ABD açıklamaları izlenecek

Önümüzde kritik iki hafta var: TL varlıklarda alınacak pozisyonların portföydeki ağırlığı yönetilebilecek sınırlar içinde kalmalı. Öngörü yapmanın zor olduğu dolar/TUde spekülatif pozisyon alımı aşırı riskli bir yaklaşım olacaktır…

KURBAN Bayramı dolayısıyla kapalı olacak yurtiçi piyasalarda ABD’den gelebilecek açıklamalar izlenmeye devam edecek. Bayram dönüşünde ise bu dönemde yapılan açıklamaların etkileri ile sert fiyat hareketleri ile haftaya başlayabiliriz. Bu nedenle bayram öncesinde gerçekleşecek yarım günlük işlemlerde dönüşte oluşabilecek sert fiyat hareketlerini de göz önünde bulundurarak, taşınacak risklerin sınırlandırılmasını!! faydalı olacağını düşünüyoruz.

İSTİKRARI DESTEKLEYİCİ ADIMLAR

ABD – Türkiye arasında artan gerginlik ve Trump’ın açıklamaları ile TL varlıklardaki satış baskısının ve volatilite önemli ölçüde artış kaydetti. Özellikle TL’deki fiyatlama davranışlarındaki bozulma ile dalga boylarının artış kaydetmesi yurtiçi piyasalar üzerindeki baskıyı arttırdı. Geçtiğimiz hafta başında likiditenin görece düşük olduğu Asya seansında TL’deki değer kayıplarının hız kazandığı ve dolar/TL kurunda 7’li seviyelerin test edildiği görüldü.

Türk Lirasrnda artan değer kayıplarına bağlı olarak Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’tan yapılan açıklamada, kurlardaki dalgalanmaya karşı tüm önlem ve aksiyon planlarının hazır olduğu mesajı takip edildi. Yapılan açıklamanın ardından ilk hamlenin BDDK’dan geldiği görüldü. TL karşılığı döviz aldıkları swap benzeri (spot vadeli döviz işlemleri gibi) işlemlerinin toplamının, bankaların en son hesapladıkları yasal öz kaynaklarının yüzde 50’sini geçemeyeceğini belirtti. Böylece döviz alımı için TL borçlanmanın tutarı azaltılırken, maliyeti artırılmış oldu. Pazartesi günü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan da adımlar geldi. TCMB likidite yönetimine ilişkin tedbirler açıkladı. TCMB’den yapılan açıklamada bankalara ihtiyaç duydukları tüm likiditenin sağlanacağı belirtildi. Merkez bankası döviz depo ihalelerine yeniden başladı. Bununla birlikte finansal piyasaların etkin işleyişinin desteklenmesi ve bankalara likidite yönetiminde esneklik sağlanması amacıyla TCMB zorunlu karşılık oranlarında düzenlemeye gitti. Türk lirası zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 250 baz puan indirildi. Yabancı para diğer yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları 400 baz puana varan oranlarda düşürüldü. BDDK hafta ortasında yeni bir düzenlemeye gitti. BDDK’nın yeni düzenlemesine göre, swap işlemleri bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 25’ini geçemeyeceği açıklandı. SPK da forex piyasası için düzenlemeye gitti. Artan volatilite ve haber akışlarına duyarlılık nedeniyle TL’nin oluşturduğu paritelerde yeni açılacak pozisyonlara ilişkin işlemlerde kaldıraç oranlarının 3 Eylül’e kadar 1:1 olarak belirlenmesine karar verdi.

Tüm bu gelişmelerin yanında perşembe günü Hazine ve Maliye Bakanı Albayıak’ın yabancı yatırımcılarla gerçekleştirdiği tele-konferans takip edildi. Görüşmeye 6 binin üzerinde uluslararası yatırımcı katılım gösterdi. Berat Albayrak toplantıda yaptığı konuşmada, sermaye kontrollerinin ve piyasa dışı tedbirlerin gündemde olmadığını vurguladı. Albayrak, piyasa güvenini artırmak için her adımın atılacağını ifade etti. Yurt içinde alman önlemler ve verilen piyasa dostu mesajın etkisiyle sert bir değer kaybı yaşayan Türk Lirası geçen hafta toparlanma kaydederek haftanın ilk saatlerinde gördüğü 7.20’li seviyelerden hafta içerisinde 5.6985 seviyesine kadar geri çekildi. Ancak haftanın son işlem gününde ABD – Türkiye ilişkilerine dair tekrar artan endişelerle TL kazançlarını bir miktar geri verdi ve Dolar/TL’de haftanın kapanışı 6.10 civarından gerçekleşti.

İLİŞKİLERİNİN SEYRİ FİYATLAMALARDA BELİRLEYİCİ

Bir önceki hafta cuma günü Trump’ın attığı twect ile Türkiye’ye uygulanacak alüminyum ve çelik üzerindeki tarifelerin iki katma çıkarılmasının ardından, sah günü Türkiye’den bu adıma karşılık geldiği görüldü. ABD menşeli bazı ürünlerin ithalatında ek mali yükümlülük uygulanan oranlar yüzde 100 artırıldı. Geçtiğimiz salı günü Türkiye’de ev hapsinde bulunan ABD’li rahip Andrew Brunson’m avukatı, ev hapsi uygulamasının ve yurtdışı çıkış yasağının kaldırılması için tekrar mahkemeye başvuruda bulundu ancak itiraz talebi ikinci kez reddedildi. Perşembe akşamı ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, “Türkiye Papaz Brunson’ı serbest bırakmazsa daha fazla yaptırım uygulayacağız” şeklindeki açıklama yaparken, ABD Başkanı Trump da “Masum bir adamın serbest bırakılması için hiçbir şey ödemeyeceğiz, Türkiye ile ilişkilerimizi azaltıyoruz” ifadeleri haftanın son işlem gününde TL varlıklardaki satış baskısını artırdı. Ev hapsi uygulamasının ve yurtdışı çıkış yasağının kaldırılması talebi reddedilen Andrew Brunson’m avukatı bu kararı, itiraz yönünden bir üst mahkeme olarak İzmir 3. Ağır Ceza Mahkemesi taşıdı. Cuma günü İzmir 3. Ağır Ceza Mahkemesi de yapılan itirazı bir kez daha reddetti.

Tüm bu süreçte de görüldü ki, TL varlıklardaki fiyatlama-larda ABD – Türkiye ilişkilerine dair gelişmeler etkili olmaya devam edecektir. Gelişmelerin seyri konusunda genel bir fikir sahibi olunsa bile karşılıklı gelen açıklamaların zamanlamasını ve şiddetini tahmin etmek bu kadar kolay değil. Bu nedenle TL varlıkların konu olduğu işlemlerde yasal düzenlemelerle getirilen kısıtlamaların yatırımcıların bu dönemdeki olası kayıplarını sınırlama konusunda faydalı olduğunu düşünüyoruz. Özellikle bayram sürecinde yurtiçi piyasaların kapalı olacak olması, sonrasında tekrar yoğun bir gündemle piyasalara dönüş olasılığı bu iki haftayı oldukça kritik kılıyor.

Borsa İstanbul’da döviz bazlı seviyeler ön planda

Son haftalarda ABD ile yaşanan gerilimin etkisi ile B1ST-100 Endeksi TL bazında Ocak 2017’den sonraki en düşük seviyelerine geriledi. Aynı dönemde kurlarda yaşanan sert yükseliş ile dolar bazlı BIST-100 Endeksi 2008 global krizinde görülen dip seviyelere indi. Kurlardaki sert hareketler nedeniyle normal zamanlarda alışık olduğumuz kurlar ve faizler yukarı borsa aşağı fiyatlaması son haftalarda dengenin bozulduğunu gördük. Yabancı yatırımcıların kısa vadeli işlemlerinde dolar bazlı getiri için borsanın seviyesi kadar kurun seyri de önemii olduğu için kurdaki sert düşüşlerin dolar bazlı getirileri arttırması nedeniyle BİST’te kar satışları getirdiğini gördük. Bu nedenle özellikle kısa vadede BİST’teki seviyeleri takip ederken dolar bazındaki getirilere, destek ve dirençlere de odaklanmakta fayda var.

Dolar bazında 2008 global krizinde görülen dip seviyelerde olunması nedeniyle bu bölgeye ayrıca dikkat etmek gerekiyor. Geçtiğimiz hafta BIST-100’de düşüşün devam etmesine karşın, dolar/TL kurunun gördüğü zirvelerden hızlı bir şekilde düşüşe geçmesi, dolar bazlı endekste diplerden dönüş yaşanmasını sağladı. Buna karşın gerek kur hareketlerini gerekse BİST’teki seyri göz önünde bulundurduğumuzda henüz sükunetin sağlandığını söylemek mümkün değil. BIST’in gerek TL gerek dolar bazında oldukça ucuz seviyelerde olduğunu düşünmemize karşın kısa vadede haber akışına bağlı her iki yönde de sert hareketler görülebileceği hatta zaman zaman önemli bir haber akışı olmasa da bu tür fiyat hareketlerinin tekrarlanabileceğin! düşünüyoruz. Bu nedenle önceki haftalarda da dile getirdiğimiz gibi TL varlıklarda, ki buna Borsa İstanbul’da dahil alınacak pozisyonların toplam portföy içindeki ağırlığının yönetilebilecek sınırların dışına çıkmaması gerektiğini düşünüyoruz.

TL’deki volatilite yüksek seyretmeye devam ediyor

Hafta başında panik ortamı nedeniyle fiyatlama davranışlar! bozulan TL, ekonomi yönetimi tarafından açıklanan önlemlerin etkisiyle haftanın geri kalanında daha istikrarlı bir seyir izledi. Kurlarda pazar gecesi sığ piyasalarda görülen zirvelerin ardından, bu önlemlerin etkisi ile sert düşüşler görülse de gün içi volatilite oldukça yüksek seyretti.

Dolar/TL haftanın ilk saatlerinde gördüğü 7.20’li seviyelerden hafta içerisinde 5.6985 seviyesine kadar geri çekildi. Ancak haftanın son işlem gününde ABD-Türkiye ilişkilerine dair tekrar artan endişelerle TL kazançlarını bir miktar geri verdi ve doiar/TL’de haftanın kapanışı 6.10 civarından gerçekleşti. Alınan önlemlerin etkisi ile TL hafta başında oluşan panik fiyatlamalardan bir dönüş başlatmış olsa da yoğun haber akışının devam ediyor olması ve oluşan yüksek voiatilitenin oluşturduğu algı her iki yönde de ani sert fiyat hareketlerine neden olabiliyor.

Bu nedenle dolar/TL tarafında kısa vadeli destek direnç vermek ya da yön konusunda bir öngörüde bulunabilmenin çok mümkün olmadığını düşünüyoruz.

Bu dönemde ihtiyatlılık adına öngörü yapmanın zor olduğu dolar/TL’de spekülatif pozisyon alimim da aşırı riskli bir yaklaşım olarak değerlendiriyoruz.

ÜZEYİR DOĞAN