Habur Sınır Kapısı Dünyanın En İşlek Kapısı Olacak
Irak’ta yıl sonuna kadar 3 milyar dolarlık zarar bekleyen Türkiye, en büyük ikinci ihracat pazarını kaybetmemek için eylem planı hazırladı. Ekonomist’in elde ettiği plana göre, ikisi bu yıl içinde 5 yeni sınır kapısı açılacak. Irak’a komşu 7 ilin gümrüğü birleştirilecek. 6 ek şeritle genişletilecek Habur, günde 8 bin araç geçişiyle ‘dünyanın en işlek kapısı” olacak.
Irak’taki iç karışıklık nedeniyle 10 Ha-ziran’dan bu yana geçen süreçte ihracatta yüzde 30’lara varan gerileme yaşayan Türkiye, Almanya’dan sonraki en büyük ihracat pazarını kaybetmemek için atağa geçti. Bu kapsamda 6 ay içinde Habur Sınır Kapısı için 6 şeritli yeni yol inşa edilecek, Irak’a 5 yeni sınır kapısı açılacak. Bu sayede son 1 ayda ciddi kan kaybeden Irak pazarı ile temasın yeniden sağlanması ve yıllık 12 milyar dolara ulaşan ihracatın artmlması hedefleniyor.
Hükümet, Irak ile ekonomik ilişkilerin IŞlD krizi nedeniyle zayıflamasını önlemek için bir dizi eylem kararı aldı. Özellikle Irak’m kuzeyindeki Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile kurulan yakın ilişkiler kullanılarak, ülkenin orta ve güney kesimleri ile ticaretin kesilmeden sürdürülmesi amaçlanıyor. Zira hükümet, son 1 ayda Irak’ta yaşananların Türkiye’ye 3 milyar dolarlık ihracat geliri kaybettirdiğini öngörüyor.
HABUR GENİŞLİYOR
Gelişmeler gösteriyor ki, Türkiye’nin acilen Irak pazarına ilişkin adım atmaması halinde yıllık 12 milyar dolarlık ihracat ve 5 milyar dolarlık ithalat tehlikeye girecek. İşte bu nedenle harekete geçen Gümrük Müsteşarlığı, bir dizi projeyi hayata geçirmek için kolları sıvadı. Gümrük Müsteşarı Ziya Altunyaldız, Irak ile ticarete can suyu verecek yeni projelerin ayrıntılarını Ekonomist’e anlattı. Habur’un 384 km uzunluğundaki Irak sınırındaki tek kapı olduğuna işaret eden Altunyaldız, “Giriş ve çıkış sayılarında yüzde 30’luk bir azalma görüyoruz” diyor.
6 ŞERİTLİ KÖPRÜ
Habur Sınır Kapısı’nın kapasitesini artırmak ve trafik akışını hızlandırmak için genişletme çalışmaları yapacaklarım anlatan Altunyaldız, “Proje işlemleri tamamlandı ve önümüzdeki ay ihalesi yapılarak çalışmalan başlatacağız. Bu köprü mevcut köprülerden daha geniş ve karşılıklı 3’er şeritten toplam 6 şerit olacak. Böylelikle şu anda 2 gidiş 2 geliş olarak hizmet veren Habur, 5 gidiş ve 5 geliş olarak hizmet verecek” diye konuşuyor. Günde ortalama 6 bin aracın geçiş yaptığı Habur, bu genişletme sonrasında dünyanın en işlek sınır kapısı olarak bilinen ABD-Meksika sınırındaki El Paso-Juarez Sınır Kapısı’nın yıllık 700 bin araçlık ortalamasını da geçmiş olacak.
YENİ SINIR KAPILARI YOLDA
Altunyaldız, bir yandan Habur’u güçlendirirken diğer yandan bölgede yeni sınır kapıları açarak ticareti kolaylaştıracaklarını belirtiyor. Bu çerçevede 5 yeni sınır kapısı açılmasına karar verilirken, teknik heyetlerin Haziran ayında yaptığı oıtak incelemeler sonucunda Hakkari’de hizmet verecek Derecik ve Üzümlü kara sınır kapılarının kesin yer tespiti işlemleri tamamlandı. Altunyaldız, “Gerekli altyapı çalışmalarını tamamlayarak bu kapılarımızı bir yıl içinde faaliyete ge-çinneyi hedefliyoruz” diyor. Derecik ve Üzümlü yanında Şımak’taki Akte-pe ile Ovaköy ve Gülyazı sınır kapılarının da yer tespit çalışmalarının yakm zamanda tamamlanacağı bilgisini veren Altunyaldız, “Ayrıca Habur Nehri geçişi dolayısıyla karşı taraf ile ortak bir köprü yapımına gerek duyuluyor ve bunu da 2016 yılında faaliyete geçirmeyi hedefliyoruz. Özellikle Habur-3 Köprüsü ve Aktepe Hudut Kapısının faaliyete geçmesi ile Habur’un yükü hafifleyecek ve yeni kapılarla birlikte Irak ile ticaretimizde alternatif güzergahlara da sahip olacağız” diye konuşuyor.
7 İLİN GÜMRÜĞÜ BİRLEŞİYOR
Irak pazarına ilişkin önlemler bununla da bitmiyor. Bölgeye taşıma yapan firmaları rahatlatmak ve bürokrasiyi azaltmak için Diyarbakır Ka-yapmar’da faaliyete geçirilecek “Gümrük ve Ticaret Hizmet Kompleksi” ile sınır ticaretinden geçimini sürdüren Diyarbakır, Şırnak, Mardin, Batman, Siirt, Bingöl ve Tunceli’nin gümrük müdürlükleri tek bir merkezden yönetilecek. 7 milyon TL’ye mal olan ve 150 kişilik bir ekiple hizmet verecek merkez,
İpekyolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü ile birlikte Tasfiye İşletme Müdürlüğü ve Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve istihbarat Müdürlüğü’ne de ev sahipliği yapacak. Böylelikle Akçakale, Nusaybin ve Habur sınır kapılarından Ortadoğu ve Körfez pazarlarına açılmak isteyen bölge üreticisi, gümrükleme ile ilgili tüm işlemlerini Diyarbakır’daki bu merkezde gerçekleştirecek.
DÜNYANIN EN YAVAŞIYIZ
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, Irak ile ticarette taşımacılık sektörünü rahatlatacak bu adımların bölgede Türk mallarını yeniden vazgeçilmez kılacağını söylüyor.
Türk TIR’larımn gümrüklerde ve kapılardaki işlemler nedeniyle dünyanın en yavaş hareket eden TIR’ları olduğunu belirten Şener, “Bizim hesaplarımıza göre 2 bin 500 kilometreyi 7-8 günde giden Türk TIR’ları ancak saatte ortalama 13,5 kilometre hız yapabiliyor. Özellikle Habur’un genişletilmesi ve yeni kapılarla desteklenmesi bizim için çok önemli” diye konuşuyor.