Mevduat faizleri son bir ayda dört puan düştü

TEMMUZ ayında bir aylık mevduatına en az yüzde 20 faiz alan yatırımcılar artık yüzde 16-17’lere razı olmak zorunda. Merkez Bankası’mn temmuz sonunda yaptığı son faiz indirimini takip eden bankalar yeni müşterilere uyguladıkları “Hoş geldin faizi” dışında artık yüzde 17’le-rin üzerinde faiz vermemeye başladı. Özellikle vadeyi altı ay ve üzerine uzatmak isteyenlerin faizleri yüzde 14-15.5’lara kadar geri çekildi. Cebinde 50 bin TL’nin altında tasarrufla bankalara gidenlere teklif edilen faiz ise uzun bir aradan sonra ilk kez yüzde 13.5’lara kadar geriledi. Enflasyonda büyük bir sürpriz yükseliş yaşanmaması durumunda Merkez Bankasfnm eylül ayında yapacağı Para Politikası Kurulu toplantısında yeni bir faiz indirimine gideceğine neredeyse kesin gözüyle bakan bankacılar, bu indirimin gelmesi durumunda mevduat faizlerinde bir miktar daha düşüş yaşanabileceği görüşünde.

MERKEZ DÜĞMEYE BASTI

Mevduat faizlerindeki düşüş Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 25 Temmuz 2019 tarihli Para Politikası Toplantısı’nda (PPK) beklentilerin biraz üzerinde 425 baz puanlık faiz indirimi- ile start aldı. Banka bu kararı ile bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 19.75’e indirdi. Fonla-ma maliyetlerindeki bu düşüş ise başta mevduat olmak üzere bono faizlerinde de sert düşüşlere neden oldu.

Merkez Bankası’nm bundan sonraki en yakın vadeli PPK toplantısı ise 12 Eylül tarihinde olacak. Piyasadaki genel görüş enflasyonda büyük bir sürpriz yaşanmazsa bankanın bu toplantısında da faiz indirimine devam edeceği yönünde.

Eylül ayında baz etkisi nedeniyle enflasyon oranlarında düşüşün devam edeceği tahmininde bulunan analistlere göre bu nedenle Merkez Bankası faiz oranlarında kesinlikle bir indirim kararı alacak. Bu konudaki genel görüş ise bankanın 1-1.5 puan aralığında yeni bir indirim yapacağı yönünde.

UZUN VADEYE DÜŞÜK FAİZ

İşte bu beklentiyi satın alan bankalarda son dönemde uzun vadeli mevduat faizlerinde çok daha yüksek oranlı indirimler yapmaya başladı. Halihazırda bir ay vadeli mevduata yüzde 16-17 aralığında faiz uygulayan bankalar buna karşın altı ay vadeli mevduatı tercih eden müşterilerine ise yüzde 14’lere varan faiz teklifinde bulunuyor. Üstelikte bu oram 100 bin TL ve üzerinde mevduatı olan orta ölçekli müşterilerine teklif ediyorlar.

Bu arada para tutarı aşağı indikçe faiz oranlarındaki düşüşün de arttığı gözleniyor. Hatta bazı bankalarda 3.5-4 puanlara varan faiz farkları oluşmaya başladı. Bir bankanın şube yetkilisi 100 bin TL ve üzerinde mevduatı olan müşterilere yüzde 16.5 faiz vermelerine karşın 50 bin TL ve altındaki müşterileri için bu oranın yüzde 13.5!lara kadar indiği bilgisini veriyor.

MEVDUAT YERİNE BONO

Bankalar, mevduat faizlerindeki düşüşün devam edeceğini öngören ve bu yüzden parasına uzun vadeli adres arayanlara ise başka alternatifler öneriyor. Mevduatı tercih edenlere en cazip vadenin 32-45 gün olduğu konusunda ikna etmeye çalışan şube yetkilileri, altı ay vade konusunda ısrar edenlere ise banka bonosu alternatifini hatırlatıyor. Bugün altı ay vadeli mevduat faizlerinde ortalama getirilerin yüzde 14.5-13.5 aralığında dalgalandığına dikkat çeken bankacılar buna karşın bankaların çıkarttığı ve vadesi üç ile altı ay arasında değişen bonolarda getirilerin yüzde 17’ler civarında bulunduğunu hatırlatıyor. Dolayısıyla aynı vadeli mevduata göre bono ve tahvil tercih eden yatırımcının getirisi 2-3 puan civarında artıyor. Bu arada gerek Hazine bonosu gerekse banka bonolarının stopajının mevduata uygulanan yüzde 18 değil yüzde 10 ile sınırlı olması da yatırımcının net getirisini yukarılara taşıyor.

Banka bonolarının parasına daha orta vade arayanlar için iyi bir alternatif olacağı görüşünü savunan para yöneticileri, bu arada banka bonolarının vadesinden önce bozdurulup paraya çevrilebilmesinin de büyük avantaj yarattığı görüşünde. Tabii hemen her yazımızda olduğu gibi yine uyaralım, banka bonoları belli tarih aralıklarında ihraç edilen ir enstrüman. Genellikle üç beş günle sınırlı ihraç tarihleri var. Bu yüzden banka bonosu almak isteyenlerin ihraç tarihlerini yakından takip etmeleri gerekiyor. Bankalar genellikle ihraç tarihinden bir hafta önce söz konusu bono ihraçlarım internet siteleri, verdikleri ilanlarla, sosyal medya ve dijital mecralardan duyuruyorlar.

KÜÇÜKLER HALA YÜKSEK

Bu arada mevduat piyasasıyla ilgili bir son dönem gelişmesi de bankalar arasındaki faiz makasının gittikçe açılması oldu. Büyük bankalar ile orta ve küçük ölçekli buna karşın mevduat konusunda agre-sif bankalar arasındaki faiz farkı daha da açılmış durumda. Örneğin mevduat konusunda rekabetçi faiz oranlarıyla dikkat çeken Fibabanka para çekip yatırma imkanı sunan Kiraz Hesabı’nı tercih eden müşterilerine sadece 60 gün için bir kereye özel yüzde 19 faiz teklif ediyor. Keza Çin sermayeli Türkiye’nin en genç bankalarından ICBC ise yine para yatırıp çekme imkanı sunduğu hesabını 50 bin TL ile sınırlıyor. Ve maksimum 50 bin TL’sini bu hesapta değerlendirmeyi taahhüt eden müşterilerine ise bir kereye mahsus olarak 90 gün için yüzde 19.75 faiz veriyor. Bu faiz oram aynı zamanda bizim piyasada tespit edebildiğimiz en yüksek faiz seviyesi. Buna karşın banka altı ay vade konusunda ısrar eden müşterilerine ise faizini dramatik biçimde düşürerek yüzde 14.75 teklif ediyor.

BÜYÜKLERİN FAİZİ YÜZDE 16

Buna karşın büyük bankalarda mevduat faizleri yüzde 16’larm üzerine çıkmıyor. İş Bankası 32 günlük mevduat için müşterilerine yüzde 16 faiz teklif ederken, Garanti Bankası da yine aynı vade için benzer oran olan 16 faiz veriyor. Üstelikte bu faiz oram hoş geldin faizi olarak bilinen ilk kez mevduat hesabı açanlara veriliyor. Vadesi dolan müşterilerine bankanın önerdiği faiz oranı genelde yüzde 15.50’ye geriliyor. Garanti Bankası buna karşın vade 92 güne çıktığında faiz oranını ylizdc 14.25’e çekerken, altı ay vade konusunda ısrar edenlere ise para tutarı aynı olmasına karşın yüzde 13.75 faiz teklif ediyor. 32 gün vadeli mevduat hesaplarına yüzde 16.5 faiz uygulayan Akbank ise parasını ikincc kez mevduata bağlamak isteyenlere yüzde 15.75 faiz teklifinde bulunuyor. Akbank’ta altı ay vadeli mevduat açtırmak konusunda ısrar edenlerin faiz oranı ise yüzde 14’lere geriliyor.

ESİN ÇETİNEL