Bölgenin cazibe merkezi: Malatya
MALATYA ilinin ekonomik gelişiminin temelinde kayısı üretimi önemli bir yer tutmasına rağmen, günümüzde ekonomik kalkınma kaynaklarının çeşitlenmesiyle bu ilimiz daha dengeli bir sektörel yapıya kavuşmuştur. Malatya için ilahi bir lütuf olarak da kabul edilebilecek olan kayısı, özellikle 80’li yıllardaki dışa açık ekonomiye geçiş sürecinde önemli bir ihraç ürünü haline gelerek ilin ekonomik gelişimine büyük katkı sağlamış ve sağlamaya da devam etmektedir. Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılan “illerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”na göre ise Malatya, Türkiye genelinde 42. sırada yer almakta olup, TU1K verilerine göre ise GSYIH açısından ülke genelinde 28. sırada yer almaktadır.
EKONOMİK DURUM
Malatya’nın 2021 yılı Eylül ayı ihracat tutarı yaklaşık 43,5 milyon dolar olup, bu ihracat rakamı 2020 yılı Eylül ayının ihracat rakamı olan 28,1 milyon dolara göre yaklaşık yüzde 55 artış anlamına gelmektedir. 2021 yılı 9 aylık toplam ihracat tutarı ise 278,8 milyon dolar olup, 2020 yılı 9 aylık ihracat tutarı olan 206,2 milyon dolara göre yüzde 35 artış anlamına gelmektedir.
Malatya’nın en önemli gelir kaynağı olan kayısı ve kayısı çekirdeğinin ihracatı, sadece Malatya gümrüğünde yapılmadığından toplam ihracat tutarı için Türkiye’nin kuru kayısı ve kayısı çekirdeğinin ihracatına bakmak gerekmektedir. Türkiye’nin 2020 yılı ilk dokuz ayındaki kayısı ihracatı 176,5 milyon dolar iken 2021 yılı ilk dokuz ayında yüzde 28 artarak 226 milyon dolara, kayısı çekirdeği ihracatı ise 2020 yılında 6,3 milyon dolar iken 2021 yılında yüzde 66.9 artarak 10 milyon dolara ulaşmıştır. Buna karşılık Malatya’nın ithalat rakamlarının ihracat rakamlarına göre çok düşük kaldığı görülmektedir. 2021 yılı Ağustos ayında yaklaşık 40,2 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Malatya’nın 2021 yılı Ağustos ayında ithalat tutarı yaklaşık 11,4 milyon dolardır.
SANAYİ HIZLA GELİŞİYOR
Malatya sanayisi, son yıllarda tekstil ve konfeksiyon ağırlıklı olarak da hızlı bir gelişim sergilemektedir. Türkiye’nin ve dünyanın önemli markaları için Malatya Organize Sanayi Bölgelerinde üretim yapılmaktadır. Malatya’da yapım aşamasındakilerle birlikte beş Organize Sanayi Bölgesi (OSB) bulunmaktadır ve bunların ikisi, Malatya merkezde faaliyetini sürdürmektedir. Bölgede faaliyet gösteren tüm organize sanayi bölgelerinde bakanlık kredisinden, gelir stopajı teşvikinden, enerji desteği teşvikinden ve 5084 sayılı teşvik kanunundan faydalanılmaktadır. Sanayi dışında; tarım ve hayvancılıkta da iddialı olan Malatya’da, küçükbaş hayvancılık önem arz etmektedir. Ayrıca bölgedeki organik tarımın büyük bir kısmı da Malatya’da gerçekleşmektedir.
TURİZMDE İDDİALI
Malatya, tarih boyunca çeşitli kültür ve medeniyetlere ev sahipliği yapmış olup, tarih ve arkeoloji bakımından büyük ve eski bir kültüre sahiptir. 11 turizm potansiyeli geçmişten günümüze korunarak taşınmıştır. Gerek sahip olduğu tarihî, doğal ve kültürel zenginlikleri gerekse bölgesinde bulunan önemli turistik değerler, Malatya’nın turizm ekonomisini desteklemektedir.
Son yıllarda sağlık turizmi, dikkate değer bir gelişim göstermiştir. Turgut özal Tıp Merkezi, Karaciğer Nakil Merkezi, Onkoloji Hastanesi, Malatya Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve ilde her geçen gün artan sağlık yatırımları, sektörün gelişiminde önemli bir itici faktördür. İlimizde verilen nitelikli sağlık hizmetlerine ilave olarak Turgut Özal Tıp Merkezi’nin, organ nakli konusunda gösterdiği başarı, Malatya’yı sağlık turizminde bölgesinde önemli bir noktaya getirmiştir.
İldeki önemli turistik yerler; Ulu Cami, Nemrut Dağı, Aslantepe Höyüğü, Günpınar Şelalesi, Somuncu Baba ve Çevresi, Ispendere İçmesi, Şire Pazarı, Bakırcılar Çarşısı, Yeni Cami, Kanalboyu, Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı, Kanlı Kümbet, Taşhan, Arkeoloji Müzesi, Sultansuyu Harası, Karakaya Baraj Gölü olarak sıralanmaktadır.
YEREL YÖNETİMDEKİ BAŞARI
Malatya’nın, bölgenin cazibe merkezi haline gelmesi ve son yıllarda yıldızının parlamasında, dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan’ın olumlu etkisi ve başarısı olmuştur. Gürkan’ın Malatya’ya, Malatyalı’ya, hizmete olan tutkusu ve azmiyle son yıllarda Malatya’nın çehresinin değişmesinde önemli emeği ve katkısı göze çarpmaktadır. Yerel yönetimdeki bu başarı ve hizmetler civarda bulunan birçok il için de örnek olmaya devam etmektedir.
Öte yandan Malatya’nın önemli meselelerinin başında ise; istihdam sorunu ve Malatyaspor’un Süper Lig’de kalıp kalamayacağı hususları Malatya halkının önemli bir beklentisi olarak gündemde yer almaktadır. Bir kentin, işgücü istihdamı ve sportif faaliyetleri, o ilin ekonomik kalkınmasının öncü lokomotifi olmuştur her zaman.
TALHA APAK