2014 Yılında Meyve ve Sebze Sektörü Gözde Olacak
Meyve ve sebze gözde olacak
2013 yılını yüzde 6 büyümeyle kapatmaya hazırlanan gıda ve içecek sektörü, 2014’te satın almalarla adından sıklıkla söz ettirecek. Özellikle işlenmiş meyve ve sebze alanında yeni yatırımların yapılması gündemde. Meyve suyu alanına Ortadoğu’daki fonlardan yatırım geleceği ifade ediliyor. Siyasi ve bürokratik engellerin aşılmasıyla Avrupa’ya tavuk ihracatının başlaması da umutla bekleniyor.
Ekonominin temel sektörlerinden biri olan gıda ve içecek, 2013 yılını iyi bir performansla kapatmaya hazırlanıyor. Yatınm ve satın almalarla yoğun bir yıl geçiren gıda sektöründe 2014’te en hareketli alanın ise işlenmiş meyve ve sebze endüstrisi olacağına dikkat çekiliyor. Özellikle meyve suyu alanında Ortadoğulu grupların ve fonların yatırım hazırlığı içerisinde olduğu ifade ediliyor.
Türkiye Gıda ve içecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, gıda ve içecek sektörünün 2013’ü yüzde 6 büyümeyle kapatacağını söylüyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine bakıldığında sektörün dış ticaretinde de yükseliş olduğu görülüyor. Gıda sektörü 2012 yılını 6,3 milyar dolarlık ithalata karşılık 12,7 milyar dolarlık ihracatla kapatmıştı. İhracatta önceki yıla göre yüzde 3,2 artış olurken ithalat ise yüzde 8 düşmüştü. Bu yıl ise ilk 10 aydaki ihracat yüzde 9,6’lık artışla 11 milyar dolar oldu. Aynı dönemde ithalat da yüzde 6,6 artarak 5,5 milyar dolara çıktı.
LİMAK ATAK YAPTI
Sektör 2013 yılını satın almalar ve yatırım hamleleri açısından hareketli geçirdi. Ülker Grubu, Adapazarı Şe-ker’i ve Aytaç Gıda’yı satın aldı. Yör-san’ın yüzde 80 hissesinin Dubaili Ab-raaj Capital fonuna devri için Rekabet Kurulu’na başvuru yapıldı. Rekabet Kurulu’nun onayının ardından bu devir kesinlik kazanacak. Süzer Grubu şirketlerinden Turkent Gıda, Pizza Hut ve KFC’nin Türkiye’deki işletme haklarını markaların ABDdeki sahibi Yum! Brands’a sattı. Sektördeki bir diğer önemli gelişme ise Koç Gru-bu’nun Harranova Çiftliği’nde domates ve salça üretimini durdurma yönündeki kararıydı.
Bir diğer önemli yatırım Limak Grubu’ndan geldi. Limak Grubu’nda faaliyet gösteren meyve-sebze konsantresi ve püre üreticisi Limkon Gıda, dünyanın önde gelen doğal içerik tedarikçilerinden İsviçreli Wild Flavors GmbH ile işbirliğine imza attı. İşbirliği kapsamında Limkon’un Adana’daki fabrikasında 5 milyon Euro’luk hat yatırımı yapılacak. Bu yatırımla birlikte içecek sektöründe ihtiyaç duyulan yüksek kalitedeki doğal meyve suyu içeriği tek kaynaktan sağlanacak.
YURTDIŞI PERFORMANSI
Sektör temsilcilerine göre, gıda ve içecek sektöründe emtia fiyatlarındaki dalgalanmalar 2014 yılında da devam edecek. Global talepteki daralmayla birlikte tarımsal emtia fiyatlarındaki dalgalanmayı dikkate alan gıda ve içecek üreticileri, üzerlerindeki kâr marjı baskısının devam edeceğini düşünüyor.
Ancak sektörün 2014’de yurtdışı pazarlarda güçlü performans göstermesi bekleniyor. Özellikle yurtdışında yeni fabrika yatırımlarının gündeme geleceği belirtilirken, Ortadoğu menşeili yatırım fonlannm da gıda ve içecek alanında yeni yatırımlar yapması bekleniyor. Şemsi Kopuz, “En önemli gelişmeler ve yatırımlar meyve ve sebze işlemede yaşanacak. En büyük yatırımları ve büyümeyi bu segmentte göreceğiz” diyor.
AVRUPA’YA TAVUK İHRACATI
Piliç eti sektörü de 2013 yılını iyi bir performansla kapattı. Sektör 8 milyar TL ciroya ulaştı. Sektörün toplam piliç eti ihracatının ise yıl sonuna kadar 650 milyon doları aşması bekleniyor. 2013 yılında 1 milyon 777 bin ton piliç eti üretiminin gerçekleşeceği tahmin edilirken iç tüketimin düşmesinin etkisiyle üretimin önümüzdeki yılda da aynı seviyelerde kalacağı düşünülüyor. Keskinoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Üyesi ve Pazarlama Grup Başkanı Keskin Keskinoğlu, 2014 yılında şartlar normal seyrinde devam ederse yüzde 10 civarında bir Düyüme olacağını tahmin etiklerini Delirtiyor. Keskinoğlu, şöyle devam diyor:
“Türkiye’deki çok sayıda beyaz et tesisi Avrupa’daki tesislerle aynı seviyede üretim yapıyor. Birçok tesisimizde üretim Avrupa Birliği normlarının bile üstünde. Bugün çok sayıda işletmemiz Avrupa Birliği’nden fiilen onay almış durumda. Bu işletmelerin Avrupa Birliği ülkelerine ihracat yapması ile ilgili en ufak bir sorun olmamasına rağmen siyasi engeller var. Bunlan aşmak için 2014 yılı bekleniyor. Siyasi ve bürokratik engeller aşıldığı zaman AB ülkelerine Türk tavuğu yedirebileceğiz.”
YATIRIM GELECEK
2013 yılında en fazla büyüme gösteren segmentlerden biri meyve suyuydu. Meyve suyu tüketiminin yüzde 8 civarında büyüyerek neredeyse 1 milyon litreye ulaştığı tahmin ediliyor. Yüzde 100 meyve suyu ve nektarın ise yüzde 5’lik büyüme hızıyla 615 bin litre civarına çıktığı düşünülüyor.
2014 yılında en fazla yatırım alan alanlardan birinin de meyve suyu olması bekleniyor. Bunun sinyalleri geçtiğimiz yıldan gelmeye başlamıştı. Anadolu Grubu’nun Özgörkey ve Brezilyalı meyve suyu üreticisi Cutra-le ile birlikte kurdukları Anadolu Etap, 2012 sonu itibanyla 9 bin dönüm araziye ve 1 milyonluk ağaç portföyüne ulaşmıştı. 2013 yılını bitirdiklerinde 2,5 milyon meyve ağacına ulaşmayı planlayan Anadolu Etap, toplam yatırımlarının da 170 milyon doları bulmasını hedefliyor.
Sektörün 200 milyon doların üzerinde ihracat yaptığını söyleyen Meyve Suyu Endüstrisi Demeği (MEYED) Genel Sekreteri ve Dünya Meyve Suyu Federasyonu (IFU) Yönetim Kurulu Üyesi Ebru Akdağ, “Ekonomideki gelişmeler ve istikrara bağlı olarak önümüzdeki dönemde de yatırımlar devam edecek. Son zamanlarda Avrupa’ya ek olarak ülkemizdeki potansiyeli fark eden Ortadoğu’nun da ilgisinin arttığını gözlemliyoruz. Tüm bu gelişmeler kapsamında sektöre yeni oyuncuların girmesini de bekliyoruz” diyor.
Bu arada gıda sektörünün 2014’teki ilk ve en büyük açılışlarından biri Afyonkarahisar’daki Özgörkey-Ata Grubu ortak ileri teknoloji patates işleme tesisi olacak. 100 bin ton kapasiteli fabrika yakın zamanda 2 kat birden büyütülecek. Bu tesisin ardından patateste Doğuş başta olmak üzere birkaç grubun daha yatırım yapması bekleniyor.
Tarımsal ihracat artacak
Tarımsal üretim açısından en pozitif gelişme mısır üretiminde yaşandı. Bu yıl Türkiye’de mısırda yüzde 20’lik rekolte artışı ile 5,9 milyon ton ürün elde edilmesi bekleniyor. Böylece mısırda ithalat yapan Türkiye’nin ihracat yapar konuma gelebileceği tahmin ediliyor.
Arbel Bakliyat Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Arslan, hayata geçirilen GAP ve KOP projeleri sonucunda sulanabilir arazilerin artması ile 2014 yılında tarımsal ihracat artışının süreceği beklentisi doğduğunu söylüyor. Arslan, “Ayrıca miras yoluyla bölünen ve küçülen tarımsal arazilere yönelik getirilen yasalar arazi toplulaştırmasını sağlıyor. Bunun neticesinde daha geniş arazilerde ekim yapılacak, bu da verim artışını sağlayacak” diyor.
Burcu Tuvay