Alışveriş Merkezleri Yatırımcıların Gözdesi
TORUNLAR’DAN YENİ PROJE
Torunlar GYO’nun 2016’da odaklanacağı AVM projesi Antalya’da bulunuyor. Antalya’da Deepo Outlet projesinin hemen yanında inşa edilecek olan sezon AVM’si için 150 milyon TL’lik yatırım planlanıyor. 64 bin 364 metrekarelik kiralanabilir alanı bulunacak olan yeni proje 2017’de tamamlanacak.
AVM yatırımlarına bir Anadolu şehrinden, Trabzon’dan başlayan Varlıbaş Holding, yeni yatırımlarına İstanbul’da devam edecek. Varyap Pendik Plaza bünyesindeki alışveriş merkezinin 2016 yılında faaliyete geçmesi planlanıyor. Bu projenin 10 bin 500 metrekarelik kiralanabilir alanı bulunuyor. Diğer yandan Emlak Konut GYO ve GAP İnşaat ile geliştirilen Metropol İstanbul projesinde bulunan alışveriş merkezinin inşaat çalışmaları devam ediyor. Bu projede 82 bin metrekarelik kiralanabilir alan bulunuyor. Bu iki alışveriş merkezi yatırımında 412 mağaza olacağını öngördüklerini söyleyen Varyap Yönetim Kurulu Başkanvekili ve CEO’su Erdinç Varlıbaş, yatırımların faaliyete geçmesiyle birlikte yaklaşık 3 bin 800 kişilik istihdam oluşturulacağını vurguluyor.
KELEŞOĞLU’NDAN YENİ PROJELER
Flyinn, Capacity, Metroport, His-toria, Pelicanmall gibi AVM’lerin güçlü ortaklarından biri olan Keleşoğlu İnşaat, AVM sektörüne yatırıma devam etmeyi planlıyor. Şirketin gündeminde iki yeni AVM projesi var. Bunlardan biri grubun Yakuplu’da yaptığı Denizİstanbul projesinin içinde yer alacak. 30 bin metrekare büyüklüğünde, 200 mağazanın yer alacağı bu proje için 50 milyon dolarlık yatırım yapılacak. Şirketin diğer projesi ise Beylikdüzü’nde yer alacak. 55 bin metrekarelik kiralanabilir alanı olan bu proje için 100 milyon dolarlık yatırım yapılması planlanıyor.
Eroğlu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu da AVM işinde yatıııma devam ediyor. Erasta markasıyla Antalya ve Fethiye’de iki AVM’si bulunan yatırımcı, Erasta AVM’lerin üçüncüsünü bu yıl Edirne’de açmaya hazırlanıyor. Nurettin Eroğlu, 120 mağazanın olacağı AVM’nin ortalama 800 kişiye istihdam sağlayacağını söylüyor.
FORUM’UNYENİ HEDEFLERİ
2004 yılından bu yana 4 milyar Eu-ro yatırım yapan Multi Turkey, yüzde 12’lik pazar payıyla Türkiye’nin en büyük alışveriş platformu olma özelliğini taşıyor. Forum markasıyla 13 farklı şehirde AVM projeleri bulunan grup, 2015’i 5,5 milyar TL civarında bir ciroyla kapattı. 2016’da açılacak Forum Adana ile birlikte yönettiği alışveriş merkezi sayısını 16’ya çıkarmayı hedefliyor. 73 bin metrekare alana kurulu Forum Adana, 170 mağazaya sahip olacak ve 2 bin 500 kişiye istihdam olanağı yaratacak. Multi Turkey Yönetim Kurulu Üyesi Patrick Van Dooyeweert, Adana projesine 200 milyon Euro yatırım yapacaklarını söylüyor.
Süleyman Çetinsaya’nın inşaatta başlattığı ardından AVM yatırımlarıyla büyüttüğü Artaş Grubu’nun bünyesinde ArenaPark, ArmoniPark ve Kayseri Park bulunuyor. Ayrıca Türkiye’nin ilk AVM’lerinden Carousel’in yaklaşık üçte bir hissesini elinde bulunduran grup, Vadi İstanbul AVM’nin de ortaklan arasında yer alıyor.
Kendi projeleri ve ortak oldukları projelerle yaklaşık 200 bin metrekare kiralanabilir alana sahip olduklarını söyleyen ArenaPark Genel Müdürü Muhsin Erkoç, önümüzdeki beş yıl içinde bu rakamı 350 bin metrekareye çıkarmayı planladıklarını söylüyor.
SATIN ALMALARLA İLGİLENİYOR
City’s Nişantaşı ve Meydan İstanbul AVM olmak üzere iki AVM’si bulunan Gülaylar Group, iki AVM’sinde 939 milyon TL’lik ciroyu yönetiyor. Meydan AVM’deki yenileme çalışmalarına odaklandığını söyleyen, City’s Nişantaşı ve İstanbul Meydan AVM Genel Müdürü Kazım Çizmeci, bu çalışmalar sonrasında AVM’deki kiracı sayısının 72’den 165’e çıkacağını ifade ediyor. Çizmeci, “Hem mevcut AVM’lerle hem de yeni yapılacak projelerle ilgileniyoruz. Satışta olan AVM’leri yakından takip ediyoruz” diyor. Grup önümüzdeki üç yılda sektöre 250 Milyon Euro yatırmayı planlıyor.
Ankara’da Bilkent Çenter ve Tepe Prime Avenue, İstanbul’da Tepe Nautilus alışveriş merkezlerinin sahibi olan Tepe Emlak, yıllık yaklaşık 100 milyon TL’lik bir ciroyu yönetiyor. Projelerinde 200 kişiyi istihdam eden şirket, 2016’da yüzde 6’lık büyüme hedefi koydu. Tepe Emlak Yatırım Genel Müdürü Hayal Olcay, kiralama ve yönetime odaklanacaklarını söylüyor.
Girişimciler için hangi fırsatlar var?
Yatırımcılar artık bulundukları şehre uyum sağlamak için bilinen markaların yan sıra şehrin önemli markalarını da AVM’lerine taşımaya çalışıyor.
Yatırımcılar, finansal anlamda güçlü, 3-4 yıl yaptığı yatırımın arkasında durabilecek girişimciler arıyor.
Faaliyet gösterecekleri sektör konusunda tecrübeli olması yatırımcıların istediği diğer önemli özelliklerden biri.
Anadolu’da özellikle fast food dışında uygun fiyatlı, ailelerin birlikte vakit geçirebileceği yeme-içme mekanlarına ihtiyaç olduğu belirtiliyor.
ANADOLUTA ODAKLANACAK
2007 yılından bu yana Türkiye’de faaliyet gösteren Prime Develop-ment’ın yatırımını ve yönetimini gerçekleştirdiği üç AVM var. Primemall markasıyla yıllık toplam 350-400 milyon Euro’luk bir ciroyu yöneten grup, 2016’da Primemall SivasPark’ı beş yıl içinde bu rakamı 350 bin metrekareye çıkarmayı planladıklarını söylüyor.
Sivas’ın ilk AVM’si olma özelliğini taşıyan Primemall SivasPark, 35 bin metrekare kiralanabilir alana sahip olacak ve 2016 yılının üçüncü çeyreğinde 120 mağaza ile hizmet verecek. Önümüzdeki üç yıl içinde Anadolu’da iki yeni proje daha geliştirmeyi planladıklarını söyleyen Prime Develop-ment CEO’su Dr. Artuğ Çetin, 750 milyon TL yatırım yapacaklarını söylüyor. Yeni projelerin toplam kiralanabilir alanının 200 bin metrekare olması bekleniyor.
Rönesans Gayrimenkul, dokuz alışveriş merkezinde 14 bin kişiye istihdam sağlıyor. Önümüzdeki üç yıl içinde İstanbul Küçükyalı ve Maltepe’de, İzmir Karşıyaka ve Bayraklı’da, Bursa Nilüfer’de yeni projeler hayata geçirmeye hazırlanan grup, bu projeler için 1 milyar Euro’nun üzerinde yatırım yapmayı planlıyor. Rönesans Gayrimenkul CEO’su Haşan Şimşek, Küçükyalı ve Maltepe’deki projelerin inşaat çalışmalarının başladığını söylüyor.
TURKMALL’DAN DEV İSTİHDAM
Anadolu dahil olmak üzere kuruluşundan bu yana 6 milyon metrekarelik perakende inşaat alanı geliştiren Turkmall, önümüzdeki iki yılda Anadolu’da sekiz Novada projesinin daha tamamlanmayı hedefliyor. Öncelikle Edremit’in ikinci fazının hizmet gireceğini söyleyen Turkmall CEO’su Hilmi Özçakır, ‘Manavgat, Şanlıurfa ve Yozgat’ın ardından Ordu, Çerkezköy, Burhaniye ve Elbistan’da da kapılarını açacak olan Novada alışveriş merkezleri ile 300 perakende zinciri Anadolu’ya gidecek. Yeni sekiz AVM ile 200 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirmiş olacağız ve 20 bin kişiye istihdam sağlayacağız” diyor.
“Burda” markasıyla AVM işine giren Esas Gayrimenkul, Türkiye’de bugüne kadar 300 milyon dolarlık yatırım yaptı. Bugün yıllık 650 milyon dolarlık perakende cirosu yönetiyor. Çanakkale, Bolu, Zonguldak ve Kocae-li’nde projeleri bulunan Esas Gayrimenkul, önümüzdeki üç yılda 250-300 milyon dolarlık yatırım yapmayı hedefliyor. Esas Gayrimenkul CEO’su Kazım Köseoğlu, halen dört olan AVM sayısını 2020 yılı sonuna kadar 10’a çıkaracaklarını söylüyor.
Dokuz AVM’siyle 210 bin metrekarelik kiralanabilir alanı bulunan Özdilek Grubu, 900 milyon TL’lik bir ciroyu yönetiyor. AVM ve hipermarketler toplamında üç yıl içinde en az 3-4 açılış hedefleyen şirket, 250 milyon TL’lik yatırım planlıyor.
750 MİLYON TL YATIRACAK
AVM sektöründeki büyümeye kayıtsız kalamayan şirketlerden biri de Ziylan Grubu. Flo markasıyla uzun yıllardır perakende sektöründe faaliyet gösteren Mehmet Ziylan, geçen yıl 400 milyon TL yatırımla Sultanbey-li’de Atlaspark AVM’yi açtı. Şimdi de Ataşehir’de Watergarden isimli projenin çalışmalarına başlayan Ziylan, bu proje için 750 milyon TL yatırım yapacak.
Metroport, Capacity, Pelicanmall’un aralannda olduğu yedi AVM’si bulunan Gül Yapı, önümüzdeki dönemde AVM sektörüne yönelik yatırımlarına devam edecek. Şirket, 2016’nın üçüncü çeyreğinde 31 bin metrekarelik Eyüp Park’ı açacak. Eyüppark 200 milyon TL’ye mal olacak. İstanbul Sultangazi’de Nata Holding ile ortak yaptığı TemPoint ise üç yıl içinde tamamlanacak. 52 bin metrekarelik kiralanabilir alanı olan Tem-point içinse 250 milyon TL yatırım yapılacak.
AVM’lerde öne çıkan 5 trend
Konsept olarak açık alanları etkin kullanan ve ön plana çıkaran projeler öne çıkıyor.
Burada özellikle kentsel dönüşüm ile yaratılan yaşam ve sosyal alanlar önem kazanacak.
Ticari görünmekten çok alışverişi bir deneyimin parçası olarak sunabilen buluşma noktaları ve yaşam merkezleri tercih edilecek.
Yeni projelerde mağaza karmalarında farklılaşmış ve çeşitlenmiş gastronomi alanları, büyüyen ve daha kaliteli çocuk ve genç eğlence merkezleri, geleceği yakalayan teknoloji ve ölçekte sinema ve hatta tiyatro salonları olması gerekiyor.
Tematik projelere ilgi devam ediyor. Gastronomi ve eğlence odaklı veya ev, ev dekorasyonu, mobilya odaklı alışveriş merkezlerinin sayısının artması bekleniyor.
İstanbul’da ve diğer sahil bölgelerinde ihtiyaca paralel olarak marina sayısı da artıyor. Teknelerin park alanı olmaktan çıkan marinalar AVM yatırımcıları için yatırım alanı haline geldi.
