HEPİMİZİN hayatında birçok şey koronavirüle birlikte değişti. îş dünyasında pek çok işletme salgın sürecinden çok olumsuz etkilenirken, bir yandan da bazı iş alanlarında yeni fırsatlar ortaya çıktı. Dijital çağa ayak uydurabilen tüm sektörler için bir şahlanma dönemi olan pandemi, yemek sektöründe de çeşitli değişikliklere neden oldu. Bu dönemde daha hijyenik olduğu düşünülen paket yemek servislerine talep arttı. Ortak ve kalabalık alanlarda yemek istemeyen tüketici ve çalışanların kademeli olarak ofise dönmesiyle birlikte, yemekhaneleri tercih etmeyen firmalar paketli yemek hizmeti almaya başladı. Paketli yemek üreten firmalar hijyen önlemlerini alarak talepleri karşılarken, artan talebi franchise vererek yani büyüyerek karşılamaya çalışıyorlar.
İçeriğe Ait Başlıklar
YENİ ŞEHİRLERE GİDECEK
FitChef, paketli yemek sektöründe 2011’den beri faaliyet gösteren bir firma. Kullanılan malzemelerin günlük tedarik edildiğini söyleyen firmanın kurucusu Okan Teğen, “Etlerimiz Balıkesir’den, balıklarımız Samsun’dan, sebze ve meyvelerimiz ise Antalya’dan direkt bize ulaşıyor. Menülerimizi hazırlarken glisemik indeksi düşük ürünler seçiyoruz” diyor. Üyelerine diyetisyen desteği sağladıklarını ifade eden Teğen, “Sitemizden sipariş verirken seçenek sunuyoruz. Diyetisyen desteği istediğinizde, diyetisyenimiz sizi arıyor. Fiziksel özelikleriniz ve hayat şeklinize göre menü planlamanızı yapıyor. Menülerimiz üyemizin ihtiyacına göre planlanıyor ve tek tek tartılarak paketleniyor. Yemek gönderimine başladıktan sonra birebir görüşmelerle ölçümler yapıyoruz ve online destek veriyoruz” açıklamasını yapıyor.
Yemeklerin bin metrekarelik kapalı alanlı tesislerinde üretildiğini aktaran Teğen, “Tesisimiz sadece sağlıklı yemek sektörü için değil genel olarak yemek üretimi yapılanlar arasında en ileri teknolojili, hijyenik tesislerden biri” diyor. Franchise vermediklerini söyleyen Teğen, “Merkezi üretimin önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu yüzden farklı ilçelerde bağımsız mutfaklar yerine tek bir noktadan kontrollü üretimi tercih ediyoruz. Pandemi-nin etkileri azalıp şartlar normale döndüğünde İstanbul’da ürettiğimiz yemekleri Antalya, Ankara, Bursa ve İzmir’e göndermeyi planlıyoruz” şeklinde konuşuyor.
Firmanın ürün fiyatları seçilen menüye, öğün ve alınan gün sayısına göre değişiyor. Uzun süreli planlamalarda menünün günlük satış fiyatı düşüyor. Örneğin, üç ana, iki ara öğünlük bir menünün beş günlük siparişlerde günlük fiyatı 90 TL iken, aynı menünün 60 günlük siparişlerinde günlük fiyatı 60 TL’ye düşüyor. Mart ayının başında sokağa çıkma yasaklarıyla oluşan panikle üye sayılarında hızlı bir düşüş olduğunu belirten Teğen sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Üyelerimizin yarısı ilk reaksiyonla paketlerini dondurdu. İnsanlar evde kendileri yemek yapmaya başladılar, o süreçte dışarıdan yemek alımı düştü. Ne zamanki sokağa çıkma yasakları bitti, evde yemek yapanlar bu durumdan sıkılmaya başladı, günlük üye sayımızı yeniden artmaya başladı. Yakında yeniden eski üye seviyemize ulaşacağız. Mayıs ayında nisan ayma göre satışlarımız yüzde 50 oranında arttı, her geçen gün artmaya devam ediyor.”
“FİYATLAR 29 TL’DEN BAŞLIYOR”
Sektörde üçüncü yılı olan ve paket yemek aboneliği hizmeti veren bir diğer işletme ise 90Fit. Yapay katkı maddesi, tatlandırıcı, endüstriyel yağ, rafine un, rafine şeker kullanmadan menüleri hazırladıklarını söyleyen firmanın kurucu ortağı Tülin Karabük, “Yağ kaynaklarımız sadece sızma zeytinyağı ve tereyağı. Süper gıda dediğimiz sağlıklı çiğ yemişlerin parçalanması ile hazırlanan Hindistan cevizi unu, badem unu gibi unlar, meyve gibi doğal şeker kaynakları kullanıyoruz. Tavuk ve yumurtaları sertifikalı organik olanlardan tercih ediyoruz.
Kaynağını bildiğimiz satın almaları her gün özenle seçerek yapıyoruz. Pişirme yöntemi olarak derin kızartma kesinlikle yapmıyoruz. Glutensiz, ketojenik, pesketaryen gibi farklı programlarda ana prensiplerimizi bozmadan farklı malzemeler kullanıyoruz” diyor.
Menülerin uzman diyetisyenlerce hazırlandığını belirten Karabük, “Protein, karbonhidrat ve lif miktarları özel hesaplanıyor. Gıda siparişleri günlük olarak ve programınızda tasarlanan tam ölçülerde verilerek temin edilir, böylece israfı önlemeyi hedefliyoruz” açıklamasını yapıyor.
Pandemi ile birlikte ekstra önlemleri hayata geçirdiklerinden bahseden Karabük, “Bu dönemde standart dezenfektasyon işlemlerine ilave olarak hem üretim hem ofis alanlarımızda nano gümüş iyon sistemi ile ekstra dezenfektasyon işlemleri, ruhsatlı firma tarafından düzenli olarak yapılıyor. Personelimizin bir kısmı evden çalışmaya başladı. Mutfağa erişimi zorunlu olan personel için ise, toplu taşıma araçları kullanımına gerek kalmayacak şekilde özel araç tahsisi yapıldı. Süreçle ilgili tüm personele detaylı eğitimler verildi” diyor. Bakanlık kontrollerine ek olarak üretimin akredite kurumlar tarafından, düzenli olarak denetlendiğini söyleyen Karabük, “Mutfağa erişimi olan tüm personel mutfak hijyen kuralları konusunda eğitimli. Üretim süreci ayrıca kamera sistemleri ile takip ediliyor. Mutfak ortamına girişte bone, özel önlük, eldiven ve maske takılıyor. Üretim alanı ve ekipmanlar düzenli olarak sağlık ve temizlik uygulamalarına uygun dezenfektanlar kullanılarak hijyen sağlanıyor” şeklinde konuşuyor.
Belirli illerde franchising verdiklerini aktaran Karabük, başvurulan birebir görüşmelerle değerlendirdiklerini belirtiyor. Fiyatların seçilen program, süre, içeriğe göre değiştiği bilgisini beren Karabük, bir öğünün fiyatının 29TL’den başladığını söylüyor. Pandemi sonrası yepyeni bir kitle ile taleplerin arttığını söyleyen Karabük, “Pandemi öncesi danışanlarımızın çoğu sağlıklı ve lezzetli beslenerek kilo kontrol amacı olanlar iken, pandemi sonrası özellikle dengeli beslenip bağışıklıklarını güçlendirme hedefi ön plana çıktı. En büyük artış iki grupta yaşandı. Kendilerine iyi bakma ve bağışıklığı güçlü tutma önceliği ile ailece alanlar ile uzun süreli alanlar ikiye katlandı.”
“TALEP BEŞ KAT ARTTI”
2014’ten bugüne hizmetlerine devam eden Meal Box, İstanbul’da sıcak gurme öğle yemeği, kurumsal taşıma yemek, diyet (fit) beslenme paketleri, protein ağırlıklı beslenme paketleri, etkinlik/organizasyon yemekleri çözümleri ile faaliyet gösteriyor. Firmanın paketli yemek abonelik pazarı ile ilgili bilgi bankasında toplanan verileri düzenleyerek elde ettiği sonuçlara göre, 2020’nin ilk çeyreğine göre pazar beş kat büyüdü. Markanın CEO’su Murat Demirhan, “Bu pazardaki aboneleri ağırlıklı olarak çalışanlar oluşturuyor. Çalışma düzeninin değişmesiyle birlikte bu hizmete olan ilgi yeni normalde devam ediyor. Tüm verileri analiz ettiğimizde tahminimiz Mart ayının başından bu yana yeni abone sayısında 25 bin kişilik artış oldu. Sadece Meal Box’ın müşteri iletişim merkezimize gelen çağrılarda ve site trafiğinde yine beş kat artış kaydettik” diyor.
Paketli yemeği en çok tercih eden firmalar sıralamasında yüzde 18’lik oranla reklam ajansları başı çekiyor. Banka genel merkezleri yüzde 15, e-ticaret şirketleri yüzde 13, danışmanlık şirketleri yüzde 10 ve yazılım şirketleri yüzde 9 tercih oranlarına göre ilk beş içerisinde yer alıyor. Paketli yemek hizmeti pazarında abonelik yöntemi, yüzde 55’lik oranla kadınlar, yüzde 45’lik oranla erkekler tarafından tercih ediliyor. Abonelerin toplamına bakıldığında ise genel olarak yüzde 80’i sıcak, yüzde 20’si soğuk teslimat seçeneğini tercih ediyor.
MUTFAĞI ZİYARET EDİLEBİLİYOR
Fedbox İstanbul’un tümüne ve Kocaeli’nin bir kısmına gönderim yapan bir firma. Firmanın Satış ve Pazarlama Müdürü Serpil Genç, “Üç yıllık bir firma olmamıza rağmen 7 bin 500’ün üzerinde kayıtlı üyemiz var. Pandemi öncesi ağırlıklı olarak kilo vermek isteyenlerden talep görürken, pandemi sonrasında kişilerin yemek alışkanlıklarını değiştirdiğini ve güvendikleri markaların paket yemek sistemlerine yöneldiklerini söyleyebilirim” diyor. Üretim mutfaklarının tüm üye ve üye adaylarına açık olduğunu aktaran Genç, “Mecidiyeköy de bulunan mutfağımızda üretim yapıyoruz. Misafirlerimiz diledikleri zaman gelip mutfağımızı ziyaret edebilir ve denetleyebilirler” açıklamasını yapıyor.
Kullanılan malzemeler hakkında da bilgi veren Genç, “Sebze ve meyve satın alımlarımız mevsime uygun, taze yapılıyor. Etlerimiz her gün Et ve Balık Kurumu’ndan satın alınıp üretime teslim edilir ve hiç bekletmeden pişirilmek için hazırlanır” bilgilerini veriyor. Franchise hakkında da bilgi veren Genç, “Yoğun franchise talepleri alıyoruz, Başvuru talepleri için özel başvuru formlarımızı paylaşıyoruz. Talep formumuzu düzenleyen yatırımcı ve girişimcileri titizlikle analiz edip uygun bulduklarımızı görüşmeye davet ediyoruz” diyor.
Pandemi döneminde paket yemek taleplerinde ciddi bir artış olduğunu söyleyen Genç sözlerini şöyle sonlandırıyor: “Kişilerin yemek alışkanlıkları değişti, özellikle çalışan kesim dışarıda yemek yerine güvendikleri firmalardan paket yemek aboneliği ile ihtiyaçlarını karşılıyorlar. Kurumsal yemek ihtiyacı olan firmalara ise öğle yemeği için her gün beş çeşit yemeği bireysel porsiyonlar halinde temasız teslim ediyoruz.”
FRANCHİSE VERİYOR
Covid-19 sonrasında üretim ve paketleme alanlarında hijyenin en üst seviyeye çıkarıldığım söyleyen Formena firmasının sahibi Derya Ercan, “Mutfağımız ISO 22000 gıda güvenlik yönetim sistem belgesine sahip. Pandemi ile üretim alanlarımızda UV ışınları ile sterilizasyon yapıyoruz. Ayrıca depozitolu termal çanta kullanımını bıraktık, bunun yerine tek kullanımlık kraft çantalarla dağıtım yapıyoruz” diyor. Yemeklerin kendi mutfaklarında üretildiğini aktaran Ercan, “Program fiyatlarımız öğün sayısına ve üyelik süresine göre değişiyor.
Beş öğünlük programımız üyelik süresine göre günlük 46 ile 56 TL arasında” bilgisini veriyor. Franchise verdiklerini maktaran Ercan, 50 bin TL isim hakkı bedeli ve aylık bin 500 TL hizmet bede- li alındığını söylüyor. Pandemi döneminde üye sayısında ani bir düşüş yaşandığını söyleyen Ercan, “Üye sayımız henüz pandemi öncesi seviyeye gelmedi. Ancak yaz döneminin bitmesi, paket yemek aboneliğinin kolaylığı ve konforu sayesinde talep yeniden artmaya başladı” açıklamasını yapıyor.
Paket gıda hizmeti veren bazı firmalar
| Formena | Meal Box |
| FitChef | Lila Mutfak |
| Rafınera | Roksi |
| Diyemse | Habit |
| Fedbox | Health Fit |
| 90Fit | Mekreme |
Bengisu AY / Medipol Pendik Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
“Paket gıda güvenli”
Koronavirüsün insandan insana yayılmasının ana yollarından biri, enfekte olan bir kişinin hapşırması veya öksürmesi yoluyla çıkan damlacıklara temastır. Güncel bilgiler ışığında koronavirüsün yemeklerle bulaştığı ispatlanmış değil. Virüs yüzeylerde canlı kalabiliyor ancak ne kadar süre canlı kaldığına dair bilimsel bir kanıt yok. Karton gıda paketlerinde bir gün ve plastikte birkaç gün durabildiği için, kontamine olan bir yüzey veya objeye dokunarak ve daha sonra ağız, burun ya da gözlere dokunarak enfekte olma riski var.
Öte yandan, kontamine olan gıda paketlerinden koronavirüs bulaşma riski çok düşük ve bu şekilde bir bulaşma bildirilmiş değil. Bu yüzden paketli gıdalara talepte artış var. Kapalı alanlar olan restoranlara ve kafelere gidip diğer insanlarla temas etmek yerine paketli gıdalar tüketmek yararlı olabilir. Gıda kökenli hastalık riskini en aza indirmek için gıda güvenliği uygulamaları her zaman geçerli.
Yemekleri hazırlamadan veya yemeden önce ve sonra ellerinizi 20 saniye yıkayın. Yemeden önce meyve ve sebzeleri iyice yıkayın. Kullanmadan önce ve sonra yüzeyleri dezenfekte edin. Zararlı mikropların çiğ gıdalardan yemeye hazır gıdalara geçmesini engellemek için çiğ ve pişmiş gıdaları birbirinden ayrı yerlerde tutun. Çiğ ve pişmiş gıdalar için farklı mutfak gereçleri/ doğrama tahtaları kullanın. Gıdaların yeterli ısıda piştiğinden emin olun.
YEŞİM OKSAY
