TURQUALITY Devlet Destekli Markalaşma Programı

TURQUALITY® dünyanın devlet destekli ilk ve tek markalaşma programı. Günümüzde gittikçe ağırlaşan rekabet koşullan ve değişen tüketim kalıpları uluslararası arenada yer almak isteyen şirketleri daha fazla katma değer ve daha fazla pazar payı anlamına gelen güçlü markalar yaratmaya teşvik ediyor, ki tekstil ve hazır giyim, otomotiv, elektronik, gıda gibi rekabetçi sektörlerimiz açısından ihracatta markalaşmamn önemi günden güne artıyor. Bu bölümde inceleyeceğimiz destek ise, şirketlerin, onların meslek birlikleri, demekleri ve ihracatçı birliklerinin yaptığı faaliyetlerin desteklenmesi kapsamında oluşturulmuş bir program. Bu kapsamda,

• İhracatçı birlikleri, üretici demekleri, üretici birliklerinin, sektörlerinin yurtdışmda tanıtımı amacıyla gerçekleştirecekleri harcamalara ilişkin giderleri

• Türkiye’de ticari veya sınai faaliyette bulunan şirketlerin ürünlerinin mar-kalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri faaliyetlere ilişkin giderleri

• İhracatçı birliklerinin TURQUALITY® Programı kapsamında firmalara yurti çinde ve yurtdışmda markalaşma sürecinde vereceği desteklere ilişkin harcamalar, Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü faaliyet ve organizasyonlara ilişkin giderleriyle, olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurtiçinde ve yurt-dışında gerçekleştireceği her türlü harcamaların desteklenmesi amaçlanıyor. Desteğin dört ana unsuru var.

A. İhracatçı Birlikleri, Üretici Demekleri veya Birliklerinin Desteklenmesi

B. Marka Destek Programı Kapsamına Alman Şirketlerin Desteklenmesi

C. TURQUALITY® Destek Progran Kapsamına Alman Şirketlerin Deste] lenmesi

D. TURQUALITY® Programının De: teklenmesi

Şimdi bu başlıkları detaylany inceleyeceğiz. Başlıklardan ilk ve soıuu cular ihracatçı birlikleri, TİM, üretici de nekleri ve birliklerine yönelik destekle kapsıyor. İki ve üçüncü başlıklar ise ya nızca firmalara yönelik. Bölüm içinde bı lacağınız tablo ile de destek sürecini ş< matik olarak takip edebilirsiniz.

A) İHRACATÇI BİRLİKLERİ, ÜRETİCİ DERNEKLERİ VE BİRLİKLERİNİN DESTEKLENMESİ

Bu ilk başlıktan ihracatçı birlikleri, aynı imalat dalında faaliyette bulunan üretici şirketlerin kurduğu dernekler ve de aynı imalat dalında faaliyette bulunan üretici şirketlerin kurduğu birlikler faydalanabiliyor. Peki neler destek kapsamında? Kuruluşların iştigal sahasına giren ürünlerinin yurtdışı pazarlarda markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri tanıtım, reklam ve pazarlama projelerine ilişkin olarak, görsel ve yazılı tanıtım, gösteri (show), defile, ülke imaj kampanyası, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, fuar katılımı, internet sitesi tasarımı, basın halkla ilişkiler ile stratejik danışmanlık giderleri harcamaları destekleniyor.

Destekler;

a) Birlikler için yüzde 80 oranında ve proje başına yıllık en fazla 250 bin dolar,

b) Üretici demekleri ve üretici birlikleri içinse yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 100 bin dolar tutarında.

Önemli uygulama başlıkları

Sektörü tek başına temsil eden birlikler yüzde 80 oranında ve proje başına yıllık en fazla 500 bin dolar destekleniyor.

– Birden fazla birlik tarafından oluşturulan ve destek kapsamına alınan projeler, birlik başına 250 bin dolar destekleniyor.

Her birliğin aynı anda bir projesi desteklenebiliyor. Birlikler ancak projesi sona erdikten sonra yeni birine başvurabiliyor.

Bu arada önemli bir not: Üretici demekleri ve üretici birliklerinin bütçelerini içeren bir projeyle doğrudan Ekonomi Bakanlığına müracaat etmesi ve bu projenin bakanlık tarafından destek kapsamına alınması gerekiyor.

Başvuru ve ödeme

Ödeme belgeleri için, kuruluşlar tarafından doğrudan bakanlığa başvurması gerek. Bakanlık, şirket ve kuruluşların harcama ve faaliyetlerine ilişkin denetim ve danışmanlık firmalarına rapor hazırlat-tırabilir. Yine bakanlık, yapacağı inceleme sonucunda ödeme yapılmasına karar verilen kuruluşla ödeme miktarlarını Merkez Bankası’na bildiriyor.

B) MARKA DESTEK PROGRAMINA ALINAN ŞİRKETLERİN DESTEKLENMESİ

Bu ikinci başlık kapsamındaki destekten, Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde ticari veya sınai faaliyette bulunan şirketler, dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri ve de dastronomi sektöründe faaliyet gösteren zincir restoran yararlanabiliyor. Marka destek programına alman şirketlerin desteklenmesinin detaylarını dokuz başlık altında inceleyeceğiz.

Destek içeriği

Şirketlerin, Marka Destek Programı kapsamına alındığı tarihten sonra, alabilecekleri destek tutarları şu şekilde:

a) Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile destek kapsamına alman markalarının yurtdışmda tescili ve korunmasına ilişkin giderleri, yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 50 bin dolar olarak destekleniyor.

b) Şirketlerin stratejik iş planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde, destek kapsamına alman markalarıyla ilgili gerçekleştirecekleri tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine (görsel ve yazılı tanıtım, gösteri, defile, ülke imaj kampanyası, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, zincir marketlerin raflarına girebilmek için bir defaya mahsus ödenen listeleme bedeli, periyodik mağaza dergilerinde yer alma, internet sitesi tasarımı, fuar katılımı, basın-halkla ilişkiler, doğrudan pazarlama, çağn merkezi hizmeti satın alınması gibi) ilişkin harcamaları, yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 300 bin dolar olarak destekleniyor,

c) Şirketlerin stratejik iş planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alman markalarıyla ilgili olarak açtıkları mağaza, lokanta ya da kafe, ofis, depo ve satış sonrası servis hizmeti veren birimlere ilişkin,

1. brüt kira (depo için ardiye gideri, vergi, resim, harç dahil), belediye giderleri, bu birimlerin kiralanmasına yönelik uygun mahal araştırması ve komisyon harcamalarıyla hukuki danışmanlık giderleri, yüzde 50 ora-runda ve yıllık en fazla 600 bin dolar,

2. kiralanan birimin konsept mimari çalışma ve kurulum/dekorasyon giderleri, yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 300 bin dolar olarak destek kapsamında yer alıyor.

ç) Şirketlerin stratejik iş planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde faaliyet gösteren ve farklı markaların satıldığı teşhir mekanı (showroom), büyük mağazalar (de-partment store) ya da marketlerde destek kapsamına alman markalarıyla ilgili olarak kiraladıkları reyon, raf, dekorasyonlu köşe (shop in shop), ki-osk, stand (floor display) gibi tahsis edilmiş satış alanlarına ilişkin brüt kira (vergi, resim ve harç dahil), belediye giderleri, komisyon, hizmet, konsept mimari çalışmaları harcamaları, bu birimlerin kiralanmasına yönelik uygun mahal araştırmasıyla hukuki danışmanlık giderleri ve bu birimlere ilişkin kurulum ve dekorasyon giderleri, yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 200 bin dolar olarak destekleniyor.

d) Şirketlerin stratejik iş planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde destek kapsamına alınan markalı ürünlerinin satışı amacıyla açtıkları teşhir mekanlarına (showroom) ilişkin brüt kira (vergi, resim ve harç dahil), belediye giderleri, komisyon, hizmet, konsept mimari çalışmaları harcamalarıyla, bu birimlerin kiralanmasına yönelik uygun mahal araştırması, hukuki danışmanlık giderleri ve bu birimlere ilişkin kurulum ve dekorasyon giderleri, yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 200 bin dolar olarak destekleniyor.

e) Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza, lokanta veya kafe açılışı ve işletilmesini teminen gerçekleştirilen kalite, hijyen, çevre belgeleriyle, can, mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin, danışmanlık dahil her türlü giderleri, yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 50 bin dolar olarak destekleniyor.

f) Şirketlerin destek kapsamına alınan markalarıyla ilgili franchise vermeleri halinde, franchising sistemi ile yurtdışında açılacak ve faaliyete geçirilecek yıllık en fazla 10 mağazaya ilişkin,

1. Kurulum ve dekorasyon harcamaları, yüzde 50 oranında ve mağaza başına en fazla 50 bin dolar,

2. Kira giderleri ise yüzde 50 oranında, mağaza başına en fazla iki yıl süresince ve yıllık mağaza başına azami 50 bin dolar olarak destekleniyor.

g) Şirketlerin kuramsal kimlik oluşturulması, stratejik şirket yapılandırılması, kalite kontrol sistemi oluşturulması, moda ve trendler, gastronomi, ürün ve ambalaj tasannu, stratejik pazarlama, perakende operasyonlar’, şirket kuruluşu, mağaza açılması ve işletilmesi, uluslararası ihracat ve hukuk, risk yönetimi, uluslararası pazarlarda rekabet avantajını artırıcı diğer her türlü iş yönetimi kapsamında satm alacaktan danışmanlık giderleri ile Bilgisayarlı Tasanın (CAD), Kuramsal Kaynak Planlaması (ERP), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM), Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), Kurumsal Performans Yönetimi (EPM), Perakende Yönetimi gibi bilgi yönetimi kapsamında satın alacaktan veya kiralayacaktan yazılım ürünlerinin lisanslan, bunların yıllık bakım ve güncelleme bedelleriyle, yazılımların devreye alınması, iyileştirilmesi ve idamesi için yapacakla-n danışmanlık, eğitim ve dış kaynak kullanımı harcamalan da yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 500 bin dolar olarak destek kapsamında.

h) Destek kapsamına alman markalı ürünleriyle ilgili, destek kapsamındaki şirket veya harcama yetkisi verilen şirket tarafından istihdam edilen moda ve endüstriyel ürün tasarımcısı, aşçı ve şef giderleri, aynı anda azami üç kişi için, yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 200 bin dolar olarak destekleniyor.

C) TURQUALITY® DESTEK PROGRAMINA ALINAN ŞİRKETLERİN DESTEKLENMESİ

Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde ticari ve/veya smai faaliyette bulunan şirketler, dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri ve de gastronomi sektöründe faaliyet gösteren zincir restoranlar, tıpkı Marka Destek Programı gibi Turquality® Destek Programından dan yararlanabiliyor.

Şirketlerin, Turquality® Destek Programı kapsamına alındığı tarihten itibaren, şu giderleri destek kapsamında yer alıyor:

a) Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamalarla, TURQUALITY® sertifikasına haiz markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderler

b) Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza, lokanta veya kafe açılışı ya da işletilmesi için gerçekleştirilen kalite, hijyen, çevre belgeleri ile can, mal emniyeti, ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin danışmanlık dahil her türlü gider

c) TURQUALITY® sertifikasına haiz markalı ürünleriyle ilgili, destek kapsamındaki şirket veya harcama yetkisi verilen şirket tarafından istihdam edilen moda veya endüstriyel ürün tasarımcısı, aynı anda azami beş aşçı veya şefin giderleri

ç) TURQUALITY® sertifikasına haiz markalı ürünleriyle ilgili, stratejik iş planlarında hedef pazarlar olarak belirtecekleri ülkelerde gerçekleştirilen tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine (görsel ve yazılı tanıtım, gösteri, defile, fuar katılımı, ülke imaj kampanyası, pazar araştırması, sponsorluk, marka-promosyon ajansı, zincir marketlerin raflarına girebilmek için bir defaya mahsus ödenen listeleme bedeli, periyodik mağaza dergilerinde yer alma, internet sitesi taşanını, basın halkla ilişkiler, doğrudan pazarlama, çağn merkezi hizmeti satm alınması gibi) ilişkin harcamaları

d) TURQUALITY® sertifikasına haiz markalı ürünleriyle ilgili olarak stratejik iş planlarında hedef pazarlar olarak belirtilen ülkelerde

1) açtıklan, aynı anda azami 50 adet mağaza, lokanta veya ka-feye ilişkin,

i) brüt kira (depo için ardiye gideri, vergi, resim ve harç dahil), belediye giderleri, anılan birimlerin kiralanmasına yönelik uygun mahal araştırması ve komisyon harcamaian ile hukuki danışmanlık giderleri

ii) Mağaza, lokanta ve kafe başına azami 200 bin dolar olmak üzere, kiralanan birimin konsept mimari çalışma ve kurulum ve dekorasyon giderleri

2) açtıkları ofis, depo, showroom, satış sonrası servis hizmeti veren birimler ile faiklı markaların satıldığı showroom, büyük mağazalar ya da marketlerde kiraladıkları reyon, raf, dekorasyonlu köşe (shop in shop), kiosk, stand (floor display) gibi tahsis edilmiş satış alanlarına ilişkin

i) brüt kira (depo için ardiye gideri, vergi, resim ve harç dahil), belediye giderleri, anılan birimlerin kiralanmasına yönelik uygun mahal araştırması ve komisyon harcamaları ile hukuki danışmanlık giderleri

ii) Birim başına azami 200 bin dolar olmak üzere, kiralanan birimin konsept mimari çalışma ve kuralum ve dekorasyon giderleri

3) Franchise vermeleri halinde, franchising sistemi ile yurtdışmda faaliyete geçirilecek, 5 yıllık destek süresi boyunca toplam azami 100 mağaza için,

i) aynı mağaza için en fazla iki yıl boyunca ve mağaza başına azami 200 bin dolar olmak üzere kira giderleri,

ii) mağaza başına azami 100 bin dolar olmak üzere, kuralum ve dekorasyon harcamaları e) Kurumsal kimlik oluşturulması, stratejik şirket yapılandırılması, kalite kontrol sistemi oluşturulması, moda ve trendler, gastronoıııi, ürün ve ambalaj tasanmı, stratejik pazarlama, perakende operasyonlar, şirket kuruluşu, mağaza açılması ve işletilmesi, uluslararası ihracat ve hukuk, risk yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), bilgi işlem gibi uluslararası pazarlarda rekabet avantajım artırıcı diğer her türlü iş yönetimi kapsamında satın alacakları danışmanlık giderleri, Bilgisayarlı Tasarım (CAD), Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM), Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), Kurumsal Performans Yönetimi (EPM), Perakende Yönetimi gibi bilgi yönetimi kapsamında satm alacakları veya kiralayacakları yazılım ürünlerinin lisansları ve bunlann yıllık bakım-güncelle-me bedelleri üe yazılımların devreye alınması, iyileştirilmesi ve idamesi için yapacakları danışmanlık, eğitim ve dış kaynak kullanımı harcamaları, yüzde 50 oranında destekleniyor.

D) MARKA VE TURQUALITY® ORTAK UYGULAMA ALANLARI

Şirketlerin Marka ve Türquality® Destek Programı Kapsamına Alınması

– Türk markaları yaratılması amacıyla öncelikle, Marka ve TURQUALITY® Destek Programı kapsamına alınacak şirketin belirli bir iş yönetimi kalitesi, operasyonel mükemmellik düzeyi ve markalaşma potansiyeline sahip olması şartı aranıyor.

– Başvuruda bulunacak şirketin öncelikle, TURQUALITY® Projesi Firma Ön Değerlendirme Seti’ni doldurması ve sette yer alan sorulara vereceği cevaplar sonucunda alacağı puana göre destek kapsamına alınıp alınamayacağı hususunda bir ön değerlendirme yapması gerekiyor.

– Değerlendirme sonucunda destek kapsamına alınabileceği belli olan şirket, ilgili belgeleri Bakanlığa gönderilmek üzere TURQUALITY® Sekre-taryası’na veriyor.

– Başvurusu kabul edilen şirket için, bakanlık tarafından görevlendirilen TIIRQUALITY® Programı Yönetim Danışmanlığı Firması tarafından ön inceleme çalışması yapılıyor.

– Ön inceleme sonucunda düzenlenen rapor, çalışmanın başlamasından sonra, bir ay içinde bakanlığa gönderiliyor. Bakanlık raporu değerlendirerek sonucu başvuru sahibine bildiriyor.

– Ön değerlendirme çalışması neticesinde hazırlanan rapor, Ekonomi Bakanlığı tarafından da değerlendiriliyor. Değerlendirme sonucunda uygun bulunan firmalara, Marka Progra-mı’na mı, yoksa Turquality® Progra-mı’na mı kabul edildiğine dair bildirim yapılıyor.

– Tescillerin başvuru sahibi şirket veya bu şirketle organik bağı olan şirket adma olması ve yurtdışı tescilin başvuruda belirtilen hedef pazarların en az birinde yapılmış olması gerekiyor. Aynca her şirket, destek süresi içerisinde yukarıda beürtilen şartlan haiz en fazla iki adet marka için destek kapsamına alınabiliyor. Bir holding ya da şirketler topluluğu bünyesindeki en fazla altı marka destek alabiliyor.

Destek süresi

Marka Destek Programı’na dahil olan şirketler, dört yıl, TURQUALITY® Destek Programı’na dahil olan şirketler ise beş yıl süreyle destekten yararlandınlabiliyor. TURQUALITY® Destek Programı’na dahil olan şirketlerle ilgili olarak yapılacak performans değerlendirmesi neticesinde belirli bir düzeyin üzerinde performans gösterdiği belirlenen şirketlerin destek süresi, beş yıl daha uzatılabiliyor.

Başvuru ve ödeme

Ödeme belgeleri için, şirketlerin üyesi olduğu ihracatçı birliğine başvurmaları lazım. Yapılacak inceleme sonucunda, harcamalara ilişkin olarak tespit edilen eksik bilgi veya belgeler, altı ay içerisinde ilgili birliğe teslim edilmeli. Ardından bakanlık, yapacağı inceleme sonucunda ödeme yapılmasına karar verilen şirketle, ödeme miktarlarım Merkez Bankası’na büdiriyor. Şirketler, destek kapsamına alındıkları tarihten itibaren her yılın sonunda markalaşma faaliyetlerini içeren bir raporu bakanlığa göndermek zorunda.

E) TURQUALITY® PROGRAMI’NIN DESTEKLENMESİ

Firmaların Turquality® Programları’na kabulu ile ilgili süreçlerde Türkiye İhracatçılar Meclisi ve ihracatçı birlikleri en önemli paydaşlar konumundalar ve önemli bir iş yüküne sahipler. Programların stratejisi-lerinin güncellen m esinden resmi işlemlere, eğitim ve danışmanlıktan programın tanıtımına kadar hemen her konuda onlar görevliler. Bu dördüncü başlık, bu yükü hafifletmeye yönelik. Destekten haliyle yalnızca, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve ihracatçı birlikleri faydalanabiliyor.

a) Marka ve TURQUALITY® Destek Programı kapsamına alınacak ya da alınan şirketlerin iş yönetimi kalitesi, operasyonel mükemmellik düzeyi ve markalaşma potansiyellerinin belirlenmesi, performanslarının izlenmesi, program ve program kapsamındaki faaliyet ve işlemleri ile harcama belgelerinin içeriği, doğruluğu, rayicine uygunluğu gibi hususlarla, TURQUALITY® Programı kapsamında yapılan faaliyetlerle ilgili gerçekleştireceği her türlü denetim ve danışmanlık giderleri destek kapsamında.

b) Marka ve TURQUALITY© Destek Programı kapsamına alman şirketlere yönelik olarak ürün ve üretim süreçlerinin iyileştirilmesi, operasyonel mükemmellik, stratejik konumlandırma ve planlama, pazar haberdarlığı, pazarlama, markalaşma, perakendecilik, halkla ilişkiler, iletişim, reklam gibi konularda gerçekleştireceği eğitim, seminer, rehberlik, danışmanlık gibi faaliyetlerine ilişkin giderleri

c) TURQUALITY® Programı’mn pazara giriş ve iletişim stratejisi kapsamında olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurtiçi ve yurtdışında gerçekleştireceği her türlü halkla ilişkiler faaliyetleri, Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü organizasyonlara ilişkin giderlerle pazar istihbaratı, pazar haber-darlığı, ulusal ve uluslararası iş ilişkileri ağı (networking), sponsorluk gibi giderleri

ç) TURQUALITY® Programı’nın kurumsallaştırılması ve TURQUALITY® Sekretaryası’na yönelik giderleri ile eleman istihdamı ve eğitimine ilişkin harcamaları

d) TURQUALITY® Programı’nm stratejisinin güncellenmesi, yenilenmesi, geliştirilmesi, uygulanması ve program kapsamında yapılacak stratejik çalışmalara ilişkin harcamalarıyla, bu konularda gerçek ya da tüzel kişilerden satın alacağı danışmanlık giderleri, yıllık en fazla 35 milyon dolar ve yüzde 100 oranında destekleniyor.

Başvuru ve ödeme

TURQUALITY® Programı’nın yürütülmesi konusunda destek kapsamında bulunan birlik veya birliklerin bu kapsamdaki harcamaları bizzat bakanlık tarafından destekleniyor.