Üretim fazlası fiyatları baskılıyor
2014 yılını yüzde 44’lük bir düşüşle tamamlayan Brent petrol, 2015 yılına Asya ve Avrupa’daki imalat sanayinin zayıfladığım gösteren verilerin etkisiyle son 5 yılın en düşük seviyesinden işlem görmeye başladı. Irak ve Rusya’daki arz fazlası, Brent petrolün 2009 yılının Mayıs ayından bu yana ilk kez 53 doların altına gerilemesine sebep oldu. 2015 yılının ilk ayında uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, petrol fiyatlarındaki bu düşüşün etkisiyle petrol ve gaz sanayi için zorlu bir yıla girildiğine işaret ederken, arama ve üretim sektöründeki şirketlerin bu durumdan en çok etkilenebilecek sektörler olduğunu da belirtti.
Petrol fiyatları, Ocak ayında ABD stoklarının genişleyerek küresel arz fazlasının artacağı haberleriyle 50 doların altına gerilerken, bu düşüş karşısında ABD üreticileri ile pazar payı rekabetinde olan OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Organizasyonu) ise duruma tepkisiz kalmaya devam etti.
Dünya petrol piyasasında günlük 9,5 milyon varil petrol üretimiyle önemli bir yere sahip olan Suudi Arabistan’da, Kral Abdullah’ın ölümüyle yönetimin başına geçen yeni kral Selman bin Abdulaziz’in petrol politikalarını değiştirebileceği beklentisi oluştu. Ancak yeni kral yaptığı açıklamada petrol bakanının görevine devam edeceğini ve Suudi Arabistan’ın petrol politikalarında herhangi bir değişikliğe gidilmeyeceğini belirtti. Yine de önümüzdeki dönemde yeni yönetimin petrol politikasında değişikliğe gitmesi ve arz kısıntısı yapması söz konusu olabileceğinden, konunun yakından takip edilmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Yaşanan bu gelişmelerin ardından petrol fiyatları Şubat ayında beklenmedik bir şekilde arttı.
Şubat ayma girilirken 50 doların üzerinde tutunan Brent petrol, ilk 15 günlük süreçte 62 dolar seviyesini test etti. Bu yükselişin sebebi, ABD rafine işçilerinin ülkenin en büyük petrol firmalarıyla yaptıkları toplu iş sözleşmesinde uzlaşamamalannın sonucunda greve gitmeleriydi. 1980 yılından beri başlatılan en büyük grevin kısa vadede rafineriden çıkan akaryakıt fiyatlarında yukan yönlü baskı yapabileceği beklentileri petrol fiyatlarını son 1,5 ayın en yüksek seviyesine taşıdı.
ABD’de çalışır durumda olan sondaj kuyularının sayısındaki ciddi azalma da Şubat ayındaki yükselişin diğer nedenleri arasındaydı. ABD’de petrol stoklarının son 30 yılın en yüksek seviyesinde kalmaya devam etmesi ve Çin’den gelen dış ticaret rakamları, Brent petrol üzerinde satış baskısı oluştursa bile Şubat ayının ilk yansında fiyatlar 60 doların üzerinde kalmaya devam etti. Önümüzdeki günlerde Rusya ve Ukrayna arasındaki ateşkes süreci ile makroekonomik şartlardaki değişiklikler Brent petrol varil fiyatlarım etkileyecek konuların başında geliyor. Ayrıca OPEC ve ABD Merkez Bankası’nm alacağı kararlar da yakından takip edilmeli.
