Türk oyun pazarında yeni satın almalar

ZYNGA, Peak Games’in ardından bu ayın başında İstanbul merkezli Rollic Games’in de yüzde 80 hisse payıyla 168 milyon dolara satın aldığını duyurmuştu.

Bu büyük atılımın öncesinde bile yerli sermayedarların gözünü oyun sektörüne yönelttiğini biliyorduk. Nitekim bir zamanların en büyük Türk sanal ortam devi Mynet, mobil uygulamalar odaklı oyun stüdyolarına hizmet sağlayan ve aynı zamanda kendi de bir oyun stüdyosu olan Rare Forge’un yüzde 50’sini satın aldı. Mynet’i yerli genç yazılımcılara verdiği destekten ötürü tebrik etmek gerekiyor.

Öte yandan, doğrusunu söylemek gerekirse bu satın alma yerli yatırımcılar için bir ışık olsa da yeterli değil. Çünkü bu satın alma nihayetinde sektör içi, eş değer basamaklarda yatay bir alışveriş. Çapraz sektörlerden büyük bir atılım henüz yapılabilmiş değil, özellikle yiyecek-içecek sektöründeki yerel markaların biraz daha gözü kara olarak bu alana yönelmesinin vakti geldi de geçiyor. Özellikle okulların açılması ve normalleşme süreçleri, pazarlama maliyetlerine yansıyabilir düşüncesiyle, yerli yatırımcının biraz daha hızlı davranmasında fayda var.

Buna en büyük ve referans alınması gereken örnek kuşkusuz Little Caesars. Yabancı bir marka olsa da, yerli temsilcisi, denizcilik alanında yatırımları olan Çelebi Holding. Marka, Türkiye’deki e-spor organizasyonlarına yatırım yapıyor olmanın yanında, yerli Türk yazılımı olan Zula isimli oyunun da ana sponsorlarından. Üstelik bu yıl akıncısı düzenlenen Zula Süper Ligi’nin de yiyecek sponsoru. Bu büyük bir girişim olsa da, gözler benzer nitelikte bir yerli markayı aramıyor değil. Burada özellikle belli başlı hazır tüketim markalarının adını görmek çok güzel olurdu, özellikle giriş ve orta düzey gelir grubuna yönelik, perakende markaların ürettirdiği ürünler bu konuda örnek teşkil edebilir.

OYUN İÇİNDE ÖRTÜLÜ REKLAMLAR

Her defasında gündeme getirmeye çalıştığım oyun içi reklam giydirme imkânlarının birçok türü mevcut. Sadece reklam olsun diye değil, gerçek yaşamdan kullanıcıyı oyunun içerisine doğrudan çekebilmek için uygulanan türleri de var. Bu bir otomobil, giysi ya da restoran olabilir, örnekler arasındaki en büyük esinlenme 2004 çıkışlı GTA: San Andreas oyunundaki ZIP mağazası. Esinlenmenin yapıldığı orijinal ise yine merkezi, San Andreas oyununun da geçtiği varsayılan ABD’nin Kaliforniya eyaletinde yer alan GAP mağazası. Sadece iç dekordaki renklerin değiştirildiği, logonun bile yazı tipine (renkleri aynı kalmak suretiyle) varıncaya dek aynı bırakıldığı bir süreç işlenmişti. Buradaki esinlenmedeki niyetin ne olduğunu tam anlamıyla bilmek mümkün değil tabii. Ama gerçeklikle bir bağlantı kurmak olarak, yani liberal ekonominin etkilerinden biri olduğunu rahat biçimde söyleyebiliriz.

Bunun gibi çok sayıda örnek var. En günceliyle geçtiğimiz son aylarda karşılaştık. Babalar Günü’nden bir gün önce, ilk oyunundan 7 yıl sonra piyasaya sürülmüş The Last of Us H’de bir benzeri yer alıyor. İçeriği, sert sosyo-politik mesajları ve konusuyla yerli ve yabancı basında çok eleştiri alan oyun Birleşik Krallık’ta satış rekoru kırdı. Ben de eleştirilerin bazılarına katılmakla birlikte önemli olduğunu düşündüğüm bir noktaya kısaca değineceğim.

Akademik çalışmalarda bilgisayar oyunlarının, sanal evren ve gerçeklik arasında bir araç olduğunu söylüyoruz. Gerçeklik hissi de, “varlık” ve “bulunma” gibi teknik parametrelerle ifade ediliyor. Oyundaki çizimlerin gerçekliği arttıkça, oyuncularda fiziki gerçeklik bağlantısında anlık bir kopuş oluyor. İşte orada da yine akademik bir terim olan “aracısızlık” ile karşılaşıyoruz. Bunun mümkün olmadığını, sadece çok az bir etkiye sahip olduğunu söyleyen çalışmalar var. Ancak bu oyunu incelerken, 10’dan fazla sahnede aracısızlık hissini deneyimledim. Daha da ilginci, GTA için örneklendirdiğim oyun içi örtülü reklam unsuru ile karşılaşmamdı. Dünyada posta aracının jenerik görsele dönüşmüş şekli UPS’in kahverengi van tipi taşıtı, bizatihi oyunda yer alıyor; göze çarpmadan, rahatsız etmeden, diğer bir deyişle bağırmadan. Şu ana kadar farkına varan olmamış. Ya da önemsenecek değerde görülmüyor. Ancak bahsettiğimiz gerçeklikle bağlantı kurarak oyuncuyu derinlemesine sisteme yoğunlaştırmanın en iyi örneklerinden biri olduğunu kabul etmek gerekiyor. Bizim de markamız haline gelen şehir içi vapurları böyle yerlerde görme ümidini taşıyorum.

Güzel ve sağlıklı bir hafta geçirmenizi dilerim…

Dr. Ali Efe İralı