Rusya’daki kriz turizmi de vuruyor

Rusya’da giderek derinleşen ekonomik kriz, Türkiye’de ihracattan sonra turizmi de olumsuz etkilemeye başladı. 2015 yazı için yapılan rezervasyonlarda şimdiden yüzde 15 düşüş olurken, kaybuı yüzde 30’u bulacağı öngörülüyor. Rusya’daki kriz yüzünden yaşanacak sıkıntılar nedeniyle Türk turizminin 2015 yılındaki zararının yaklaşık 1 milyar doları bulacağı tahmin ediliyor.

AB ve ABD tarafından uygulanan ambargo, petrol fiyatlarının son bir yılda yüzde 43 gerilemesi’ve rublenin dolar karşısında yüzde 70’e dayanan değer kaybı, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olan Rusya’yı ciddi bir finansal kriz ile karşı karşıya bıraktı. Türkiye de bu krizden olumsuz etkileniyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in aralık ayı başında gerçekleştirdiği Türkiye ziyareti iki ülkenin enerji alanındaki işbirliklerini artırması yolunda bir milat olsa da, ihracatçıların ardından Türk turizminde de ciddi sıkıntılar oluşmaya başladı.

Bu ülkede yaşanan sürecin ardından, geçen yıl 4,3 milyon Rus turisti ağırlayan Türk turizmciler için de tablo giderek kararıyor. Şimdiden 2015 yazı için yapılan rezervasyonlarda yüzde 15’lik kayıp olduğunu dile getiren turizmciler, gelecek yıl yaklaşık 1 milyon Rus turistin Türkiye’ye gelmekten vazgeçeceği tahmininde bulunuyor. Bu durumun turizm sektörüne maliyeti ise yaklaşık 1 milyar doları bulacak.

Türkiye’nin son 10 yılda 143 milyon nüfuslu Rusya’nın turizm pazarından aldığı pay giderek artıyor. Türkiye’ye gelen Rus turist sayısı 2000 yılında 676 bin düzeyinde iken, 2013 yılında 4 milyon 269 bine yükseldi. Bu veriler Rusya’yı Almanya’nın ardından Türkiye’nin en büyük ikinci turizm pazarı konumuna taşıdı.

Rusya vatandaşları 2003’te dünya genelinde 12,9 milyar dolar turizm harcaması yaparken, bu rakam 2013’te 50 milyar dolara dayandı. Ancak son dönemde baş gösteren ekonomik kriz, Rus rublesinde yüzde 68’i bulan değer kaybına neden oldu. Bu durum 2015 için tatil hayalleri kuran Rusların da, Ruslara hizmet vermek için bekleyen Türk turizmcilerin de planlarını bozdu.

ANTALYALI TURİZMCİ PANİKTE

Türk turizminin Rusya’daki krizden etkilenmesinin kaçınılmaz olduğunu kaydeden Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TU-ROB) Başkanı Timur Bayındır, Ruslar için ruble ile seyahatin giderek zorlaştığını belirtiyor. Bu durumun Türkiye’de en çok Antalya ve çevresindeki turizm sektörünü olumsuz etkileyeceğini dile getiren Bayındır, “Rusya’da ikinci devalüasyon ile birlikte durum ciddileşti. Şubat ayında Moskova’da turizm fuarımız var. Orada kayıplarımıza ilişkin tabloyu net olarak göreceğiz” şeklinde konuşuyor.

Gerçekten de, Bayındır’ın dediği gibi, Türkiye’ye tatile gelen Rusların ezici bir çoğunluğu Antalya’yı tercih ediyor. Geçen yıl Türkiye’yi ziyaret eden 4,3 milyon Rus turistin yüzde 78,1 ’i tatilini Antalya’da geçirirken, yüzde 13,4’ü İstanbul, yüzde 5,4’ü Muğla ve yüzde 0,8’i İzmir’e gitti. Rusların yüzde 2,3’ü ise Türkiye’nin geri kalan turistik bölgelerine seyahat etmeyi tercih ediyor.

ÇÖZÜM FİYAT İNDİRİMİNDE Mİ?

2015 açısından çok iyimser olmadıklarını ifade eden Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Yusuf Hacısüley-man da, “Biz Rus turist girişinde yüzde 5’in üzerinde bir düşüşü sektör olarak tolere edemeyiz. Çok ciddi sıkıntılar çıkar” diye konuşuyor. Şimdiden yabancı tur operatörlerinin fiyat indirmek için pazarlığa başladığına işaret eden Hacısüleyman, “Bölgemizde yatak arzı hala artmaya devam ediyor. Talepteki düşüşe önce fiyatları düşürerek katlanırız. Sonra mecburen istihdamı azaltmak ve en son da kalitemizden ödün vermek zorunda kalabiliriz” diyor.

RUSYA’DA İFLASLAR GÜNDEMDE

Geçtiğimiz günlerde yurtdışı seyahat acenteleri ile bir araya gelen Rusya Başbakanı Dimitri Medve-dev’in yaptığı açıklamaya göre, 2014’ün ilk yarısında göre yurtdışında tatil oranlarında yüzde 4 gerileme oldu. AB ülkelerine seyahatlerde ise bu oran yüzde 30’a kadar çıktı.

Öte yandan, Rusya’nın içinde bulunduğu ekonomik kriz, turizm sektöründe iflasları da beraberinde getiriyor. Rublenin dolar karşısında hızla değer kaybetmesi nedeniyle önceden anlaşmaları bulunan turizm firmaları bir bir iflas etmeye başladı.

Aralarında adı duyulmuş tur operatörleri Neva Travel, Labyrinth Travel ve Roza Vetrov Travel’ın da bulunduğu beş şirket iflasını açıkladı.

Türkiye’de de tur operatörleri 2015 için Rusya’dan pek umutlu değil ama Rusya’dakine benzer iflasların Türkiye’de yaşanmayacağı vurgulanıyor. Tur Operatörleri Platformu Başkanı Cem Polatoğlu, “Rusya’da iyi bir sigorta sistemi yok. Ayrıca çalışma tarzlarımız çok farklı. Biz kârımızdan zarar ederiz ama iflas etmeyiz” diyor.

ZENGİN RUSLAR GELİR Mİ?

Rusya’dan her yıl 22 milyon kişinin tatilini yurtdışında geçirdiğini, Türkiye’nin ise Rus turistlerin yüzde 20’sine ev sahipliği yaptığını ifade eden Cem Polatoğlu, “Kriz ile birlikte 2015 yazı için rezervasyon iptalleri oluyor. Rezervasyon miktarında şimdiden yüzde 15 azalma var” diyor. 2015’te Türkiye’ye tatile gelecek Rus sayısının yaklaşık 1 milyon azalacağını tahmin ettiklerini kaydeden Polatoğlu, “Turist sayısında yaklaşık yüzde 30 azalma bekliyoruz. Ancak öte yandan daha önceki yıllarda daha pahalı ülkelerde tatil yapmayı tercih eden Rusların da Türkiye’ye yönelmesini umuyoruz” diye konuşuyor.

Cem Polatoğlu, bir Rus turistin Türkiye’de bir hafta 5 yıldızlı otelde tatil yapmasının bedelinin 500 euro olduğunu işaret ederek, “Tatilini daha egzotik yerlerde 2 bin-3 bin euro vererek geçiren Ruslar Türkiye’ye yönelirse, zararımızı karşılayabiliriz” değerlendirmesinde bulunuyor.

“ZARAR 1 MİLYAR DOLARI BULABİLİR”

ALB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Arda Coşar, Rusya ekonomisinin finansal bir krizin pençesinde olduğunu dile getiriyor.

Coşar, “Rusya’dan 2014te 125 milyar dolar, 2015te 90 milyar dolarlık sermaye çıkışı olacağı öngörülüyor. Dünya Bankası tahminlerine göre, Rusya 2015’te yüzde 0,7 küçülecek. Tüm bunlar durumun ciddiyetini gösteriyor” diyor. Bu durumun Türk turizmini de etkilemesinin kaçınılmaz olduğunun altını çizen Coşar, “Geçen yıl ülkemizi ziyaret eden 4,2 milyon Rus turist, Türkiye’de ortalama 652 dolar harcadı. Ancak rubledeki yüzde 30’a varan değer kaybı, bu yıl hem turist sayısını hem de harcanan para miktarını olumsuz etkileyecek. Rusya krizinin Türk turizmine zararı yaklaşık 1 milyar doları bulacak” diye konuşuyor.