Savunma Sanayinde Yapay Zeka Atılımı

DEFENCE News dergisinin geçtiğimiz haftalarda yayınladığı “Defense News Top 100” listesinde ASELSAN, TUSAŞ, ROKETSAN, STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ, HAVELSAN, FNSS Savunma ve BMC’nin yer alması, Türkiye’nin bu hamlesinin bir göstergesi olmuştu.

Bu konuyla ilgili haberler gelmeye devam ediyor. Son olarak Anadolu Ajansı, HAVELSAN’ın FIVE-ML Ar-Ge Projesi’ni hayata geçirdiğini duyurdu. Yapay zeka tabanlı projenin, 2021 yılı sonunda tamamlanmasının beklendiği belirtiliyor. FIVE-ML Projesi’nin tamamlanmasının ardından, HAVELSAN’ın T-129 Atak helikopterinin simülatörü ATAK-SİM ve insansız hava aracı Anka Simülatörü, Uzun Menzilli Tanksavar Füze Sistemi (UMTAS) Simülatörü, Hava Savunma Eğitim Merkezi gibi projelerde kullandığı ve Milli Muharip Uçak Projesi Harekat Analizi kapsamında kullanılması planlanan Milli Taktik Çevre Simülasyonu (MTÇS) yazılımının, kural tabanlı davranış altyapısından öğrenen yapay zeka tabanlı davranış altyapısına geçirilmesi hedefleniyor.

SİMÜLASYONLU EĞİTİM

Muharip platformların görev simülatörlerinde taktik eğitim verilmesi amacıyla kullanılan ve taktik senaryo planlama, planlanan senaryonun koşulması, eğitim sonrası değerlendirme imkanı sağlayan taktik çevre yazılımlarının yapay zeka tabanlı hale gelmesiyle görev/mühendislik simülatörlerindeki taktik ortamın gerçekçiliği artırılacak. Böyleee simülatör projelerinde entegrasyon, test ve garanti aşamalarında maliyet düşüşü elde edilecek, son kullanıcının daha gerçekçi senaryoları daha kolay hazırlaması sağlanacak. Operatif/taktik analiz simülasyonlarının, operatif/taktik seviyede harpoyunlarının,gerçekharekatortamındakullamlabilecekkarar destek sistemlerinin yolu açılırken, projeden kazanılacak tecrübe ve uzmanlıkbirçokalandakisimülasyonuygulamasına aktarılacak. Taktik çevre yazılımlarının yapay zeka tabanlı hale gelmesiyle ayrıca pazardaki mevcut yabancı menşeli taktik çevre simülas-yonlarına karşı rekabet üstünlüğü elde edilecek. Proje kapsamında, Rein-forcement Learning (Pekiştirmeli öğrenme) tabanlı algoritma geliştirimi için Konya Karatay Üniversitesi Elektrik-Elektro-nik Mühendisliği ekibi ile ortak çalışmalar gerçekleştiriliyor.

HAVELSAN bulut platformunun başarısı

HAVELSAN Telekom Bulut Platformu ise geçtiğimiz günlerde, “Open Source NFV Management and Orchestration MANO [OSM]” ekosistemi listesinde yer aldı. Söz konusu listede HAVELSAN’ın yanı sıra, Amazon, Red Hat, VMware, Whitestack ve Wind River gibi dünya devleri bulunuyor. HAVELSAN Telekom Bulut Platformu, “OpenStack” ve “Kubernetes” altyapısını tek bir noktada birleştiren, hem buluta özgü ağ fonksiyonu [CNF] hem de sanal ağ fonksiyonunu (VNF) destekleyen bir sanallaştırma platformu olarak nitelendiriliyor. Platform, “5G”, “Mobil Kenar Bilişim (MEC)”, “Radyo Erişim Şebekesi (RAN)”, “Araç-Her Şey Haberleşmesi (V2X)”, “Yapay Zeka”, “Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (loT)”, “Otomasyon ve Robotik” gibi teknolojilerin hayata geçebilmesi büyük önem taşıyor.

Konum bilgisi güvenlik riski

Dijitalleşmeyle birlikte cep telefonumuza yüklediğimiz uygulamalar veya kullandığımız yazılımlar bizim güvenlik açığımıza neden olabilir mi?

Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA); akıllı telefon, loT cihazları, sosyal medya ve mobil uygulamalar kullanırken konumunuzun takip edilmesinden kaynaklanan birçok risk bulunduğunu belirterek, bu risklerin azaltılabileceğine işaret etti.

The Wall Street Journal gazetesi, NSA’nın konuyla ilgili uyarı ve alınacak önlemleri kapsayan rehberini yayınlayarak, kurumun “Bir konumdaki kullanıcı sayısı, kullanıcı ve tedarik hareketleri, günlük rutinler (kullanıcı ve kuruluş] hakkındaki ayrıntıları ortaya çıkarabilir ve kullanıcılar ile konumlar arasında bilinmeyen ilişkilendirmeleri gösterebilir” açıklamasına yer verdi. Akıllı saatler, fitness uygulamaları ve loT cihazlarının reklamveren yararına konum bilgisi paylaşmasıyla ciddi bir güvenlik tehdidinin oluştuğunu belirten NSA, kullanıcıların eksik veya yanlış yerleştirilmiş cihazları bulmalarına izin veren özelliği devre dışı bırakmalarını da önerdi. Kullanmadığınız zamanlarda tüm radyo vericileri (Bluetooth ve Wi-Fi) devre dışı bırakmak, konumunuzu gizlemeye yardımcı olması için bir Sanal Özel Ağ (VPN) kullanmak, uygulamalara mümkün olduğunca az izin vermek ve fotoğraflarda konum bilgisi gibi meta veriler içeren sosyal medya paylaşımları konusunda çok dikkatli olmak ise alınacak diğer önlemler olarak sıralandı.

ABD askerlerinin yükledikleri uygulamalar ve kullandıkları cihazlar, üs ve askeri tesislerin konum bilgilerini bildirmesi bakımından zararlı bulunmuş, buna karşı önlemler alınmaya başlanmıştı. ABD Savunma Bakanlığı 2 yıl önce üs ve savaş bölgelerinde askerlerin ve sivil personelin konum hizmetlerini kullanmalarını yasaklamıştı.

Madencilik ölümlerini azaltan teknoloji

Çin, maden ocaklarındaki ölüm oranlarıyla korkutan bir ülke. Ancak teknoloji bu soruna da çözüm buluyor. Son olarak geçen yıl Çin’in kuzeybatısındaki Shaanxi bölgesinde kömür madeninde meydana gelen kazada 21 madenci hayatını kaybetti. Ulusal Kömür Madeni Güvenliği Kurumu, bu kazanın ardından Çin’in ; kuzeydoğusundaki kömür rezervlerinin bulunduğu bölgelerde güvenlik denetimlerinin yapılmasını istedi. Ancak bu önlemleri almak ve denetimlerin sonuç vermesi uzun zaman alacak. Bu nedenle Çin, çözüm için teknolojiye başvurdu. Çin resmi yayın kanalı CCTV’ye göre, 5G teknolojisini Henan eyaletindeki Sandaozhuang Maden Tesisi’nde denemeye başladı.

China Molydenum Co isimli şirkette operatörler makineleri uzaktan komuta ederek madencilikte ölümlerin önüne geçmek için bir adım attı. Bu çözümün bir parçası olarak operatörler iş makinelerini uzaktan komut ediyor. Bu teknoloji sayesinde ölümlerin azalması bekleniyor.

Güvenli ofis dönemi

Fiziksel ve dijital arşiv ile bilgi yönetimi hizmetleri sunan Iron Mountain Incorporated Clean Start programını Türkiye’de de başlattı. İlk olarak 2019’da Kuzey Amerika’da başlatılan Clean Start programının Türkiye’de de kullanıma sunulması, işletmeleri ofis alanlarını nasıl kullandıklarını ve gayrimenkul ayak izlerini artırmadan çalışanlar için nasıl daha fazla kişisel alan sağlayabileceklerini yeniden düşünmeye zorlayan Covid-19 salgınıyla birlikte hız kazandı. İşletmelerin işyerlerini dönüştürme çabalarına destek vermek üzere tasarlanan Iron Mountain

Clean Start programı; ofis alanlarının optimize edilmesi, taşınma, konsolidasyon veya kapatma durumlarında işletmeleri zorlayabilecek karmaşıklığı yönetmeye yardımcı olacak. Üç aşamalı programda Iron Mountain temsilcisi işyerini sanal veya fiziksel olarak inceler ve iyileştirilecek alanları araştırıyor. Ardından işletmelere kendi içlerinde değerlendirip tartışmaları için önerilen iyileştirme planının özeti sunuluyor ve işyerinin dönüştürülmesi için işletmenin ihtiyacı olan en iyi uygulama planı oluşturuluyor.

ŞULE GÜNER