YEKA (yenilenebilir enerji kaynak alanları) yarışmaları
TÜRKİYE, enerji sepetini yenilenebilir enerji ile çeşitlendirecek adımları hızlandırıyor. 2030’a kadar 10 bin megavatı güneş, 10 bin megavatı rüzgar olmak üzere toplam 20 bin megavat yatırımın sisteme dahil edilmesi hedefleniyor. Türkiye’nin dört bir yanında güneşi ve rüzgarı enerjiye çevirecek YEKA (yenilenebilir enerji kaynak alanları) yarışmaları planlanıyor.
Yerli ekipman kullanımı şartlı mini YEKA GES ve RES yarışmalarıyla küçük ve orta ölçekteki yeni piyasa oyuncuları sektöre çekilmeye çalışılıyor. Geçtiğimiz ay tamamlanan 36 şehrin güneşini enerjiye çevirecek toplam bin megavat (MW) kapasiteli Mini YEKA GES yarışmasının ardından gözler bu yılın son çeyreğinde yapılması planlanan 2 bin megavat kapasiteli Mini YEKA RES’e çevrildi. 75 ilde 42 bölgede 20-90 MW aralığında açıklanan kapasitelere yönelik düzenlenecek Mini YEKA RES yarışmasına ve yetiştirilmesi halinde yine bu yıl gerçekleştirilmesi planlanan toplam bin MW kapasiteli yeni YEKA GES yarışmasına her ölçekteki firmalardan yoğun ilgi bekleniyor.
İLKLERE İMZA ATILDI
26 Nisan-26 Mayıs tarihleri arasında yapılan Mini YEKA GES yarışmalarına rekor başvuru gerçekleşmişti. 36 ilde toplam bin MW gücündeki 74 yarışmaya 10 katı teklif gelmişti. Sözleşmeleri 1 Temmuz’da imzalanan YEKA GES-3’te 36 ilde toplam bin MW bağlantı kapasitesi tahsisi için gerçekleştirilen 74 yarışma sonucunda ağırlıklı ortalama fiyat 21.52 kuruş /kWh oldu. 15 MW kapasite tahsisli Osmaniye-2 yarışmasında Margün Enerji’nin verdiği kilovatsaat (kWh) başına 18.2 kuruş en düşük fiyat olarak öne çıktı. 10 MW kapasite tahsisli Hakkâri-2 bölgesi yarışmasında Varen İnşaat Makine’nin kWh başına verdiği 32 kuruş en yüksek fiyat olarak kayıtlara geçti. Eneıji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez YEKA GES-3 sözleşme imza töreninde yaptığı konuşmada, YEKA GES-3 yarışması kapsamındaki santrallerin kurulumuyla yaklaşık 6 milyar TL’lik yatırımın hayata geçirileceğini belirterek, yılda 1.7 milyar kilovatsaat elektrik üretimiyle de 600 binden fazla hanenin elektrik ihtiyacının buradan karşılanmış olacağını ifade etti. YEKA GES-3 yarışmalarının bir çok ilki de bünyesinde barındırdığını vurgulayan Dönmez, “Yenilenebilir enerji sektöründe Türk lirası bazında belirlenen tavan fiyatı üzerinden eksiltme usulüyle yapılan ilk yarışma oldu. Kurulacak santrallerde ilk defa ’Made in Türkiye’ etiketli invertör kullanılacak. Blue waferın işlenmesiyle üretilecek yerli hücreleri ihtiva eden en az yüzde 70 yerlilik oranına sahip yerli üretim fotovoltaik modüller kullanılacak” dedi.
YENİ OYUNCULAR SEKTÖRE GİRDİ
Mini YEKA GES yarışmalarında sektöre yeni giren oyunculardan biri Çimya Çimento inşaat Yapı Malzemeleri oldu. Şirket, 15 M W kapasite tahsisli Adıyaman 1 bölgesinde 20.9 kuruş/kWh, 10’ar MW kapasite tahsisli Elazığ 1 ve Elazığ 2 bölgelerinde ise sırasıyla 20.3 kuruş/kWh ve 19.9 kuruş/kWh ile yarışmaları kazandı.
Mini YEKA GES’in dikkat çeken yeni oyuncularından biri Bakırlar Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. oldu. Tekstil yolculuğuna 1960’lı yıllarda toptan kumaş ticareti ile başlayan Bakırlar Teksti, ailenin ikinci neslinin 1997’de şirketin yönetimini devralmasıyla Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde günümüzün entegre tekstil yatırımı ile sanayiye girdi. Bakırlar Tekstil, YEKA GES-3 yarışmalarında her biri 15 MW kapasite tahsisli olan 5 bölgede en düşük fiyatı vererek yarışmaları kazandı. Bakırlar Tekstil, kilovatsat başına verdiği Burdur 1 bölgesinde 20 kuruş, Mersin 1 bölgesinde 18.9 kuruş, Mersin 2 bölgesinde 22 kuruş, Osmaniye 1 bölgesinde 19.7 kuruş, Uşak 1 bölgesinde 18.9 kuruş fiyat ile yarışmaları aldı.
SEKTÖRÜN DEVLERİ DE YARIŞTI
Yarışmayı kazanan şirketler arasında sektörün deneyimli oyuncuları da yer aldı. Kalyon Enerji 20’şer MW kapasite tahsisli Gaziantep 1, Gaziantep 2 ve 10 MW kapasite tahsisli Gaziantep 3 bölgelerine yönelik yarışmaları en düşük teklifi vererek kazandı. Kalyon Enerji Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Kalyoncu’nun Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptığı HMN Enerji inşaat Sanayi ise kilovatsaat başına en düşük teklifi vererek 10 MW kapasite tahsisli Bayburt 1,15’er MW kapasite tahsisli Bitlis 1 ve Bitlis 2, Erzurum 1, Siirt 2 bölgesi yarışmalarının kazananı oldu.
Margün Enerji 7 yarışma bölgesinde ipi göğüsledi. Bu bölgeler 10’ar MW kapasiteli Aksaray 2, Antalya 3,20’şer MW kapasite tahsisli Ankara 1, Ankara 2,15’er MW kapasite tahsisli Batman 2, Burdur 2 ve Osmaniye 2. Erciyes Anadolu Holding iştiraki Gün Güneş Enerjisi 20’şer MW kapasite tahsisli Antalya 1, Antalya 2, Van 1, Van 2,10 MW kapasite tahsisli Van 3,15 MW kapasite tahsisli Muş 2 yarışmalarını kazandı.
Eksim Yatırım Holding 20’şer MW kapasite tahsisli Diyarbakır 2 ve Mardin 1,10’ar MW kapasiteli Kilis 1, Şırnak 1, Şırnak 2 bölgelerini, Binres Elektrik Üretim i A.Ş. 10 MW kapasite tahsisli Kahramanmaraş 1, 15 MW kapasite tahsisli Muş 1, Smart YEKA Eneıji Üretim 20 MW kapasite tahsisli Diyarbakır 1, Aksa Enerji 10’ar MW kapasite tahsisli Bingöl 1 ve Kırşehir 2 ve 15 M W kapasite tahsisli Yozgat 2 bölgelerinin kazananı oldu.
YEKA GES-3 yarışmalarında YBT Enerji Elektronik İnşaat Sanayi ve Ticaret altı bölgede yarışmaları aldı. YBT Enerji, 10’ar MW kapasiteli Bilecik 1-2, Çankırı 2, Çorum 1,15’er MW kapasiteli Eskişehir 1 ve Yozgat 1 bölgelerinin ihalelerini en düşük teklifleri vererek aldı. Kon-Tek Kontrol Teknolojileri 15’er MW kapasite tahsisli Adıyaman 2, Malatya 1 ve Malatya 2 bölgelerini kazandı.
REKABETÇİ FİYATLAR OLUŞTU
YEKA GES-3 yarışmalarında çıkan rakamları “çok rekabetçi” olarak ifade eden Smart Energy Yönetim Kurulu Başkanı Halil Demirdağ, bu rakamların yeni firmaların her bölgede katılım sağlayacağı bir seviyede olmadığına dikkat çekti. Yarışmada oluşan rekor düzeyindeki düşük fiyatların Türkiye enerji piyasası için dönüm noktası olduğunu vurgulayan Demirdağ, “Sanayici geçmişi olan ve daha önce güneş enerjisi sektöründe yatırımları olan şirketlerin veya yatırım yapmak isteyen şirketlerin, özellikle yerleşik oldukları bölgelerde daha fazla yatırım yapmaları için yoğun ilgisi oldu. Teklif edilen bu gerçekçi rakamlar enerji yatırımcılarının Türkiye’ye duyduğu güvenin de bir göstergesi. Nitelikli yarışmacıların ilgi göstermesi, hem projelerin hayata geçeceğinin bir garantisi hem de yarışmalarda gerçekçi rakamlar sunulduğunun göstergesi.
Bu yatırımların bir an önce devreye alınmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Çünkü devreye girmeyen her bin MW GES kapasitesi, Türkiye’den her yıl yurtdışına 110 milyon dolar enerji gideri çıkması anlamına geliyor” dedi.
Mini YEKA GES yarışmalarının amacına fazlasıyla ulaştığını belirten Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü (GÜNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Kutay Kaleli, ihalede elde edilen sonuçların sektördeki ortalama elektrik fiyatlarının da altında olduğunu kaydetti. Kaleli, bu santrallerin bir an önce işletmeyi alınarak Türkiye ekonomisine kazandırılmasının önemine dikkat çekti.
SÜRDÜRÜLEBİLİR FİYATLAR
Peki fiyatlar sürdürülebilir mi? Mini YEKA GES ihalelerinde, her firmanın kendine göre ayrı bir hesap yöntemi olmasına rağmen rakamların genelde aynı bantta sonlandığım belirten Demirdağ, “Yatırımcıların sürdürülebilir olacağına inandıkları seviyede fiyatlar verdiklerini düşünüyoruz. Eski oyuncuların verdiği rekabetçi fiyatlar sebebiyle, yeni oyuncular genelde kendi yerleşik ve hâkim oldukları bölge ve etraflarında daha iddialı oldular. Birkaç firma bunda başarılı oldu ve bölgelerindeki kapasiteleri almaya hak kazandılar” diye konuştu.
Sektöre yeni girecek yatırımcıların deneyim ve yeterlik sorunu yaşamayacağını düşündüklerini belirten GÜNDER Başkanı Kutay Kaleli, “Sektörde yeteri kadar mühendis, kuvvetli teknik danışmanlık firmaları, bununla beraber yerli üretim yapan panel üreticileri var. Diğer taraftan da artık çok büyük bir pazar oluştu” dedi.
YENİ BİR YARIŞMA GÜNDEMDE
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, yetiştirilebilirse yılsonuna kadar bin MW’lik yeni bir güneş YEKA yapılacağını açıklamıştı. Yeni yapılacak GES YEKA’da ihale paketlerinin büyüklükleri henüz belli olmasa da sektör temsilcileri bu yarışmanın da ilgi göreceği görü- İfrfj şünde. Türkiye’nin güneş enerjisi potansiyeli düşünül- ygp’ düğünde açılan her ihaleye ilginin her zaman yüksek ‘ olacağını vurgulayan Demirdağ, “Bir önceki ihalede çekimser kalan birçok firma, bu ihaleye daha iyi hazırlanarak daha iddialı bir şekilde girebilir. İhale eğer aynı şekilde 10-20 MW gibi bölünerek yapılır ise benzer fiyatları bekleyebiliriz. Fakat özellikle kapasite ve bölgeye bağlı olarak fiyatlarda değişiklikler olması muhtemel” dedi.
Kutay Kaleli ise, sektör temsilcileri olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile yaptıkları toplantılarda özellikle sürdürülebilir bir kapasiteyi talep ettiklerini, her yıl en az bin MW talebini ilettiklerini belirterek, Bakanlık da bu çerçevede pandemi nedeniyle ertelenen YEKA GES 2 yarışmasının bu sene sonuna yapılmasının planlandığını kaydetti. YEKA GES-2 kapsamında daha önce Hatay Erzin’in 200 MW, Niğde Bor’un 300 MW, Şanlıurfa Viranşehir’in 500 MW bağlantı kapasitesi için ihaleye çıkarılmış olduğunu anımsatan Kaleli, “Yeni yapılacak ihalelerde ihale paketlerinin büyüklüklerini henüz bilmediğimiz için burada KOBİ seviyesinde mi yoksa daha büyük seviyelerde mi yatırımcıların ihalelere iştirak edebileceğini, ancak ihale yayınlandıktan sonra öğrenebiliriz. Beklentimiz, bu üç ildeki kapasitelerin bölünerek yarışma bölgelerinin ilan edileceği yönünde” dedi.
RÜZGAR YEKA YARIŞMASI
2 bin MW kapasiteli mini YEKA RES yarışmasının, bu yılın son çeyreğinde yapılması planlanıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 29 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayımlanan YEKA RES-3 yarışmaları ilanına göre 75 ilde 42 bağlantı bölgesine yönelik YEKA yarışmaları düzenlenecek. Bu yarışmalarla; YEKA amaçlı bağlantı kapasite tahsisi yöntemi ve yerli malı kullanım karşılığı tahsis yöntemine göre toplam 2 bin MW gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi gerçekleştirilecek. Yılın son çeyreğinde düzenlenmesi beklenen yarışmalar için başvurular 12 Ekim 2021’de, 10.00-14.00 saatleri arasında, İdareye elden teslim edilecek. İlana göre elektrik enerjisi alım tavan fiyatı her bir yarışma için yarışma başlangıç tavan fiyatı 45 kuruş/kWh, elektrik enerjisi alım süresi ise bağlantı kapasitesinin her 1 megavat değeri için RES’in ilk kabul tarihinden itibaren üretilen ilk 35 GWh miktarındaki elektrik enerjisinin iletim veya dağıtım sistemine verildiği süre kadar olacak.
HER ÖLÇEKTEN YATIRIMCI OLACAK
Bakan Dönmez, yerli türbin kullanımı koşuluyla gerçekleştirilecek YEKA RES-3 ile küçük ve orta ölçekli yatırımcılara fırsat sağlanacağını söylemişti. Sektör temsilcileri de her ölçekten yatırımcının YEKA RES-3 yarışmasına ilgi göstereceği görüşünde. Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) Başkanı Ebru Arıcı’ya göre YEKA RES-3 başvuruları 20-90 MW aralığı her ölçekte yatırımcıyı çekecek.
1 M W başına toplam 35 GW üretim üzerinden enerji alımı geliştirilen her proje için her rüzgar gücünde bir teklif verme imkanı sağlayacak. YEKA RES-3 başvurularının 75 il, 42 bölgede 20-90 MW aralığında açıklanan kapasitelerle alınacağına dikkat çeken Arıcı, rüzgar enerji santrali maliyetlerine seviyelendirilmiş enerji maliyetleri (levelized cost of energy, LCOE) olarak bakmanın çok daha sağlıklı bir değerlendirme yapılmasına olanak verdiğini kaydetti. Arıcı, “Rüzgar enerji santrallerinin yaygınlaşması ve üretim maliyetlerinde artan düşüş eğilimleri ile 2009 yılında rüzgarın LCOE’si 101-169 dolar/MWh iken 2020 yılında rüzgârın LCOE’si 26-54 dolar/MWh aralığına geldi. Toplamda minimum 1.6 milyar euro yatırım olacağını düşünebiliriz” dedi.
Enerji Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı ise rüzgâr enerjisinde bugün itibarıyla bir santralin 1 MW yatırım karşılığının yaklaşık olarak 0.8-1 milyon euro seviyesinde olduğuna dikkat çekti. Bu doğrultuda yapılan hesaplamalara göre YEKA RES-3 yarışmasıyla toplam 2 bin M W kapasitenin yatırıma dönüşmesiyle 1.6-2 milyar euro aralığında bir yatırımın hayata geçmesi bekleniyor.
“FİYAT TESPİTİ ÇOK ÖNEMLİ”
Eneıji santrali yatırımlarında bugüne kadar yatırım ve teşviğin döviz bazlı olduğundan finanse etme koşullarının tamamen oturmuş olduğunu anımsatan Arıcı, 1 Temmuz 2021’den sonra işletmeye girecek YEK belgeli yenilenebilir eneıji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri için uygulanacak YEKDEM ve yerli katkıya ilişkin fiyatlar, süreler ve fiyat güncellemesi formülasyonunun 29 Ocak 2021’de Cumhurbaşkanlığı Kararı ile TL bazlı olarak belirlendiğini kaydetti. Rüzgar sahalarında fiyatların oluşumunda mutlaka doğru analiz edilmiş sahalara ilişkin fizibilitelerin göz önüne alınması gerektiğini dile getiren Arıcı, gerçekçi ve uygulanabilir bir fiyat tespitinin çok önemli olduğunun altını çizdi.
“KRİTİK BİR FIRSAT PENCERESİ”
Mini YEKA ihalelerini sektöre girmek isteyen yeni oyuncular için kritik bir fırsat penceresi olarak gördüklerini ifade eden EN-SİA Başkanı Alper Kalaycı, bu yarışmaların yerlilik oranı yüksek yeni bir proje stokunun devreye girmesini, KOBI ölçeğindeki üretici firmaların sektöre adım atmalarına vesile olacağını vurguladı. Kalaycı, rüzgar ve güneş enerjisinde bin MW’lık YEKA ihalelerinin yenilenebilir enerji yatırımlarına ekipman üretimi yapan firmaların da değer zincirinde yer almalarını sağlayacağını kaydetti. Türkiye’nin son 15 yılda, yenilenebilir enerji üretiminde tüm dünyanın dikkatini çeken bir başarı hikâyesi yazdığını dile getiren Kalaycı, “Rüzgâr enerjisi kurulu gücünü son 15 yılda 182 kat artırarak 9 bin 305 MW’a çıkaran ülkemiz, bu başarısı ile Avrupa’da yedinci sırada yer alıyor. İzmir ise, bin 798 MW kurulu güç ile açık ara ‘Türkiye’nin Rüzgâr Enerjisi Başkenti’ olma unvanını koruyor. Güneş enerjisinde de son 10 yılda ciddi bir atak kaydettiğimiz görülüyor. Bu alanda kurulu gücümüzü 7 bin MW’ın üzerine taşımış ve Türkiye’nin toplam kurulu gücü içindeki payını yüzde 7’nin üzerine çıkarmış durumdayız. Bin 115 M W seviyesinde enerji ürettiğimiz biyokütle ve bin 600 MW enerji ürettiğimiz jeotermal enerjide ise daha alacak çok yolumuz var” dedi.
Ebru ARICI /Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) Başkanı
“Her ölçekte yatırımcı için başvuru imkanı sağlıyor”
2 bin MW YEKA RES-3 başvuru bölgeleri, proje geliştiren her ölçekteki yatırımcıya açık. Yatırımcıların doğru yapılmış fizibilitelerle yarışmaya katılma olanağı bulunuyor. YEKA modelinin farklı dönemdeki farklı özelliklerini tecrübe etmiş durumdayız. YEKA RES-1 yüzde 65 yerlilik sağladı, bunun için de çok ciddi bir ölçek gerekti. YEKA RES-2 hem yerlilik hem de ölçek ekonomisinde yeni bir tecrübe getirdi. YEKA RES-3 ise hem Türkiye’nin tamamında rüzgar varlığının bir işareti hem de her ölçekte yatırımcı için bir başvuru imkanı sağlıyor. Aynı zamanda 1 MW başına toplam 35 GW üretim üzerinden enerji alımı en yenilikçi yaklaşım olarak karşımıza çıkıyor.
Halil DEMİRDAĞ / Smart Energy Yönetim Kurulu Başkanı
“Yerli hücre üretimi maliyet avantajı yaratacak”
GES yatırım maliyetlerinde belli bir düşüş beklemek yanlış olmaz. Bu düşüşün ne kadar etkili olacağını ise global bazda öncelikle hücre fiyatlarında yaşanacak dalgalanmalar belirleyecek. Son bir yılda pandemi etkisiyle hammadde tedarikinde sıkıntılar 14 yaşandı. Bu sebeple hücre fiyatları artmış olsa da fiyatların orta vadede belli bir seviyeye düşmesini bekliyoruz. Yerli hücre üretiminin panel fiyatları üzerinde ciddi maliyet avantajı yaratacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki yıl devreye alacağımız hücre üretim tesisimizle daha rekabetçi, neredeyse tamamen yerli paneller üretmeyi hedefliyoruz.
Kutay KALELİ / Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü [GÜNDER] Yönetim Kurulu Başkanı
“Yerliliğe odaklanılmalı”
Dünyada pandemi etkisi ile her emtianın fiyatı arttığı gibi bugün için güneş panellerinin hammaddesi olan polisilikon ya da saflaştırılmış silikonda da sorun yaşıyoruz. Bu sonbahardan itibaren fiyatlarda bir gevşeme olması v bekleniyor. YEKA GES projelerinin önümüzdeki seneden itibaren yapılmaya başlanacağı düşünülürse 10 MW gücündeki bir projenin 5 milyon dolar civarında bir yatırımı olacaktır. Toplam bin MW kapasitenin geçmesiyle yaklaşık 500 milyon dolar civarı yatırım hayata geçmesini öngörüyoruz. Ancak bu yatırımlar biliyorsunuz artar ve ülkemizde yeni hücre fabrikaları açılır ise ihracata dengesine de bağlı olarak bir miktar azalma yaşanabilir. Ancak bu yatırımların amacı üretimin her noktasının ülkemizde yapılması yerlilik oranlan ile yurtdışına gidecek maliyetleri iç pazarda kalmasını sağlamaktır. Fiyattan ziyade yerliliğe odaklanmak gerekiyor.
Alper KALAYCI / Enerji Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı
“Kıran kırana ihaleler gerçekleşecek”
YEKA RES ve GES yarışmalarına yatırımcı ilgisinin yüksek olacağına ve kıran kırana ihaleler gerçekleşeceğine inanıyorum. Mini YEKA GES ihalesinde ortaya çıkan kapasitenin tümünün yatırıma dönüşmesi durumunda 600 milyon dolar civarında bir yatırımın yapılacak.
1 Haziran 2021 itibarıyla bin megavatı YEKA RES-1 projesi olmak üzere toplam 2 bin 516 megavat proje ön lisans aşamasında. Lisans almış fakat işletmeye girmemiş 2 bin 413 megavat da üretim lisansı mevcut. YEKA RES-2’den gelecek olan bin megavat ile beraber proje stokumuz 5 bin 929 megavattı. YEKA RES-3 sayesinde gelecek 2 bin megavatlık yeni kapasite ile toplam proje stokumuz yüzde 34 artarak 8 bin megavata yaklaşacak. Bu sektörün özellikle üretim, lojistik, montaj gibi alanlarında yeterli miktarda bir hacim oluşturacağını gösteriyor. Ayrıca 10 bin megavata yaklaşan mevcut devreye alınan santrallerimiz ile 20 bin megavat hedefimize doğru bir adım daha atmış oluyoruz. 2022 itibarıyla her yıl en az bin megavat yeni YEKA yarışmalarının yapılması ve ilk deniz üstü RES projemiz için de ihalenin düzenlenmesini çok önemsiyoruz.
Hüseyin DURAK / ÖZTAÇ Petrol Hafriyat İnşaat Genel Müdürü
“Yatırım için fırsat oldu”
Mini YEKA GES yarışmasında, şirket olarak 20 MW kapasiteli Mardin 2 yarışma bölgesinde 18.8 kuruş/kWh ile 15 MW kapasiteli Eskişehir 2 yarışma bölgesinde 22 kuruş/kWh en düşük fiyat tekliflerimizle ihaleleri kazandık. Sözleşmenin ardından bir yıl içinde GES yatırımlarımızı hayata geçireceğiz. 2009’da kurulan şirketimizin asıl faaliyet alanı, taahhüt işleri. Yenilenebilir enerji sektörüne bir süredir girmeyi planlıyorduk. Yarışmalar bizim için fırsat oldu. Yarışmaya Şırnak 2, Mardin 2 ve Eskişehir 2 olmak üzere üç bölge için girdik. İkisini aldık. Sektörün kalıcı oyuncularından biri olmak ve yatırımlarımızı sürdürmek istiyoruz. Eskişehir’deki GES yatırımımızın
12 milyon dolar, Mardin’deki GES yatırımımızın 16 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmesini öngörüyoruz. Yeni açılacak mini GES YEKA yarışmalarına da katılmayı planlıyoruz.
Adnan ÖZDEMİR / Özdem Turizm Yönetim Kurulu Üyesi
“18 kuruşa da insek alacaktık”
Şirketimiz 1980’li yıllarda turizm sektörün faaliyet göstermek üzere kuruldu. Yenilenebilir enerji sektörüne ilgimiz birkaç sene önce başladı. Uygun zaman ve fırsat kolladık. Mini YEKA GES ihalelerini, sektöre giriş için büyük bir fırsat olarak gördük. Kırşehir 2, Siirt 1, Siirt 2, Batman 2, Aksaray 2 ve Mardin 3 olmak üzere toplam altı bölgede yarışmaya girdik.
Bu yarışmalar sektöre yeni oyuncuların ve KOBİ’lerin girmesi için yapılmasına karşın, yarışmalarda sektörün büyük oyuncularıyla yarıştık.
Beş bölgede yarışmaları alamadık. 10 MW kapasiteli Mardin 3 bölgesi yarışmasını, 18.5 kuruş/kVVh’e aldık. 18 kuruşa da insek alacaktık.
Yaklaşık bir yılda yatırımımızı hayata geçirmeyi planlıyoruz. GES yatırımının 6-7 milyon dolar olmasını bekliyoruz. Daha çok bölgede yarışmaya girmek isterdik ancak teminat mektubu temininde zorlandık. Uygun koşullar oluşursa, yeni YEKA GES yarışmalarına da girmek isteriz.
RES Yatırımcı Rehberi
2 bin MVV’lik mini YEKA RES yarışmaları öncesi TÜREB, “RES Yatırımcı Rehberi” hazırladı ve yayınladı. TÜREB Başkanı Ebru Arıcı’nın verdiği bilgiye göre TÜREB’in aynı zamanda proje geliştirme süreçleri ile ilgili destek hazırlığı da sürüyor. Rüzgar enerjisi yatırımlarında proje geliştirme, önlisans, lisans, Bakanlık kabulü ve işletme süreçlerinde yatırımcının karşılaştığı izin, ruhsat gibi tüm iş ve işlemlerin detaylarının yer aldığı “Rüzgar Enerjisi Yatırımcı Rehberi” çalışmasını internet sitesinde sektör paydaşlarının bilgisine sunduklarını belirten Arıcı, “Sektöre yeni giren yatırımcıların sahalarını titizlikle seçmeleri, sadece rüzgar varlığına göre değil her türlü kısıtı araştırması ve doğru danışmanlıkları almasıyla deneyim eksikliklerinin yaşanacağını düşünmüyoruz. YEKA sözleşmeleri sürelidir ve sözleşme sürelerinin uzatılması ancak çok güçlü mücbir sebepler içeren durumlarda kısıtlı bir şekilde mümkün olabileceğinden, mutlaka doğru bir fizibilite ile doğru teklifler verilmeli” dedi.