MARMARA Üniversitesi İşletme Fakültesi tarafından düzenlenen 23.Uluslarası Finans Sempozyumu 9-12 Ekim tarihinde Antalya’nın şirin ilçesi Manavgat’ta yapıldı. Sempozyuma katılarak tamamını izleme fırsatı buldum. Sempozyum, bu yıl alanında söz sahibi yerli ve yabancı ana tema konuşmacılarının yanı sıra ülkemizin çeşitli üniversitelerinden katılan ve sayısı 250’ye yaklaşan akademisyenlerle kamu ve özel sektör kuruluş temsilcilerini bir araya getirdi. Bilim Kurulu’nun ön incelemesinden geçmiş 95 tebliğ, dört davetli konuşmacı ve beş panelistin yer aldığı sempozyumda davranışsal finans, kripto paralar, yapay sinir v âğları ve sürdürülebilirlik gibi en güncel Mconular başta olmak üzere, ihtiyaçlar üzerine inşa edilen finansm her alanından pek çok konu tartışmaya açıldı. Sempozyum bana şunları düşündürdü…
Döviz piyasaları spekülasyon, yatırım ve korunma gibi farklı amaçlarla işlem yapan müşterilerin ihtiyaçlarına cevap verir ve bu işlemlerinin yüzde 98’i tezgah üstü piyasada gerçekleşir. Döviz piyasasında işlem yapmak, Pazartesi günü saat 07.00’de Yeni Zelanda’da başlar. Bir saat sonra, Sydney, Avustralya açılır. Ticaret Asya boyunca, Tokyo, Hong Kong ve Singapur ile devam eder, sonra Avrupa’ya taşınır. Öğlen Londra saatinde New York işlem görmeye başlar. New York ve Londra (en büyük iki FX ticaret merkezi) saat 16.00’da dahil olmak üzere birkaç saat boyunca aynı anda açıktır. Londra saati ile 16.00’da WMR Kapanış Spot Oranları belirlendiğinde New York zamanı ile saat 11.00’dir. FX işlem günü Ncw York’ta saat 17.00’de biterken yeni ticaret günü Yeni Zelanda’da yeniden açılır.
MANİPÜLASYON RİSKİ DEVAM EDİYOR
■ Fixing işlemi sırasında döviz kurlarını yönlendirme: Rakip banka trader’larınm onliııe sohbet odaları üzerinden birbirleri ile iletişime geçerek koordineli bir şekilde müşterilerinin aleyhine ve kendi karlarını en çoklamak üzere hareket etmeleri durumudur. Bankalar ile müşterileri arasında çıkar çatışması olduğu, teşebbüslerin bu gerçeğin farkında olmalarına rağmen, potansiyel trader ihlallerine yönelik bir kontrol mekanizması kurmadıkları ve bu nedenle gizli müşteri bilgilerinin istismar edildiği görülüyor.
■ Koordineli stop avcılığı (stop loss hunting): Müşteriler kendi risklerini azaltmak amacıyla bankalara stop loss (zararı durdur) emirleri verir. Stop loss emri, döviz fiyatı belirli bir seviyeye düşünce (ve/veya yükselince) müşteri portföyündeki dövizin tamamının veya bir kısmının satılması (ve/veya alınması) emridir.
YAPAY ZEKA VE FİNTECH’İN GELECEĞİ
Son üç yılda 122 milyar dolarlık yatırıma koşan finansal teknolojiler (fintech) pazarı, geleneksel finansal kuruluşların iş modelini tehdit ederken; bankalar, sigorta şirketleri, sermaye piyasası oyuncuları da bu gelişmelere inovasyon ve yatırımlarla yanıt vermeye çalışıyor. Bazıları fintek kuruluşlarıyla işbirliği yöntemine giriyor, bazıları ise rekabetçi yeni çözümleri kendi bünyelerinde oluşturuyor.
■ Siber güvenlik: Yatırımcılar, artan siber güvenlik tehditleri karşısında odaklarını risk yönetimi ve siber güvenliğe çevirmeye başladı.
■ Insurtech: Yapay zeka kullanımıyla daha da yaygınlaşan sigorta teknolojileri finansmanı 2018’de 100 milyon doların üzerinde çıktı.
■ Dijital bankacılık: Yerleşik bankaların dijital uygulamalarının yanı sıra, fintek temelli yeni nesil neobank ve challenger bank’ler küresel ölçüde yayılıyor.
■ Açık bankacılık ve açık veri: Açık bankacılığının hem fintek şirketlerinin büyümesini destekleyecek, hem de yerleşik bankaların dijital bankacılık çağında rekabet kabiliyetlerini artıracak bir katalizör olması bekleniyor.
Sonuç olarak yapay zeka, fintek ve ekonomik savaşların yaşandığı dünya ekonomisi 2018 lig sıralamasında ABD’nin birinci sırada (20.494), Çin’in ikinci(13.608), Rusya’nın ll’inci sırada (1.658), Türkiye’nin ise 18’inci sırada (789) olduğu günümüzde, daha üst sıralara çıkmak için zorlu bir süreç bizi bekliyor. İki gün boyunca izlediğim sempozyum bana bazı gerçekleri hatırlattı, ben de durumu özetle okuyucularımla paylaşmak istedim. Dikkatimi çeken en önemli husus, mühendis kökenli bilim insanları depremin ne zaman veya hangi şiddette olacağı yönündeki tahminlerinde ne kadar zorlanıyorlarsa, finans uzmanları ve ekonomistler de yatırım araçları ve döviz kurlarını tahmin etmekte o kadar zorlanıyorlar.
TALHA APAK
