Yelken ve Tekne Kredi İmkanları

Avrasya Boat Show’da bazı finans kuruluşları stant açarken, bazıları tekne üreticisi veya ithalatçılarıyla hareket ediyor. Fuara özel kampanyalarda faiz oranları yüzde 1.20’lere inerken vadeler 60 aya kadar uzadı. Bazı tekne tiplerinde yüzde 100 kredilendirme imkanı sağlanıyor…

DENİZ tutkunları bugünlerde büyük bir heyecan yaşıyor. Kolay değil tam bir yıldır hasretle beklenen Avrasya Boat Show nihayet başladı. 23 Şubat’a kadar da devam edecek. Dünyanın karada yapılan en büyük ikinci tekne ve yat fuarı olarak bilinen Avrasya Boat Show’da tekne severler bu yıl yine en son model mega yat, tekne, bot ve yelkenlileri tanıma fırsatı bulacak. Firmalar ise ses getirecek çok sayıda renkli şova imza atacak. Tanıtımlarda en renkli ürünler, renkli aktivitelerle stant-larda boy gösterecek.

BANKALAR DA HAZIRLANDI

Boat Shovv’da çok ortaya çıkmayan diğer aktörler ise banka ve lea-sing şirketleri. Ancak bu aktörler tekne severler için çok önemli, çünkü bu ürünlerin finansmanı için gereken kredi onlar tarafından sağlanıyor. Fuara özel hazırlık yapan finans kuruluşları bu dönemde tekne almak isteyenlere özel kampanyalar hazırlıyor. Bazı banka ve leasing şirketleri fuar alanmda stantlar açarak tanıtım yaparken, bazıları tekne üreticisi ve ithalatçılarıyla özel anlaşmalar yaparak müşterilerine artı avantaj sağlıyor.

Son yıllarda tekneye olan talebin artığını belirten birçok banka ve leasing şirketi yetkilisi, bu talep artışında kendilerinin büyük rol oynadığı görüşündeler. Günümüzde tekne kredilerinde ve tekne leasing’lerinde satın alınacak teknenin büyüklüğüne göre 60 aya varan vade imkanı sağlanması, talebi artıran önemli unsurlardan biri olarak gösteriliyor. Bu arada tekne alımlarmda kredi-lendirmeye sınır getirilmemesi de bir başka itici güç. Bazı tekne tiplerinde yüzde 75 hatta yüzde 100’lere kadar kredilendirme yapılması da tekne severleri cezbeden ve işlerini kolaylaştıran bir unsur.

Müşteriye, kullanılan kredinin vadesine ve müşterinin satın aldığı teknenin özelliğine göre farklı faiz oranları uygulayan finans kuruluşları, yaza hazırlanmak isteyen tekne severler için bugünlerde birbirinden cazip kampanyalara imza atıyorlar. Sizler için tekne leasing’i ve tekne kredisi veren finans kuruluşlarını ve verdikleri hizmetleri, ürünleri, vade ve faiz oranlarını sizler için araştırıp derledik…

36 AYA 1.40 FAİZ

Yapı Kredi, yelkenliden motoryata kadar birinci ve ikinci el tekneler için kredi kullandırıyor. Bunun için Yapı Kredi şubelerine veya bankanın anlaşma yaptığı tekne satıcısı firmalara gitmeniz yeterli. Özellikle anlaşmalı firmalar Yapı Kredi müşterilerine çok sayıda avantaj sağlıyor.

Müşterilerine 36 aya varan vade seçenekleri ile Türk Lirası (TL) bazmda tekne kredisi sağlayan Yapı Kredi, hem yurtiçi hem yurtdışı bayraklı tekneleri bu kapsama dahil ediyor. Ticari tekne kredisi kullandırılması durumunda ise euro/dolar alternatifleri sunuluyor. Yapı Kre-di’nin güncel tekne kredisi faiz oranları ise 12 aya kadar yüzde 1.20, 36 aya kadar ise 1.40 seviyesinde.

Öte yandan hem yurtiçi, hem de yurtdışı bayraklı tekne alımlannda, mevduat, menkul kıymet rehni, gayrimenkul ipoteği veya kefalet seçeneklerinden biri teminat olarak almıyor. Bunun yanı sıra tekne, yalnızca ticari kullanımlarda geçerli ve gemi siciline ‘kayıtlı olmak şartı ile ipotek altına alınarak da kredi işlemi yapılabiliyor. Tekne kredisine özel 30 bin TL’ye kadar teminatsız, 100 bin TL’ye kadar da kefalet karşılığı bireysel ve ticari tekne kredisi veriliyor.

75 BİN EURO ÜZERİ CAZİP

Yapı Kredi Leasing son iki yıldır tekne lea-sing’i de yapıyor. Burada grubun ana ortaklarından biri olan UniCredit’in leasing şirketinin know how’ını kullandıklarını söyleyen Yapı Kredi Leasing Genel Müdürü Özgür Maraş, “Tekne leasing’inde genellikle 3-4 yıllık vadeler uyguluyoruz ancak büyük teknelerde vade daha da uzayabiliyor” diyor.

Tekne leasing?inde herhangi bir limit uygulamayan Yapı Kredi Leasing buna karşın müşterinin kredibilitesine göre işlem yapmayı tercih ediyor. Büyük teknelerde çok daha büyük rakamların telaffuz edildiğini söyleyen Özgür Maraş, özellikle 75 bin euro üzerindeki tekneler için leasing’in çok avantajlı olduğunu belirtiyor. Tekne satın alma süreçlerini son derece pro fesyonel yönettiklerini ifade eden Maraş, “Bu yüzden müşterilerimizi operasyonel olarak çok memnun ediyoruz.

İşlemlerimizde genel prensip olarak belirli bir oranda peşinat ve müşterinin talebine yönelik vadelerde işlem yapıyoruz” diyor.

Türkiye’de son yıllarda giderek daha üst segment teknelerin talep edildiğine dikkat çeken Maraş, Türkiye’deki tekne trendlerini şöyle özetliyor: “Müşterilerimiz hem motoryatlar hem de yelkenliler için leasing talep ediyor. Motoryatlar adet olarak daha az talep edilmesine rağmen tutarları yelkenlilerin çok üstünde olabiliyor. Ayrıca 2014 sezonu için katamaran yelkenliler ile ilgili talepler de oluşmaya başladı. Tekne büyüklüklerindeki talebin giderek daha üst segmentlere doğru yoğunlaştığını gözlemliyoruz. Finansman imkanının bulunması da talepleri artıran başka bir unsur diye düşünüyoruz.”

TEKNENİN YARISINA KREDİ

Finansbank, deniz tutkunlarına ipotek karşılıklı kredi ile destek veriyor. Halen 36 aya varan vadelerle tekne kredisi verdiklerini söyleyen Finansbank Kitle Bankacılığı Direktörü Enis Kurtoğlu, “Müşterilerimizin kendi evlerine ipotek konulması durumunda 120 aya kadar vade seçeneğimiz de var. Tekne kredilerinde tutara ilişkin bir sınırlamamız yok. Burada önemli olan teminat tutarı oluyor. Bununla birlikte dönemsel projelerle de sektörü destekliyoruz” diyor.

Sadece Türk bayraklı teknelere kredi veren Finansbank, eğer yatın ipoteği almıyorsa müşterilerinden İpotek Sözleşmesi, Ekspertiz Raporu, ‘daini mürtehin’ olarak yaptırılmış yat sigortası talep ediyor. Kredi koşullarının kredi için alman teminatın tipine göre değiştiğini hatırlatan Kurtoğlu, bu konuda şu bilgiyi veriyor: “Biz banka olarak teknenin ekspertiz değerinin yüzde 50’sine kadar ve 36 aya varan vade seçenekleri ile kredi kullandırıyoruz. Ayrıca ticari tekne alımlannda tekneyi teminat alarak kredi kullanma imkanı sağlıyoruz.”

YELKENLİYE TALEP ARTTI

Deniz Leasing hem Türk hem de yabancı bayraklı teknelere leasing yapıyor. Bu konuda herhangi bir kısıtlama getirmeyen banka, birinci el teknelere olduğu gibi ikinci el olanlara da leasing yapıyor. Leasing’in tekne alımhırında piyasada tercih edilen bir finansman tentemi olarak öne çıkmaya başladığım söyleyen Deniz Leasing Genel Müdürü Kahraman Günaydın, “Herhangi bir limit sınırlaması olmadan, yeterli kredibilite-ye sahip, hukuki işlem yapmaya yetkili tüm tüzel kişilikler bu imkandan yararlanabilir. Finansal kiralama işleminin vade ve tutarı tamamen işleme ve kiracı firmaya özel şartlarla belirleniyor” diyor.

İKİNCİ ELE DE KREDİ

Deniz Leasing satın alınacak tekne birinci el ise; tekneye ait proforma fatura üzerinden işlem yapıyor. İkinci el tekne almak isteyenlerin ise mutlaka ekspertiz yapması gerekiyor. Leasing ile alman teknelerin mülkiyetinin, işlemin doğası gereği kira sözleşmesi süresince leasing şirketinde kaldığım hatırlatan Günaydın, “Bu durum müşterilere genellikle ilave bir teminat gerekmeden finansman imkânı sağlıyor. Teminat alınması gereken durumlarda ise gayrimenkul ipoteği, mevduat, menkul kıymet gibi ürünler teminat olarak kabul edilebilir” diyor.

Son yıllarda leasing ile tekne ahmında ciddi artış yaşandığını kaydeden Günaydın; piyasadaki eğilimle’ ri şöyle özetliyor: “Son 10 yılda yaşadığımız ekonomik büyümeye paralel olarak Türk tekne pazarı da büyüdü. Türkiye, şu an birçok global teknccilik markasının cn önemli üç pazarı arasında yer alıyor. Leasing talepleri özellikle fuar dönemlerinde artıyor. Mevsimsel olarak yaz aylarında gelen talepler, yılın geri kalanı ile kıyasladığımızda düşük oluyor. Müşteriler tercihleri doğrultusunda farklı seğmeni teknelere ilgi duyabiliyor ancak son dönemde artış gösteren akaryakıt maliyetleri nedeniyle yelkenli tekneler motoryatlara göre daha çok tercih ediliyor. Yüksek maliyetleri nedeniyle daha kısıtlı bir müşteri kitlesine hitap eden megayatların da popülaritesi artıyor.”

MÜŞTERİ PROFİLİ ÖNEMLİ

Tekne leasing’i konusunda iddialı kuramlardan biri olan Burgan Leasing bu alanda Türkiye’de düzenlenen neredeyse tüm fuarlara katılıyor. En son 2013 yılında düzenlenen İstanbul Boat Show’da yer aldıklarını söyleyen Burgan Leasing Genel Müdürü Cüneyt Akpınar, “Bu yıl Avrasya Boat Show’a katılıyoruz. Trio Deniz firmasıyla ortak bir kampanya çalışması yürüteceğiz, Boat Show’da Hanse ve Greenline stant-larmda müşterilerimizle buluşacağız” diyor.

Tekne leasing’inin diğer leasing işlemlerinden farkı olmadığını ifade eden Akpmar, burada önemli olanın tekne fiyatı ve daha da önemlisi peşinat tutarı olduğunu söylüyor. Burgan Leasing için vadeli satışlarda müşterinin profili büyük önem taşıyor. Bu nedenle de tekne leasing’inde tutarla ilgili bir sınırlama yapılmıyor. Şirket, büyük teknelerin finansmanında müşterilerine vade olarak projenin büyüklüğüne göre yedi yıla varan vade imkanları sağlıyor.

Müşterilerine tekne konusunda sınırlama getirmediklerini ve onların tercilerinin öncelikli olduğunu söyleyen Akpmar, “Müşterilerimizin tercihlerine göre en lüks motor yattan en mütevazi yelkenliye kadar her segmentte leasing yapabiliyoruz. Gerektiğinde uzun vadeler vererek ya da balon ödeme opsiyonları oluşturarak standart ödeme planlarının dışına çıkabiliyoruz. Leasing’in doğasında olan mevsimsel ödeme planları da kullandığımız bir başka enstrüman. Sektörde ağırlıklı olarak yabancı bayraklı teknelere talep var. Ancak Türk bayraklı teknelere de leasing yapıyoruz. Artık her segmentteki tekne alımı için leasing talebi oluşabiliyor” diyor.

İLAVE TEMİNAT İSTENMİYOR

AkLease, hem yelkenli hem de motorlu tekne leasing’inde son derece aktif. Teknenin türü, markası, modeli, müşterinin finansal gücü ve kredibilitesine göre tekne bedelinin yüzde 75 ile 100’ü arasında değişen oranlarda finansman sağladıklarını söyleyen AkLease Genel Müdürü Tuncer Mutlucan, şirket politikaları hakkında şu bilgiyi veriyor:

“Her bir müşterimizin talebine ve nakit akışına paralel olarak Türk Lirası veya döviz geri ödemeli leasing çözümleri üretiyoruz. Sektörden 60 aya varan vade talepleri geliyor. Ancak yoğunluğun 36-48 ay bandında olduğunu söyleyebiliriz. Müşterilerimizin gerek tekne gerek tekne dışındaki leasing taleplerim değerlendirmek için talep ettiğimiz standart bir bilgi ve belge listemiz var. Bu listeye ülke genelinde yer alan 12 şubemiz ve internet sayfamız Aklease.com üzerinden ulaşılabiliyor. Ayrıca Akbank’m bine yakın şubesinden tüm leasing ürünlerimiz hakkında bilgi alınabilir.”

Tekne leasing’inde teknelerin ikinci el değerlerinin de yüksek olması yüzünden çoğu zaman ilave teminat talep edilmiyor. Bu yüzden bu leasing işlemlerinin kısa sürede sonuçlandığını kaydeden Mutlucan, “Ancak tekne ve diğer ekipmanların leasing’inde, ekipmanın türü, markası, modeli, müşterinin finansal gücü, kredibilitesi ve işlemin niteliğine göre, ek teminat talep edilebilir” diyor.

Mutlucan, tekne leasing’inde motorlu ve yelkenli teknelere olan talebin yıllar itibariyle arttığını da sözlerine ekliyor. Bunun nedeni ise Mutlucan’a göre, Türk ve yabancı bayraklı teknelere özgü sa-tış/satm alma sözleşmesi, sigorta işlemleri, transit log, teknenin ilgili sicile kaydı gibi karmaşık ve zaman alan işlemlerin leasing şirketlerince yapılması.

KONUTUNU GÖSTERENE

60 AY VADE İş Bankası, hem yeni hem ikinci el yat ve yelkenli teknelerin finansmanına destek sağlıyor. Banka bunun için müşterilerinden gelirlerini belgeleyen dokümanlara ek olarak, yeni yat alımlarında proforma fatura, ikinci el yat alımlarında ise Deniz Ticaret Odası’nca atanacak bilirkişi ya da ekspertiz raporunu talep ediyor. Kredinin teminatı için konut ipoteği alınması halinde, ipotek alınacak konutun ekspertiz değerinin yüzde 50’sini aşmamak kaydıyla, yeni yatlarda proforma fatura tutarının, ikinci el yatlarda ise yatın ekspertiz değerinin yüzde 75’ine kadar kredi kullandırılıyor. Konutunu ipotek ettirmeyi göze alanlara ise İş Bankası 60 aya varan vade imkanı sağlıyor. Nakit karşılık alınmasında ise vade 36 ay ile sınırlı kalıyor.

Leasing mi, banka kredisi mi?

• Türkiye’de halen bireysel leasing olmadığı için leasing işlemini sadece kurumlar yapabiliyor.

• Teknenin leasing tarafından finanse edilmesi halinde satın alma sürecinde karşılaşılan operasyonel ve hukuki tüm süreçler leasing firmasındaki uzman kişilerce gerçekleştiriliyor.

• Leasing kullanan firma orta ve uzun vadeli TL ya da döviz cinsi kredi kullanabiliyor. Yasaya göre bireylerin kullandığı tekne kredileri ise sadece TL cinsi olabiliyor.

• Firma, banka kredisi yerine leasing’le finansman sağladığı takdirde vergi avantajlarından da yararlanabiliyor.

• Firmanın nakit akışına göre kredi geri ödemelerinde mevsimsel ödeme planları oluşturuluyor. Örneğin, turizm sektöründe faaliyet gösteren bir firma ise ödemeler para girişinin yoğun olduğu yaz aylarında yapılıyor.

Esin Çetinel