Girişimlerde yeni trendler
Yatırım alan girişimlerin niteliği geleceğe yönelik trendleri etkiliyor. Günümüzde pazarlama ve bilgiyi işleme yatırımları ön plana çıkıyor…
STARTUPS.Watch 2018 birinci çeyrek raporunun sonuçları geçtiğimiz günlerde açıklandı. Araştırmaya göre, Türkiye’de 2018’in ilk çeyreğinde yapılan 17 adet yatırımın tutarı 18.9 milyon dolar oldu.
Gerçekleşen yatırımların yüzde 43’ü yabancı fonlar, erken dönem yatırımların yüzde 15’ini kurumlar yaptı. Bu verileri gazetelerde de okumuşsunuzdur. Ben biraz bu rapordan diğer ayrıntılara da yer vermeye çalışacağım. Çünkü girişim ekosisteminin gelişimi çok önemli. Yapılan girişimlerde hangi sektörler öne çıkıyor buna baktığımızda da paradigma değişimini görebiliyoruz. îlgi ve yatırımın kaydığı noktalar bizlere ipuçları veriyor.
HANGİ YÖNE DOĞRU GİDİYORUZ?
Starups Watch’un değerlendirmelerine göre bunları şöyle sıralayabiliriz:
1- Türkiye’de girişimlere yapılan yatırımlarda yabancı fonlara kurumlar da eklenmeye başladı. Tohum yatırımlardan sonra daha ileri seviyedeki yatırımlar hız kazanmaya başladı. Insider ve Foriba’nın aldığı yatırımlar ilk çeyrek rakamlarını yukarı çekti.
2- Servis tabanlı yazılım ve pazarlama teknolojileri, finans teknolojileri ve regülasyon teknolojileri en çok yatırım alan üç sektör oldu. Foriba bu konuda dikkat çeken girişimlerden biri oldu.
3- 2018 ilk çeyreğinde erken dönem yatırımların yüzde 15’ini kurumlar yaptı.
Bu yatırımlara göz atmak gerekirse; Türk Telekom’un girişim sermayesi şirketi TT Ventures, Doctor Turkey’e yatırım yaptı.
Özellikle otomat yönetim ve ödeme sistemleri üzerine odaklanan E-Vend, Mac-gal Otomat’tan yatırım aldı. Garaj Sepeti de Finberg’den kurumsal yatırım fonu aldı.
4- 2017’de yabancı yatırımcılardan yatırım alan girişimler iyzico, Zebramo, Ototrink, OtelZ, Biletall, Reengen, KolayIK, Marketyo, Ort-hero, Evtiko ve Insider olmuştu.
5- Tohum yatırımların miktarı 6.8 milyon dolardan 3.7 milyon dolara düştü. Ancak ileri seviye yatırımlara olan ilgi ilk çeyrek karşılaştırmasındaki düşüşün sınırlı kalmasını sağladı. Aslında tohum yatırımların ileri seviye girişime dönüşmesi, melek yatırımcılar için olumlu gelişme olarak değerlendirilebilir.
GELENEKSELİN DÖNÜŞMESİ ZOR
Bu gelişmelerle ilgili yorumlarını aktaran Türkiye’de girişim ekosisteminin en büyük ve en deneyimli melek yatırımcısı Aslanoba Capital’in kurucusu Haşan Aslanoba şunlara dikkat çekiyor:
“Kurumların dijital çağda hayatta kalmak için teknoloji girişimlerine yatırım yapması gerekiyor. Ben yatayda Google, Amazon gibi dijital devleri, dikeyde ise teknoloji girişimlerini ve son olarak da kurumlan görüyorum. Dijital devleri zorlayacak teknoloji girişimleri olacak. Ben bu iki gruba ‘akıl gücü firmaları’ diyorum. Diğerleri ise binaların sahibi olan ve verimli çalışmak zorunda olan, dijital dönüşüm yapmak zorunda olan £kas gücü firmaları’ var. İşte bu şirketler eğer iş yapış biçimini değiştiren girişimlere yatırım yapmazsa, kimse geleneksel firmaların dijital dönüşüm yolculuğunu bekleyemez. Bu yüzden her geleneksel şirketler girişim sermayesi fonları ve girişim programları ile dönüşüme hızlı uyum göstermezse hayatta kalamaz” diyor.
Uç şirketin başarısı
FORİBA: Regülasyon ve finans teknolojileri konusunda çalışan firma Türkiye’de oluşan faturaların yüzde 70’ini yönetiyor. Her ay yaklaşık 80 milyar TL civarında elektronik faturaya aracılık ediyor. Türkiye’nin belli başiı holdingleri dahil olmak üzere 7 binden fazla müşterisi var. 350’den fazla uluslararası şirkete Türkiye’de elektronik fatura kesmeleri için destek oluyor.
EXPERTERA: 17.1 milyon TL’lik değerleme ile Etiya’dan yatırım alan firma, firmalardaki yetenek ve uzman açığı ile çalışanların esnek çalışma ihtiyacını karşılayan bir platform.
INSİDER: Dünyanın en büyük girişim sermayesi fonlarından Sequoia Capital’in Türkiye’de firmaya yatırım yapması, pozitif bir gelişme. Bu sadece Türkiye değil, bölgedeki tüm girişimler için de olumlu. Insider, e-ticaret siteleri ve online site ve uygulamalara yönelik büyüme yönetim platformu olarak kendini tanımlıyor. Platform, dijital pazarlama uzmanlarına müşteri edinmeden, etkinleşmeye, müşteri tutumundan gelir dönüşümüne kadar tüm büyüme aşamalarında zengin özellikler sunuyor.
Volkan Akı