Şoklara karşı güven veren ekonomi
TÜRKİYE ekonomisi geçen yıl Temmuz ayında yaşanan olaylar ve turizm sektöründeki zorluklar nedeniyle 2016 yılının üçüncü çeyreğinde yıldan yıla yüzde 1,3 daraldıktan sonra, son çeyrekte hızlı bir toparlanma ile yüzde 3,5’Iik büyüme elde etmişti. Toparlanmanın özel tüketim harcamalarına dayalı olması büyümenin sürdürülebilirliği ile ilgili endişeleri beraberinde getirse de Türkiye ekonomisinin şoklar karşısındaki dayanıklılığının göstergesi olması açısından güven vermişti. TÜİK’in yeni yayınlandığı GSYÎI verileri, 2017 yılının ilk çeyreğinde ekonomide toparlanmanın güç kazanarak devam ettiğini ve büyümenin bileşenler açısından daha tercih edilir bir yapıya evrildiğini gösterdi.
Özel tüketim harcamaları bir kez daha büyümenin temel sürükleyicisi olurken, kamunun tüketim harcamaları hızlanarak büyümede kamunun doğrudan desteğini yansıttı. Ancak, 2016 yılı boyunca büyüme üzerinde negatif etkisi olan net ihracat bu defa büyümeye iç tüketimden sonra en büyük katkıyı yaptı. îç talebin ve dış talebin desteğini bir arada arkasına alan ekonomi bu sayede yüzde 5 gibi görece yüksek bir hızda büyüme kaydetti ve 2009-2016 döneminde elde edilen ortalama yüzde 5,3’lük büyüme performansı yakalandı. İstihdam teşviki, yatırım teşvikleri, sigorta prim ertelemesi, konut ve dayanıklı tüketim mallarında yapılan vergi indirimleri ile firmalara finansman erişiminde sağlanan kolaylıklar gibi kamu desteklerinin büyüme performansını artırmada etkisi olduğu sonucuna varılabilir.
İkinci çeyrekte, özellikle Kredi Garanti Fonu’nun kredilerde yarattığı canlanma sayesinde GSYH’nin büyüme hızının bir kademe daha yükselmesi beklenmektedir. Sanayi üretiminde Nisan ayında kaydedilen yüzde 5,9’luk yıldan yıla artış ve Mayıs ayında ithalatta yaşanan sert yükseliş bu beklentiyi pekiştirmektedir.
2016 yılının ikinci yarısındaki zayıf baz etkisi düşünüldüğünde, kısa bir süre öncesine kadar yüzde 3 düzeyinde olan 2017 yılı büyüme beklentilerinin, ihtiyatlı bir yaklaşımla dahi yüzde 4-4,5 bandına yükselmesi şaşırtıcı değildir. Ancak, 2009-2016 döneminde ortalama yüzde 8’e yakın büyüyen sabit yatırım harcamalarının, 2017 yılının ilk çeyreğinde yüzde 2,2 ve son üç çeyrektir ortalama yüzde 1,6 büyümesi dikkat çekmektedir.
Orta ve uzun vadeli görünün
Yatırımların canlandığı ve büyüme hızının kamu desteğine ihtiyaç duymadan sürdürülebilir bir şekilde hızlandığı bir zeminin oluşturulması orta/uzun vadeli görünüm açısından önemlidir. Bütçe açığının GSYH’ye oranında 2016’ya kıyasla yaklaşık 1 puan artış, 2017 yılı büyüme performansının oluşabilmesi için ödenmesi beklenen makul bir bedeldir. Aslında bu bile iç borç çevirme oranını yüzde 110’a yaklaştırmakta ve AB tanımlı kamu borç stokunu yüzde 28’den yüzde 30’a doğru yükseltebilmektedir. Ancak, bu seviyeler uluslararası standartlarda hala düşüktür. Ayrıca, mali teşviklerin büyük kısmının kalıcı olmayacağı belirtilmektedir. Piyasalarda yılbaşından bu yana yaşanan iyimserliklerin kalıcılığı önce yurt dışı gelişmelere, sonra orta vadeli ekonomi politikalarına bağlı olacaktır.
Katılımcılara ortalama %7.8 getiri
Türk Lirası varlıklara olan yatırım iştahındaki artış mayıs ayında da devam etti. Emeklilik yatırım fonları, bu olumlu yatırım ortamında yılın ilk beş ayında katılımcılarına ortalama yüzde 7,8 net getiri sağladı. Yurt dışında, ABD Merkez Bankası’nın hızlı ve seri adımlarla faiz artırmayacağı beklentisi riskli varlıklara olan risk iştahını artırdı. TL cinsi varlık fiyatları risk iştahındaki bu artıştan olumlu etkilenirken, yılbaşından bu yana Merkez Bankası’nın izlediği sıkı para politikası ve hükümet tarafından uygulamaya konulan büyümeyi destekleyici mali politikalar da risk iştahındaki iyileşmeyi pekiştirdi.
Hisse senedi EYF’leri yüzde 27,5 getiri ile yılbaşından bu yana yatırımcısına en çok değer kazandıran fon grubudur. Getiri sıralamasında, Hisse senedi EYF’lerini Altın EYF’leri, Dengeli/Esnek EYF’leri ve Kamu Dış Borçlanma EYF’leri takip etmiştir.
TEVFİK ERASLAN
