BBVA, Garanti Bankası’nın çoğunluk hisselerinin sahibi oldu

İspanyol bankacılık devi BBVA, Garanti Bankası’nın çoğunluk hisselerinin sahibi oldu. İspanyol kuruluş, Doğuş Grubu’nun elindeki hisselerin yüzde 14.89’unu alarak, payını yüzde 39,9’a yükseltti. Doğuş Grubu da yüzde 10,017’lik hisse oranıyla ‘nitelikli ortak’ olarak kaldı.

Doğuş Grubu denildiğinde ilk akla gelen kurum Garanti Bankası olur. Çarşamba akşamı yapılan açıklamayla bu özellik tarihe karıştı denilebilir. Doğuş Grubu, 1 Kasım 2010’da ilan edilen anlaşmaya göre, GE Capital’in yüzde 18,6’lık hissesini satın alan İspanyol bankacılık devi BBVA’ya, bunun yanı sıra Garanti Bankası’nın yüzde 6,29’lık hissesini de satmayı kabul etmişti. Bu hisselerin devri, İspanyol kuruluşa aynı zamanda Mart 20l6’da başlayacak opsiyon hakkını da vermişti. Anlaşmaya göre, BBVA, yüzde l’lik hisse alarak çoğunluk olma opsiyonu elde etmişti.

Fakat BBVA’mn 20l6’da başlayacak opsiyon hakkını daha erken kullanmak istediği biliniyordu. Bu istek birçok kez BBVA’nın yönetim kurulu başkanı ve diğer tepe yöneticiler tarafından dile getirildi. Doğuş Grubu da satışa sıcak baktığını belli etmişti. Geriye satılacak hisse oranı ve fiyat kalmıştı. İki yıldan bu yana süren pazarlıklar geçen hafta sona erdi ve yeni bir satış anlaşmasına imza atıldı. Kasım 2010’da imzalanan ortaklık sözleşmesi de tadil edildi.

Bankanın genel müdürlüğü görevini Nisan 2000’den bu yana sürdüren Ergun Özen, bu satışın ardından banka üst yönetiminde ve işleyişinde bir değişiklik olmayacağını söylüyor.

NEDEN GECİKTİ?

İki yıldır konuşulan satışı ne geciktirdi? Temel soru bu. Edindiğimiz bilgiye göre, hisse oranı ve fiyat, bu pazarlıkların kilit noktası oldu. Bankacılık çevrelerindeki iddiaya göre, İspanyol kuruluş, alınacak hisselerin ödemesi için Doğuş Grubuna BBVA’dan hisse önerdi. Ancak bu öneri Doğuş Grubu’nun Başkanı Ferit Şahenk tarafından kabul edilmedi. Sonunda Şahenk’in dediği oldu ve İspanyol kuruluş 5,5 milyar lirayı nakit olarak ödemeyi kabul etti.

Bir diğer gelişme, yönetim kuruluna girecek üye sayısında. Doğuş Grubu, 10 kişilik yönetim kurulunda üç üye ile temsil edilecek. Doğuş Grubu’nun önereceği iki üye dışında, ‘bağımsız’ bir üye, BBVA’nın da onayıyla seçilecek. Başkanlığa devam edecek olan Ferit Şahenk dışında halen başkan vekili olarak görev yapan Süleyman Sözen’in de yeni yönetimde yer alması bekleniyor. Üçüncü ve bağımsız üyenin kim olacağı ise şimdilik sır. Ergun Özen de genel müdür olarak yönetim kurulunun doğal üyesi olarak görev yapacak.

Anlaşma imzalandı, gerekli yasal otoritelerden izin almak için başvurular yapılacak. Türkiye’de Rekabet Kurumu, SPK ve BDDK’dan alınacak onayların yanı sıra, bankanın iştiraklerinin olduğu Hollanda, Romanya ve Rusya otoritelerine de başvurulacak. İspanyol kumluş da kendi ülkesindeki otoriterelere ve AB otoritelerinden gerekli izinleri alacak. Bu sürecin en az iki ay sürmesi bekleniyor. Tahminler, hisse devrinin ve paranın ödenmesinin, yeni yönetim kurulunun oluşmasının şubat ayını bulacağı yönünde.

Garanti 13 yılda 6 pazarlık yapıldı

Garanti Bankası’nın hisselerine yabancı ilgisi 2001 krizinin ardından başladı İtalya’nın en büyük ikinci bankası Intesa, 2001’de hisse alımı için yaptığı yoğun pazarlıkları noktaladı. Fakat satış anlaşmasının onaylanacağı yönetim kurulu toplantısın Eylül 2001’e denk geldi. 11 Eylül saldırıları yönetim kurulunun toplantı günü ve saatine denk gelince anlaşma suya düştü.

İtalyanların ikinci girişimi 2004’te geldi. Ancak yoğun görüşmeler sonrasında belirli bir aşamaya gelen pazarlıklar bu kez de olumsuz sonuçlandı.

Beklenen nihai imza 2005’te geldi. Amerikalı GE’nin finans kuruluşu olan GE Capital, Garanti Bankası’nın hisselerinin yüzde 25,5’unu alarak eşit ortak olarak katıldı. Ancak GE, 2007’de ayak seslerini güçlendiren global krizin başlangıcında, hisselerinin yüzde 4,65’ini Doğuş Grubu’na geri satarak 674 milyon dolar nakit yarattı.

Doğuş Grubu, 2007 sonunda GE’den 14 milyar dolarlık değer üzerinden satın aldığı hisseleri, 1 Kasım 2010’da 32.8 milyar dolarlık değer üzerinden İspanyol BBVA’ya sattı. İspanyol kuruluş, GE’den aldığı yüzde 18’tik hisseye

3.8 milyar dolar öderken, Doğuş Grubu’ndan aldığı yüzde 6,29’luk hisse için 2 milyar 62 milyon dolar ödemeyi kabul etti. Bu anlaşmayla çoğunluk hisseyi alma opsiyonu da ispanyollara verildi. Opsiyon, hisse satışına ilişkin kapanışın beş yıl sonrasında başlayacaktı. Bu tarih de Mart 2016 idi.

Ancak, ana yazıda da belirttiğimiz gibi, ispanyollar çoğunluk hisseyi almak için sürekli olarak Doğuş Grubu’nun kapısını çaldı. Doğuş Grubu da bu pazarlıklara sıcak yaklaştı ve çarşamba akşamı KAP’a ilan edilen anlaşmayla beklenen sona ulaşıldı.

Böylece, yönetim kurulu başkanı Ferit Şahenk, başkan vekili Süleyman Sözen ve genel müdür Ergun Özen, 13 yıllık süreçte Intesa, GE ve BBVA ile ikişer kez olmak üzere altı kez satış görüşmelerine tanıklık etmiş oldu.