Yatırım fonları TEFAS’la özgürlüğüne kavuştu
FON yatırımcıları, 9 Ocak’ta uygulamaya geçen TEF AS sayesinde yatırım fonu alım-satımmda özgürleşti. Yatırımcılar sadece hesabının bulunduğu kurumun yatırım fonlarında işlem yapabilme zorunluluğundan kurtuldu. Artık TEFAS’a üye bütün kuruluşların yatırım fonlarında isteyen herkes yatırım yapabilecek. Peki, TEFAS nedir? Takasbank nezdinde kurulmuş olan ve yatırım fonu katılma belgelerinin bütün yatırımcılar tarafından alım-satımı-na olanak veren elektronik bir platformdur. Yani bütün yatırımcılar, aynen hisse senedi yatırımında olduğu gibi bir elektronik platform üzerinde TEFAS’a üye olan kuruluşların yatırım fonlarında alım-satım yapabilecek. TEFAS’a üye olan kuruluşların yönettiği bütün yatırım fonları, bu yatırım fonlarında işlem yapmak isteyen A bankası müşterilerine, B aracı kurumu müşterilerine açık hale geldi.
Fon getirileri artacak
Bunun sonucunda yatırım fonları rekabete açılacak. Daha iyi getiri sağlayan yatırım fonları tercih edilecek, düşük getirili fona sahip fon yöneticileri de daha aktif fon yönetimi uygulayarak fonların getirilerini artırmaya çalışacaklar. Artan rekabetle yatırım fonu getirileri artacak bu da yatırımcıların bu sektörde daha iyi kazanmasını ve sektöre daha çok yatırımı getirecek.
Neden TEFAS’a ihtiyaç duyuldu? Bugüne kadar yatırımcılar sadece müşterisi veya hesaplarının olduğu kuruluşların yatırım fonlarında işlem yapabiliyorlardı. Getirisi daha iyi olan veya daha aktif yönetildiğine inandıkları fonlara yatırım yapabilmek çoğu zaman kurumlar arası fon transferi gerektiriyordu. Bu da gerek zaman kaybı gerekse de fon transfer giderleri nedeniyle yatırımcılar açısından caydırıcı oluyordu. Zaman içerisinde yatırımcılar yatırım fonlarından uzaklaştı ve yatırım fonları banka ve aracı kurumlar için bir yan ürün, bir yan uğraş haline geldi. Halbuki yatırım fonları, riski dağıtma esaslarına uygun olarak portföy çeşitlemesi yapan ve yatırımcıları birçok yatırım aracının peşinde koşmaktan kurtaran bir yapıya sahip. Ayrıca küçük miktarlarda yatırıma olanak vermesi nedeniyle yatırımcılar için çok cazip olanaklar sunuyor. Takasbank nezdinde malvarlıkları teminat altına alınan yatırım fonları, açık ve şeffaf yapıları, bağımsız denetim kuruluşlarınca 6 aylık ve yıllık denetime tabi tutulmasıyla her türlü su-istimal ve kötü niyete karşı koruma altına alınmış. Ayrıca üst kurul ve düzenleyici olarak Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) şemsiyesi altında faaliyet gösteren yatırım fonları, çeşitlenen yatırım araçları yelpazesi ile dünyadaki gelişmelere paralel yatırım alternatifleri sunabiliyor.
Yatırım fonu sektörü gelişecek
Peki, TEFAS’ın kuruluş amacı sadece yatırımcıların hareket kabiliyetini artırmak mı? Amaçlardan biri bu olsa da, bir diğer amaç ülkemizde yatırım fonu sektörünün gelişmesine, büyümesine katkıda bulunmak. Yatırım fonları, 1987 yılından bu yana faaliyette olmasına rağmen ancak 36 milyar TL’lik bir büyüklüğe ulaşabildi. Emeklilik yatırım fonları ise devlet teşviki ile 2013’ten beri hızla büyümeye devam etse de geldiği yer devlet katkısı ile birlikte 39 milyar TL’lik bir varlık. Son yıllarda GSMH’nın yüzde 14’leri seviyesinde bulunan tasarruf oranları, yatırımların finansmanında yurtdışı kaynaklara yönelinmesine neden oluyor. Bu da cari açığın artmasının ana sebeplerinden birisi olurken, kurlardaki dalgalanmalara karşı kırılgan bir ekonomik yapı oluşuyor. Yatırım fonları tasarruf liginde önemli bir enstrüman ve TEFAS bu enstrümanın büyümesine ve likiditesine önemli katkı sağlayarak yatırımcıları tasarrufa yönlendirecek.
Emeklilik fonları TEFAS’ta değil
Emeklilik Yatırım Fonları TEFAS’ta işlem görebilecek mi? SPK’nın 13.3.2013 tarih 28586 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Bireysel Emeklilik Fonları Yönetmeliği’nin 11. maddesinin 3. fıkrası, Hazine Müsteşarlığının izniyle emeklilik şirketlerinin kurucusu olduğu fonların yanı sıra başka şirketlerin fonlarını da katılımcılarına sunabileceğini ifade ediyor. Ancak, şimdilik Bireysel Emeklilik Fonları TEFAS’ta işlem göremeyecek. Henüz emekleme aşamasındaki TEFAS’ta, sistemin oturmasından sonra emeklilik fonlarının da bu platformda işlem görmesi konusunda çalışmalar yapılabilir.
Yatırımcılar, TEFAS’ta işlem gören fonlarla ilgili detaylı analizlere www.fundturkey.com.tr sayfasından ulaşabilirler. Burada platformda işlem gören yatırım fonlarını karşılaştırabilir, fon dağılımını görebilir, tarihsel fon grafiklerine ulaşabilirler. Ayrıca, www.takasbank.com.tr sitesinde de hangi kuramların ve fonların TEFAS üyesi olduğunu görmek mümkün. Burada bir diğer fon bilgilendirme sitesi olan www.fonbul.com.tr’den bahsetmemek olmaz. Bu site yatırım fonları hakkında bilgi almak ve fonları gerek fon büyüklükleriyle, gerek fiyatlarıyla, gerek getirileriyle, gerekse de portföy dağılımlarıyla kıyaslama yapabilmek için bir yatırımcının ihtiyacı olan her türlü veri setine sahip.
MURAT GEYLANİ AKTAŞ / ŞEMSİYE DERGİSİ