Esnaf, CEO, patron… Hangisini tercih edersiniz?

Girişimci Pusulası teorisinin kritik ‘liderlik’ adımında girişimcinin vereceği karar O’nun gelecekte esnaf mı yoksa patron mu olacağını belirliyor. Yarış eşit başlıyor ama sonrasında ipi sadece patronlar göğüslüyor…

GEÇEN hafta Londra’da konuşmacı olarak katıldığım ‘Great British Private Investor Summit/ İngiltere Özel Yatırımcılar Zirvesi’ sırasında çok hoşuma giden bir panel gerçekleşti. Panele geçmeden evvel, daha önce sizlerle paylaştığım ‘Start-up Corrfpass / Girişimci Pusulası’ teorisinin dokuz adımını hızlıca özetlemek istiyorum, çünkü bu panel, teorinin sekizinci adımı olan ‘Liderlik’ aşaması ile yakından ilgili.

GİRİŞİMCİNİN KRİTİK SORUSU

Start-up Compass teorisine göre, girişimcilerin başarıyı yakalaması ve fazla da finansmana ihtiyaç duymaksızın bir işi kurarak kar edebilir hale getirebilmeleri için şu dokuz adımın ilk sekiz adımını bu sırada takip etmek gerekiyor: Girişkenlik – înovasyon – Girişimcilik – Pazarlama & Satış – Markalaşma – Kurumsallaşma – Franchising – Liderlik -Melek Yatırımcılık…

Dikkat ettiyseniz bir iş fikriyle başlayan ve girişimcilik aşaması olarak tarif edilen ilk basamaktan ancak yedi adım sonra ‘liderlik’ aşaması geliyor. Girişimcinin üç önemli kader anından biri olarak kabul edilen bu aşama çok önemli. (İlk kader anı: İşini kurup kurmamaya karar verme anı. ikinci kader anı: Pazarlama ve satış aşamasını başarıyla geçmesi.

Üçüncü kader anı: Kendi kurduğu işin çalışanı mı, yoksa patron mu olacağına karar vereceği liderlik aşaması.)

Umberto Eco’nun çok güzel bir tespiti vardır: “insanlar enstitüleri kurarlar, sonra da kendi kurdukları enstitülerin çalışanı olurlar.” işte girişimcinin üçüncü kader anını belirleyecek olan şey şu soruya vereceği cevaptır: “Sıfırdan kurduğum bu şirketin çalışanı mı olacağım, yoksa patronu mu?”

Genellikle bu sorunun cevabı “Çalışanı olmayı” tercih etme yönünde oluyor. Böylelikle KOBI dediğimiz ve ömür boyu sadece ürettiği hizmet veya ürünün satışından gelen gelirle hayatını devam ettirmeyi hedefleyen önemli bir kesim bu seçeneği tercih ediyor. Azınlıkta kalan bir kesim ise, “Kurduğu şirketin patronu olmayı” tercih ederek hayatında önemli bir hamle yapıyor. Genellikle bu şıkkı tercih edenler, ürün ve hizmetlerinden elde ettikleri gelirin yanı sıra kurdukları şirketin hisse değerini de yükseltmeye odaklanarak ikinci bir gelir daha elde edebileceklerini görenlerden çıkıyor.

İPİ GÖĞÜSLEYENLER

Açıkçası, dünya ekonomisinin yüzde 95’i KOBI dediğimiz ve şirketinin çalışanı olarak girişimcilik faaliyetine devam edenlerden, yüzde 5’lik kesimi ise kurdukları şirketin sahibi olarak girişimcilik hayatına devam edenlerden oluşuyor. Genellikle halka açılan veya başka şirket evlilikleriyle büyüyen şirketler, bu bakış tarzına sahip ‘kurumsallaşmış patron şirketleri’nden ortaya çıkıyor. Bu yüzde 95’lik kısmın önemli bir bölümü de şirketini kurumsallaştıramamış olanlardan oluşuyor. Bunlara da ‘esnaf’ diyoruz.

işin özeti: Herkes girişimcilik yolculuğuna aynen bir koşu yarışmasında olduğu gibi aynı çizgide başlıyor. Hepsinin bir iş fikri var ve iş fikri sonrası attıkları adımlar hemen hemen aynı. Ancak bir müddet sonra bir kısmı ‘kurumsallaşma’ aşamasında takılıp kalıyor ve esnaf olarak yoluna devam ediyor, bir kısmı ‘liderlik’ aşamasında takılıp kalıyor ve kendi işinin CEO’su olarak yoluna devam ediyor, bir kısmı da işinin sahibi ve patronu olarak ipi göğüslüyor, iyi haftalar…

Baybars Altuntaş