Fon dağılımınızı değiştirebilirsiniz
Para ve sermaye piyasaları oldukça hareketli bir süreçten geçiyor. Dolar kurunda tansiyon yükselmeye devam ediyor. Borsa gelen satışları karşılamaya çalışıyor. Faizde yukarı yönlü eğilimin arttığı yönünde yorumlar okuyoruz. Yine altın, doların yükselmesiyle tersi yönde hareket ederek 1.200 dolar/ons seviyelerine kadar gerilemiş durumda. Volatilitenin arttığı böyle bir ortamda Bireysel Emeklilik fonlarında fon tercihleri ve fon değişimleri de büyük önem taşıyor.
BES’te katılımcının birçok yatırım alternatifi var. Mevzuat gereği her şirket, katılımcılarına farklı risk ve getiri yapısına sahip en az üç farklı fon sunabiliyor. Uygulamada şirketten şirkete değişiklik göstermekle birlikte çoğu şirket 10’dan fazla fonu katılımcılarının tercihine sunuyor. Peki, fonlarınızı nasıl seçeceksiniz, fon değişiminde ne gibi kurallar var. Emeklilik fonları pazarındaki yatırım araçlarına göre dağılım nasıl?
FON DAĞILIMI NASIL?
Öncelikle Bireysel Emeklilik siste-mi’nde fon tercihlerine bir bakalım.
2013 yılı başında yüzde 25 devlet katkısının devreye girmesi sürecinde 20,3 milyar TL’lik bir fon büyüklüğü söz konusuydu. Burada ortalama fon vadesi 645 gündü ve fon tercihlerinde yüzde 57,9 payla kamu borçlanma araçları ilk sırada yer alıyordu. Fon tercihlerinde hisse seneni oranı ise 16,1 seviyesindeydi. Devlet katkısı sürecinin devreye girmesiyle birlikte BES fonları pazarı büyük bir ivmelenme içine girdi. Sektörde 2013 başında 176 olan fon adedi, 30 Eylül 2014 itibariyle 245’e çıkmış durumda. Fonların vadesi ise bin 95 güne uzadı. Burada kamu borçlanma araçlarının payında yüzde 58,7 ile büyük bir değişiklik olmadığını söyleyebiliriz. Ancak hisse senedinin toplam BES fonlarından aldığı pay yüzde 12,3’e gerilemiş durumda. Burada dikkat çeken bir diğer konu, BES fonlarında faize duyarlı yatırımcıların artış eğilimiyle birlikte diğer yatırım araçlarının payı yüzde 16,5’ten yüzde 20’1’e çıktı. Yani sisteme yeni giren BES katılımcılarının BES’te hisse senedini daha az tercih ettiğini söylemek mümkün.
FON VE ŞİRKET DEĞİŞTİRİLEBİLİR
Son dönemde yaşanan dalgalanmaları dikkate alarak katılımcılar fon dağılımlarını yine istelerse emeklilik şirketlerini değiştirebilirler. Şöyle ki, yılda 6 kez fon dağılımı değiştirme hakkı bulunan katılımcılar, sahip oldukları fon paylarım diledikleri zaman fona iade ederek başka bir fonun paylarına yatırım yapabilirler. Şirket değiştirmek içinse katılımcıların en az 2 yıl süreyle mevcut şirketlerinde kalmış olması gerekir. Eğer katılımcının sözleşmesi önceden başka bir şirketten aktarılmış ise bu süre 1 yıla düşer. Emeklilik sözleşmesinin başka bir şirkete aktarılması halinde katılımcının bireysel emeklilik ve devlet katkısı hesaplarındaki tüm birikimi yeni emeklilik şirketine aktarılır. Katılımcılar, emeklilik şirketlerinin kurucusu olduğu veya satışını üstlendiği fonlar arasından, kendi risk ve getiri tercihlerine göre en uygununu seçerek birikimlerini değerlendirebilirler. Dilerlerse ödemelerini hisse senedi, altın ve diğer kıymetli madenler ya da kamu/özel sektör borçlanma araçları fonları gibi birden çok fona dağıtarak risklerini azaltabilirler.
