Beş şirket borsadan çıktı

SPK’nın borsa kotundan çıkmayla ilgili düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle aralarında Abank, Türk Demirdöküm, OMV Petrol Ofisî’nin de olduğu beş şirket borsadan çıkmak için ilk adımı attı. Analistler BIST’ten çıkma potansiyeli olan 22 şirket daha olduğunu belirtiyor…

SERMAYE Piyasası Kurulu’nun (SPK) bazı şirketlerin borsa kotundan çıkmasıyla ilgili yeni düzenlemesi 2 Ocak 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Söz konusu düzenlemenin 1 Temmuz’da yürürlüğe girmesiyle de Borsa İstanbul’da (BIST) bazı şirketlerin kottan çıkmaya başladığını gördük.

BEŞ ŞİRKET ÇIKIYOR

SPK’nın borsa kotundan çıkma ile ilgili yeni düzenlemesinin temmuz ayında yürürlüğe girmesiyle Abank, Türk Demirdöküm, OMV Petrol Ofisi, Mutlu Akü ve Eczacıbaşı Yapı Gereçleri dahil olmak üzere beş şirket borsadan çıkmak için bu konuda ilk adım attı.

Yeni Ticaret ve SPK Kanunu’na göre, eğer bir şirketin halka açıklık oranı yüzde 5’in altına düşerse, hakim ortaklar diğer ortakları ortaklıktan atma hakkına sahip oluyor. Bu aşamada SPK’nm çağrı fiyatının doğru oluşmasını sağlamakla görevli olduğunu ifade eden analistler, ortaklıktan çıkarılacak kişilerin hisselerine ana şirketin ne ödeyeceğine de SPK’nın karar vereceğini hatırlatıyor. Ancak daha önce son beş yıllık ortalama fiyat gcçcrliykcn. SPK’nın son çalışmasına göre, bu rakam son bir aylık ağırlıklı ortalama fiyat olarak belirlenmiş bulunuyor. Tabii ki SPK, eğer fiyat manipülasyonu olduğuna karar verirse, daha farklı yöntemlerle çağrı fiyatını da belirleme hakkına sahip.

“MAĞDURİYETLER DOĞABİLİR”

Borsadan çıkışların genellikle halka açıklık oranlarının, çeşitli nedenlerle çok düşük seviyelere inmesi nedeniyle ortaya çıktığını belirten Gedik Yatırım Menkul Değerler Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Topaç, bu nedenlerin başında şirket hissedarlarının yönetim oy çoğunluğunu devreden blok hisse satışları yapmasını gösteriyor. Yeni ortağın bazen şirketin kalan hisselerini çağrı yoluyla topladığını ifade eden Topaç, bu durumda geriye cüzi bir oranda halka açık hisse kaldığı için halka açık olmanın anlamını yitirdiğim belirtiyor.

Borsadan haklı nedenlere dayalı çıkışlar da olabildiğini kaydeden Topaç’a göre, sermaye piyasası yetkili kuruluşları bu kapsamda yatırımcıyı mağdur etmeyecek fiyatlar belirliyor.

Ancak kullanılan yöntemlere bağlı olarak borsanın düşüş dönemlerine rastlayan çıkış kararlarında, bazı durumlarda düşük fiyat ve buna bağlı mağduriyetler olabiliyor.

“YERLİ, YABANCI ŞİRKET FARKI..”

OMV Petrol Ofisi’nin kottan çıkmak için adım attığını hatırlatan yazarımız Yaşar Erdinç’in bu konudaki görüşleri ise şöyle: “Yabancılar için Türkiye bir vergi cenneti. Yabancı firmalar dışarıda ürettikleri malları Türkiye’ye yüksek meblağlarla faturalayarak yurtiçinde ya zarar ya da çok cüzi kar ediyor.

Bu durumda yatırımcıları mağdur ediyor. Örneğin Petrol Ofisi OMV’ye satıldıktan sonra satışların maliyeti yüzde 92-93 seviyelerinden 96-97 aralığına yükseldi. Ve şirket zarar etmeye başladı. Enerji devi olan OMV’nin herhalde maliyetleri yönetmek konusunda beceriksiz olduğunu düşünmek saflık olur.”

Erdinç yerli şirketlerimizin ise özellikle halka açık olmanın getirdiği bürokrasiden ve yatırımcıların şikayetlerinden muzdarip olduklarını söylüyor.

“AZINLIK YATIRIMCI KORUNMALI”

Halka kapanan her şirkette yatırımcının mağdur olacağını söylemenin doğru olmayacağını ifade eden Yaşar Erdinç, Petrol Ofisi’nde durumun farklı olduğu kanısında: “Petrol Ofisi örneğinde yatırımcı mağdur oldu. Çünkü OMV bu şirketi satm aldığı sırada hisse fiyatı 7-9 TL arasındaydı. Aradan neredeyse 3-4 yil geçti ve yatırımcı hic bir şey kazanmadı. Çünkü dünya devi enerji Yasar şirketi OVM, Petrol

Ofisi’ne zarar ettirmeye başladı ve hisse fiyatları düştü. Yatırımcılar zararlarını tazmin için yönetim kurulunu mahkemeye verebilirler.”

SPK’nm borsa kotundan çıkma talebi olan şirketlere onay vermesi gerektiğini ifade eden Erdinç, bunların nedenlerini şöyle özetliyor: “Çünkü kanun, şirketlere kottan çıkma hakkı veriyor. Dolayısıyla SPK’nın buradaki görevi, şirket kottan çıkarken azınlık yatırımcının mağdur olmamasını sağlayacak şekilde çağrı fiyatım belirlemektir. ”

Vahdettin ERTAŞ / Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı
“Mevzuat esas alınacak”

Kamuoyuna açıklama yapan borsa şirketlerinin kottan çıkmaya ilişkin başvurularının Sermaye Piyasası Kurulu’na ulaşmasıyla birlikte Kurul her bir talebi, ilgili mevzuat kapsamında ve azınlık pay sahiplerinin menfaatlerini koruyucu bir yaklaşımla inceleyecek. 30 günlük ortalama fiyat ise, mali tablolarda ve borsadaki hisse fiyatında herhangi bir problem olmayan şirketlere uygulanacak genel bir kural. Ancak mevzuatta belirtilen hususların biri veya birkaçının bulunduğu başvurularda Kurul azınlık ortakların menfaatlerini koruyacak alternatif yaklaşımları uygulayabilir.