çok daha sert yaşandı. Geçen yıldan beri 3.60 ve 4.0 seviyelerini belirtiyordum. İlk hedefe yaklaştık. En üstteki beyaz trende doğru yaklaşmasıyla kurda 3.58-3.59 seviyesine ulaşılmış olur. Kısa vade için söylüyorum. Bunları köpük hareketler olarak değerlendiriyorum. Bu düzeylerden dolar alınmaz. Varsa satılır, düşünce (elbette düşecek) uygun yerden tekrar alınır. Kurun, önümüzdeki birkaç hafta 3.25-3.59 geniş bandı içinde hareket etmesine yüksek ihtimal veriyorum.

BIST-100 alım için uygun mu?

Bitişikteki grafikte BIST-100 endeksi dolar bazında görülüyor. Borsamız 2008-2009 krizinden beri görülen en düşük düzeyinde. Aslında çok cazip düzeyde ama iç ve dış negatif faktörlerin etkisi henüz bitmiş değil. Aceleci olmamakla birlikte yakın takip etmekte yarar var.

İtalya referandumunun sonucu ne olur?

İtalya bu hafta sonu (4 Aralık Pazar günü) anayasa referandumuna gidiyor. ‘Hayır” çıkması halinde Renzi’nin istifası söz konusu olacak. İki temel konuda (Brexit ve ABD başkanlık seçimleri) yanılan anket şirketleri bu sefer de “hayır”a işaret ediyor. Italyan Parlamentosu’nda muhaliflerin neredeyse tamamı Avrupa Birliği üyeliği konusunu referanduma götürmek istiyor. İtalya referandumu bu açıdan çok önemli. “Hayır” paritedeki düşüş eğilimini güçlendirebilecektir.