Türkiye Kalkınma Fonu kurulacak

Kalkınma Bankası yeniden yapılandırılıyor. Özel sermaye yatırımlarını artırmak, ileri teknolojiye finansman sağlamak için Türkiye Kalkınma Fonu kurulacak. Emlak Katılım Bankası ise yeni projelerle sektöre taze kan getirecek…

TÜRKÎYE Büyük Millet Meclisi (TBMM) yeni yasama yılına yoğun gündemle başladı. Tezkereler ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişin gerektirdiği içtüzük değişikliği Meclis’in öncelikli gündem maddelerinden oldu. Türkiye Kalkınma Bankası’nın özerk bir yapıya kavuşturulması, sermaye piyasalarını kuvvetlendirmesi ve kalkınmaya destek vermesi amacıyla görev alanlarının genişletilerek yeniden yapılandırılmasını amaçlayan “Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun Teklifi” de geçen hafta TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek kabul edildi. Teklife göre özel sermaye yatırımlarının artırılması, ileri teknoloji yatırımlarına alternatif finansman imkanları sağlanması için Türkiye Kalkınma Fonu kuruluyor. Bu arada Türkiye’de gayrimenkul sektörünün finansmanını yönlendirecek Türkiye Emlak Katılım Bankası’mn Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) alınacak iznin ardından yılsonuna kadar faaliyete geçmesi bekleniyor.

ÇAĞDAŞ KALKINMA BANKACILIĞI

TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen teklife göre, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, çağdaş kalkınma ve yatırım bankacılığı araçlarını kullanarak, Türkiye’nin kalkınma hedefleri doğrultusunda. sürdürülebilir büyümeye yönelik yatırımların ve projelerin desteklenmesi, sermaye ve fon kaynaklarının etkin kullanımının sağlanması, yurtiçi, yurtdışı ve uluslararası ortak yatırımların finanse edilmesi ile kar ortaklığı veya kiralama esaslı kredi işlemleri dahil, tüm kalkınma ve yatırım bankacılığı işlevlerinin rekabetçi, dinamik ve etkin bir şekilde yerine getirilmesini sağlayacak. Kalkınma ve Yatırım Bankası imalat sanayinde yapısal dönüşümün gerçekleştirilmesinde, bankacılık faaliyetleri kapsamında önemli bir kamu ajanı olarak görev alacak.

Türkiye Kalkınma Bankası Anonim Şirketi, kanunun yürürlüğe girdiği tarihte “Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Anonim Şirketi” unvanıyla kalkınma ve yatırım bankası olarak hiçbir hukuki muameleye tabi olmaksızın faaliyetlerine devam edecek. Banka, kanun ya da Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kalkınma planı, programı ve stratejik planlar doğrultusunda kaynağı tahsis edilmek suretiyle görevlendirilebilecek. Bu görevlendirmelere ilişkin usul ve esaslar ile görevlendirme kapsamında ihtiyaç duyulan kaynağın hangi kurum veya kuruluş bütçesinden karşılanacağı Cumhurbaşkam’nca belirlenecek. Banka personeli, İş Kanunu hükümlerine göre iş sözleşmesi ile istihdam edilecek.

KALKINMA FONU KURULACAK

Türkiye’de özel sermaye yatırımlarının artırılması ve orta-uzun vadede ülke kalkınmasına olumlu katkılar sağlayacak ileri teknoloji yatırımları için alternatif finansman imkanları sağlamak üzere banka bünyesinde tüzel kişiliği haiz Türkiye Kalkınma Fonu kurulacak. Buna göre Türkiye Kalkınma Fonu, banka tarafından hazırlanan Türkiye Kalkınma Fonu iç tüzüğünün ticaret siciline tescil olmasıyla süresiz olarak hayata geçirilecek. Türkiye Kalkınma Fonu’nun ve bu fonun- bünyesindeki alt fonların kuruluşu, yapısı, çalışma usul ve esasları, işleyişi, yönetimi, yapacağı işlemler, raporlama esasları, fonun iç denetimi ve uygulamaya ilişkin diğer hususlar Türkiye Kalkınma Fonu iç tüzüğü ile belirlenecek. Türkiye Kalkınma Fonu’nun idari, mali ve operasyonel iş ve işlemleri Banka tarafından gerçekleştirilecek. Fonun ve fona bağlı alt fonların yapısı ve işleyişi ile Banka’nm fonun yönetimiyle ilgili faaliyetleri Sermaye Piyasası Kanunu ile bu Kanun uyarınca yürürlüğe konulan ikincil mevzuata tabi olmayacak. Sermaye piyasası aracı ihraçlarında her bir ihraca özgü olarak bankanın gerek duyması halinde Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuatta öngörülen yöntemler izlenebilecek.

VERGİ MUAFİYETİ

Türkiye Kalkınma Fonu’nun yapacağı iş ve işlemlerle ilgili olarak Sermaye Piyasası Kanunu çerçevesinde Kurul ücreti ile herhangi bir ad altında ücret veya masraf ödenmeyecek. Türkiye Kalkınma Fonu ve bu fonun bünyesinde oluşturulacak alt fonların kuruluş ve tescil işlemleri ile esas sözleşmesinin tescil ve ilan işlemleri de dahil olmak üzere faaliyetleri kapsamında gerçekleştirdikleri işlemlerle ilgili düzenlenen tüm kağıtlar damga vergisinden, tüm iş ve işlemleri her türlü harçtan muaf olacak. Kalkınma Fonu ve bu fonun bünyesinde oluşturulacak alt fonlara, gelir ve kurumlar vergisi muafiyeti verilecek. Banka, Türkiye Kalkınma Fonu’nda sahip olduğu paylar nedeniyle Bankacılık Kanunu ve ilgili mevzuatta yer alan Konsolide Denetim ve Konsolide Finansal Raporlama ile ilgili hükümlere tabi olmayacak. Türkiye Kalkınma Fonu tarafından iştirak edilen şirketler ve fonların denetimi, ilgili mevzuatı uyarınca düzenlenen ve münhasıran Sayıştay’a sunulan bağımsız denetim raporları esas alınarak Sayıştay tarafından hazırlanan raporun TBMM’ye sunulması suretiyle yapılacak. Yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecek kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütecek.

Teklif sahibi olarak TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri sırasında bilgi veren AK Parti Grup Başkan-vekili Mehmet Muş, bu fonun yönetimini kendi içinden profesyonel bir ekiple oluşturacağını belirterek, fondan stratejik sektör ve ileri teknoloji sektörleri için alternatif finansman sağlanacağını kaydetti. Yeniden yapılandırma süreci ile yeni dönemlerdeki kalkınma hedefleri doğrultusunda Türkiye Kalkınma Bankası’nın güçlü potansiyelini hayata geçirme arzusu içerisinde olduklarını ifade eden Muş, “Banka yeni misyonu ile Orta Vadeli Programlar ve Kalkınma Planları çerçevesinde belirlenen sektörlere yönelik teknik destek ve finansman sağlayan bir yapıya kavuşacaktır” dedi.

EMLAK KATILIM BANKASI

Bu arada Türkiye Emlak Bankası yeni adıyla Türkiye Emlak Katılım Bankası olarak en kısa sürede faaliyete geçecek. Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Zeki Sayın’a göre, gayrimenkul sektörünün en iyi uygulamalar kapsamında finansmanını yönlendirecek banka, yılsonuna kadar faaliyete geçmiş olacak. Genel müdürlük binasının ve bankanın yazılım programının tamamlandığını dile getiren Sayın, “Hizmet müsaadesinde BDDK’nın istediği kurallar var, onu tamamladığımız zaman BDDK’ya müracaat olacak. Müsaadesini alır almaz da faaliyete geçeceğiz” dedi.

Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın Genel Kurulu’nun 3 Eylül’de gerçekleştirildiğini söyleyen Sayın, Genel Kurul’da Türkiye Emlak Katılım Bankası Ana Sözleşmesinin kabul edildiğini vurguladı. Çok güzel proje hazırlıkları içinde olduklarını ve sektöre hızlı gireceklerini söyleyen Sayın, “Artık katılım bankası statüsünde çalışacağız. Sayın Çevre ve Şehircilik Bakanı Emlak Bankası’na güzel bir kaynak söyledi: Milli Emlak’ın, kamu kurum ve kuruluşlarının atıl arazileri Emlak Bankası’nca değerlendirilecek. Bu arazilerin bize verilmesi için bir kanun gerekiyor. Bunun çalışması yapılıyor. Emlak Katılım Bankası olarak hem ülkemize hem de milletimize faydalı işler yapacağız, ithal ikameli proje kredileri desteklenecek. Özellikle sermaye ortaklığı ve doğrudan ortaklık yoluyla destek vereceğiz. Parçalanmış arazilerin birleştirilmesinde yardımcı olacağız. Ayrıca OSB’lerin kurulmasında, arazi temininde yardımcı olacağız. Küçük sanayi sitelerine yönelik arazi temini çalışmalarına başlayacağız. Dışa dönük, satışı olabilecek çiftlik arazilerinin altyapısını yapabiliriz. Ayrıca kiralamada ‘sukuku’ kullanabiliriz. Bugün katılım bankaları bunu yapabiliyor. Tabii ismimiz ‘Türkiye Emlak Katılım Bankası’ olduğu için emlak işlerini yaparken de diğer emlak işlerinden de uzak kalacak değiliz” diye konuştu.

KIYMETLİ TAŞLARA YATIRIM

Emlak Katılım Bankası olarak kıymetli taş konusuna da eğilmek istediklerini açıklayan Sayın, kıymetli taşların değerlendirilmesinde İstanbul’un merkez olması arzusunda olduklarını vurguladı. Türk Cumhuriyctleri’nde yakut, elmas, zümrüt gibi çok kıymetli taşlar bulunduğunu belirten Sayın, “Bu kıymetli taşların çoğu Hindistan’a gidiyor. Hindistan’da kesilip, biçilip cilalanıyor. Bunun merkezinin Türkiye ve İstanbul olmasını istiyoruz. Banka olarak bunun finansmanında yardımcı olabiliriz. Gerekirse sermaye ortaklığı ve doğrudan ortaklığa gidebiliriz. Bunun büyük bir istihdam yaratacağım düşünüyoruz. Yönetim Kurulu karar verirse, bu alana gireceğiz” dedi.

Nurettin ÖZDEBİR / Ankara Sanayi Odası Başkanı
“Dört gözle bekliyoruz”

Dünyada para bolluğu varken, biz kaynaklan çok verimli olmayan yerlere aktardık. Türkiye’nin sürdürülebilirliği için üretim gücünü kuvvetlendirebilmesi, daha yüksek katma değerli ürünler ihraç ediyor olması gerekiyordu.

Bu alan maalesef ihmal edildi. Şimdi finansmana erişimin zorlaşmaya başladığı, dünyada da finansmanın pahalandığı ve azaldığı bir sürece giriyoruz. Bu dönemde Kalkınma Bankası’nın imalat sanayini destekleyecek şekilde yeniden yapılandırılması, yeni fonlar yaratılması çok önemli. Zeki Sayın Bey tecrübeli bir isim. Emlak Bankası’nı batmış halden, bugün tekrar güç haline getirdi.

Her ne kadar biz sanayiciler olarak paraları betona gömdük diye şikayet etsek de,Türkiye’nin birtakım gerçekleri var. Artan nüfusumuz ve buna bağlı olarak konut ihtiyacımız var. Deprem riski olan ülkeyiz. Bütün bunlar için Emlak Bankası’nın bu alanda fon oluşturan ve sektörü kontrol eden bir yapıya dönüştürülmesi önemli.

Ayhan ZEYTİNOGLU / Kocaeli Sanayi Odası Başkanı, TOBB Başkan Yardımcısı
“Yatırım iklimini iyileştirmemiz lazım”

Kalkınma Bankası bugüne kadar çok belirli, nispeten Türkiye standartlarına göre büyük firmalara destek veren bir kuruluştu. Yeniden yapılandırma sonrasında daha fazla firmaya destek vereceğini, daha küçük firmaları da destekleyeceğini düşünüyoruz. Böyle bir değişime uzun süredir ihtiyaç vardı.

Emlak Katılım Bankası’nın yeniden yapılandırılması, Eximbank’ın öz kaynaklarının daha da güçlendirilmesi gibi adımlar önemli, ancak yeterli değil. Önemli olan şu: Türkiye 2004-2005 yıllarında reformlarını yaparak, yatırım iklimini geliştirerek AB’den birçok yatırım çekti.

Bizim yine 2004-2005 yıllarında olduğu gibi yatırım iklimimizi revize ederek, yatırım ortamını iyileştirmemiz gerekiyor. Bildiğimiz şeyi tekrar yapmalıyız.

Hülya Genç Sertkaya