Perakende Sektöründe Dengeleri Ciddi Anlamda Değiştiriyor

Kasım ayında yazı aratmayan sıcaklar ve hemen ardından gelip tüm ülkeyi etkileyen ani kar yağışı… Küresel ısınmanın getirdiği sıcaklık değişimleri sadece çevreyi ve günlük hayatımızı etkilemiyor. Bu değişim tekstil, hazır giyim, perakende, nakliye ve turizm gibi çok sayıda sektöre etki ediyor. Özellikle de tekstil, hazır giyim ve perakende sektöründe son beş yıldır dengeleri ciddi anlamda değiştiriyor.

Perakende sektörünün en önemli konuları arasında ekonomik krizle birlikte küresel ısınmada sayılıyor. Zira sadece bu yıl kasım ayında havaların sıcak gitmesi nedeniyle satışlarda yüzde 20’ye varan gerileme olduğu tahmin ediliyor.

Küresel ısınmanın getirdiği değişikliğe uyum sağlamaya çalışan şirketler, planlama ve stok kontrolünden koleksiyona ve hatta ürün hammaddesine kadar pek çok konuda yeni stratejiler geliştirmek zorunda kalıyor.

YAZLIK KIŞLIK BİR ARADA

En çok etkilenen alanlardan birini planlama ve stok kontrolü oluşturuyor. Mevsim geçişlerindeki değişimin sezon açılışlarından promosyon zamanlamalarına kadar her alanda belirsizlikler yaratabildiğine dikkat çeken Değişim Yönetimi Uzmanı Atilla Akıncı, bunun da doğal olarak bazı şirketler için ciro ve kâr kaybı, bazıları içinse yeni fırsatlar anlamına geldiğim söylüyor. Özellikle uluslararası zincirler, çözümü, mağazalarda dört mevsim ürünlerini farklı ağırlıklarda ancak aynı anda sergileyerek bulmaya çalışıyor. Ancak bunu yapabilmek için geniş mağazalara ve güçlü ekonomik yapılara sahip olmak gerekiyor. Bu nedenle de güçlü olanların bu değişimden daha az etkileneceğini belirten Akıncı, “Küresel ısınma nedeniyle, önümüzdeki dönemlerde, baharlık ve yazlık ürün satışlarının toplam satış içerisindeki payının büyük ölçüde artacağını ve ürün çeşitlemesi ve yeni koleksiyonların bu anlayışla planlanacağını düşünüyorum” diyor.

Pek çok marka hem yazlık hem de kışlık ürünlere mağazalarında yer verirken, tercihler de daha ince ürünlere doğru kayıyor. Massimo Dutti, Diesel gibi dünya markalarına denim pantolon üretimi yapan System Tekstil’in yönetim kurulu üyesi Şeref Fayat, küresel ısınmayla birlikte ürün kalınlıklarının azaldığını söylüyor. Fayat, eskiden kış aylan için 450 gram ağırlığında kalın ürünler yapılırken, şimdi ortalama ürün ağırlığının 300-350 gram olduğunu belirtiyor.

Tekstilciler daha ince ürünler üretirken perakendeciler ise koleksiyon sayısını artırıyor. Eskiden yaz ve kış olmak üzere iki koleksiyon hazırladıklarını söyleyen Bisse Genel Müdürü Hakan Gökçe, şimdi yıl içinde altı farklı koleksiyon hazırladıklarını vurguluyor. Bilimsel çalışmaların önem kazandığını söyleyen Gökçe, “Biz hangi hafta hangi ürünü mağazalara göndereceğimiz konusunda bilimsel çalışmalara önem veriyoruz. 2014 sezonunu hazırlarken meteorolojiye danıştık” diyor.

TEKNOLOJİ ÖNEM KAZANIYOR

Pek çok şirketin küresel ısınmaya karşı bulduğu çözümlerin arasında nanoteknolojik ürünler de, yer alıyor. Bisse de küresel ısınmaya karşı bir önlem olarak 2014’ten itibaren mağazalarında nanoteknolojik ürünlere yer vermeye başlayacak. Bisse Genel Müdürü Hakan Gökçe, bu ürünlerin gömlekten ayakkabı ve çoraba kadar özel bir koleksiyon olarak mağazalarda yer alacağını söylüyor.

Erkek giyim markası Ramsey, son beş yıldır küresel ısınmaya yönelik stratejiler geliştiriyor. Ramsey Genel Müdürü Hüseyin Doğan, “Mont, kaban, palto gibi kışlık ürünler yerine mevsim geçişlerinde kullanılan trenç-kot, ince mont, triko gibi ürün grupla-nndaki modellerimizi artırdık” diyor.

Bunun yanı sıra Ramsey, marka olarak yenilikçi ürünler konusunda yatırımlarını sürdürüyor. Yüzde 50’ye varan hafiflik sağlayan Zero Weight teknolojisiyle üretilen tasarımlar soğuk-sıcak hava değişimlerinden etkilenmediği gibi her mevsim giyilebili-yor. Doğan, koleksiyonda hava değişimlerinden etkilenmeyen kumaşlarla hazırlanan tasarımların sayısını artırdıklarını söylüyor.

ESNEKLİK VE HIZ GEREKLİ

Altı farklı ülkede ürünleri bulunan Roman, koleksiyonlarını 12 ay giyilebilecek ürünlerden oluşturuyor. Mağazalardaki ürünleri ihtiyaca göre çok hızlı bir şekilde değiştirdiklerini söyleyen Roman’ın tasarım direktörü Su-zan Toplusoy, stok tutmadıklarını ve ihtiyaca göre hızlı üretim yaptıklarını belirtiyor. Her 15 günde bir koleksiyonu yenilediklerine dikkat çeken Toplusoy, şöyle devam ediyor: “Bu noktada teknolojik altyapı da çok önemli. Satış raporlarına bakarak koleksiyonu yeniliyoruz.”

Damat-Tween markasının da küresel ısınmaya yönelik stratejisinin temelinde inovatif ürünler var. Doğal klima etkisi yaratan ürünleri olduğunu söyleyen Orka Group Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, “Eksi 15 derecede bile içine bir tişört giyerek dışarı çıkabileceğiniz ceketlerimiz var. Mevsimsel geçişleri keskin ayrımlarla ortaya koyan ürün tasanmlan yok mağazalarda. Çok fazla ve farklı ürün çeşidi var. İnovatif ürünlerin ise mevsimi yok” diyor.

AYAKKABIDA AR-GE ÇÖZÜMÜ

Küresel ısınmanın etkilerinden nasibi alan sektörlerden biri de ayakkabı. Türkiye’de tüketicinin ayakkabı alımında ihtiyaç odaklı olduğunu söyleyen İnci Deri’nin yönetim kurulu başkanı Ali Murat Kızıltaş, “Bu nedenle kışın geç gelmesi satışları negatif etkiliyor. Adetsel olarak eksiğimiz yok ama mesela kasım ayında ağırlıklı olarak bot ve çizme satmamız gerekirken bunlann oranı yüzde 35’te kaldı. Ayakkabıların birim fiyatları düştüğü için ciroyu etkiliyor. Satışlar, aralık ayma kalıyor. Aralıkta tüketicinin indirim beklentisi var. Bu durum cironun yüzde 10-15 düşmesine neden olabiliyor” diyor.

Mağazalarda her zaman yer alabilecek mevsimsiz ayakkabılar tasarladıklarını söyleyen Kızıltaş, şıklığı korurken, su geçirmeyen ve sıcak tutan, konforlu ayakkabılar geliştirmeye çalıştıklarını söylüyor.

Şirket olarak mevsim geçişlerini çok yakından takip ettiklerini söyleyen Karaca Genel Müdürü Hüseyin Eğilmezgil, bazı Asya kökenli tedarikçi firmaların bir sonraki yıla ait mevsimsel geçişleri öngören tahminlerini bilimsel veriler ışığında aktardıklarını söylüyor. Henüz Türkiye’de bu konuda tam olarak adım atılmadığını belirten Eğilmezgil, sektör olarak buna yönelik bir çalışma yapmak gerektiğine dikkat çekiyor.

YÜNÜN YERİNİ K0T0N ALDI

ipekyol da mevsimsel özellikleri dikkate alarak kumaş kullanmayı tercih ediyor, ipekyol Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ayaydın, ‘Yün çok kıymetli bir materyal. Ancak kaçımız artık yün kazak ya da çok sıcak tutacağını bildiğimiz yün bir kaban giyiyoruz. Ya da giyiyorsak dahi süresi ne kadar oluyor? Sabah sıcak evlerden çıkıp yine çok sıcak ofislere ya da alşveriş merkezlerine giriyoruz.

Kabanlar fazla geliyor ve araçta bırakıyoruz. Ya da bir ceket ile hafifletmeye çalışıyoruz. Yünün yerini koton aldı” diyor. Kş koleksiyonunda mutlaka yün kaban bulunduğuna söyleyen Ayaydın, ancak daha önce beş olan seçenek sayısının artık üçe indiğini belirtiyor.

Ayşegül sakarya pehlivan