Almanya’daki Türkler şirket devralmaya girişti

İkinci kuşak girişimci Türklerin Almanya’da şirket devralmaları artıyor. Şirket devralma, girişimciler için yeni iş kurmaya göre ciddi bir alternatif oluşturuyor. Bu çerçevede başlayan danışmanlık hizmeti ve teşvikler de büyük bir destek içeriyor. Almanya’da yaklaşık 80 bin şirket devredilmeyi bekliyor. Almanya’daki girişimci Türkler de bu devralmalara en büyük adayları oluşturuyor.

Küçük girişimlerle Almanya’da iş hayatına atılan göçmen Türkler, şimdi farklı alanlarda yeni şirketler kurarak bulundukları sahalarda söz sahibi olmaya başladı. Özellikle ikinci kuşak, Almanya’da son yıllarda hızla artan şirket devralmalarına da girişmeye hazırlanıyor.

Bonn KOBİ Araştırma Enstitüsü’nün (IFM) yaptığı son hesaplara göre, 2014 yılı içinde devir için başvuru yapacak olan aile işletmelerinin sayısı 110 bin civarında olabilir. Bu işletmelerin devirlerinden yılda yaklaşık olarak 285 bin çalışan etkileniyor. Şu anda yaklaşık 80 bin şirket devredilmeyi bekliyor.

Almanya’da aktif halde olan 3,7 milyon şirketin 3,5 milyon kadarı aile şirketi.

Almanya’da nüfusun yaşlandığı ve çok sayıda işletmecinin emekli olacağı göz önüne alındığında, yukarıdaki veriler ortaya konuluyor. Yine IFM verilerine göre, demografik değişime paralel olarak devredilmeyi bekleyen şirket sayısı 2020 yılına kadar sürekli artacak. Buna karşılık doğum oram azaldığı için şirket devralacak kişi potansiyeli azalacak. işte bu aşamada özellikle göçmen kökenli girişimcilerin kilit öneme sahip bir grup oluşturduğu ifade ediliyor. Çünkü göçmen kökenli girişimcilerin oranı, Alman toplumundaki girişimci oranının çok üstünde seyrediyor. Örneğin 2012 yılında kurulan işletmelerin yüzde 44,8’i yabancı kökenli girişimciler tarafından kuruldu.

Şirket devralma, girişimciler için yeni iş kurmaya göre ciddi bir alternatif oluşturuyor. Kuzey Ren Vestfalya eyaleti, şirket devralma konusunda hem danışmanlık hizmeti hem de teşvik imkanları sunuyor. KfW Bankası, şirket devirlerinde girişimcilere finansman olanağı sağlıyor. Nexxt-change borsası, devir yapmak isteyen işletmelerle girişimcileri buluşturuyor.

Almanya’daki Türkiye kökenli girişimci sayısı 92 bin düzeyine ulaştı ve bunlar ortalama 5-6 kişiyi istihdam ediyor. Federal İstatistik Dairesi’nin verileri ile Türkiye ve Uyum Araştırmaları Merkezi Vakfı’nın yürüttüğü çalışmalara göre, 1983’te 10 bin ve 1990’da 33 bin civarında olan Türk girişimci sayısı 2000 yılında ise 59 bin kadardı. 2005-2011 yılları arasındaki karşılaştırmalı sayısal büyümeye bakıldığında Türkiye kökenli girişimci sayısı yüzde 39 artarken, tüm göçmenlerde bu oran yüzde 25’te, Almanlar’da ise yüzde 5’te kaldı.

Türk girişimcilerinin büyüme trendi, ekonomik verilere bakıldığında da görülüyor. Türk işletmelerinin 2000 yılındaki toplam yıllık ciroları yaklaşık 28 milyar Euro iken, şimdilerde bu rakam 40 milyar Euro’ya yaklaştı. Türk girişimcilerin yatırımları da 10 milyar Euro sınırım aştı.

YENİ İŞ MODELLERİ

Türk girişimcilerin önemli bir kısmının son beş yıl içinde serbest iş hayatına atılması ve yeni şirketler kurmaya başlaması da yeni bir trend olarak dikkat çekiyor. Avrupa. Türk İşadamları ve Sanayicileri Derneği (ATİ-AD) Genel Sekreteri Ömer Sağlam, “Eğitim düzeyi yükseldikçe kendi işini kuran girişimcilerde artış olduğunu görüyoruz. Bu kişiler Alman şirketlerinde çalışıp sonra kendi şirketlerini kuruyor ya da eski şirketleri devralıyor. Özellikle oto yân sanayi alanında girişimci Türkler fazla” diyor.

Türkiye ve Uyum Araştırmaları Merkezi Vakfı yetkililerinden Yunus Ulusoy da Almanya’da Türklerin girişimciliğe atılmalarının kitlesel ve ekonomik bir harekte dönüşmesinin 19901ı yıllardan itibaren gerçekleştiğine dikkat çekerek, “Önceleri Almanların giremediği, Türklere yönelik küçük piyasa boşluklarında ticarete atılan Türk girişimciler, bugün her sektörde kendi işyerlerini kurdu. Günümüzde etnik ekonomi olarak tanımlanabilecek faaliyet alanlarının yerine tüm piyasaya hitap edebilen bir değişim söz konusu. Bu değişim sayesinde göçün ilk yıllarında ortaya çıkan ve Türklerin yoğun olarak yaşadığı semtlerde yerleşik olan bakkal, import-export dükkanları ve seyahat bürolarından yıllar sonra milyarlık cirolar ve onbinlerce girişimci ortaya çıktı” diyor.

Yunus Ulusoy, artık günümüzde tüm piyasalarda faaliyette olan Türkiye veya başka bir ülke kökenli yeni bir Alman girişimci modelinden ve bu ülkede bu insanların geliştirdiği yeni bir girişimci kültüründen bahsedile-bileceğini ekliyor.

BAŞARILI GİRİŞİMLER

Yeni girişimci kültürüne uygun olarak şirket devralma modeli henüz başlangıç aşamasında olsa da bu anlamda örnekler var. 1998’de makine temizliği alanında ortak olduğu ekonomi mühendisi Klaus Konrad ile birlikte büyümekte olan Gerd Wolff şirketini devralarak bunun öncülerinden olan Bekir Sunman, şimdi Türkiye’ye de yatırım yapıyor. Avrupa’da pek çok ülkede faaliyet gösteren şirketin Brezilyada montaj, Almanya’da Siegen ve Plattenberg’te iki tesisi mevcut. Türkiye’de de soğuk hadde alanında Almanya’daki şirketin know-how’ını kullanarak aynısını kurdu. Şirkette 53 kişi çalışıyor. Türkiye’de ise 28 çalışanı mevcut.

Böyle başarılı örneklerin yanı sıra girişimciliğiyle öne çıkmış ve şimdi de şirket devralma planları olan isimler de mevcut. CURAyeni, evde hasta bakımı üzerine faaliyet gösteren bir şirket. 2009 yılında, lisanslı hasta bakım uzmanı ve diplomalı sağlık pedagogu olan Gülcan Balcı tarafından kurulan CURA yeni, orta ölçekli bir aile şirketi olarak hizmet veriyor. Balcı’nın kurduğu bu girişim şimdi büyümek için şirket devralma konusunda araştırma yapıyor.

“ŞİRKET SATIN ALMA BİZİM İÇİN GÜZEL BİR OPSİYON”
Şengül Karka / Kaboclean Yöneticisi

“Şirket satın almak bizim için güzei bir opsiyon. Yeni bir şirketi faaliyete geçiriyorsanız ek olarak şirketleri satın alarak onlara doğru know how katkısı yapmayı iyi bir fırsat olarak görüyorum. Ayrıca iş alanını ve satın almadaki rakibinizi bilmek için doğru rekabet stratejisi yürütmek durumundasınız. Bizim şirket felsefemiz organik büyüme yönünde. Kaboclean şirketini 2009 yılında eşim Atilla Karka ile birlikte kurduk ve yöneticiliğini ben üstlendim. Birgroup Holding Gmbh&Co KG içerisinde ise dört şirketimiz bulunuyor. Birgroup’ta toplam 3 bin 500 çalışanımız var.”

“YENİ GİRİŞİMLER GÜNDEMİMİZDE”
Bekir Sunman / Gerd Wolff ortağı

“15 yıl önce devraldığımız şirketin kapasitesini genişletmek amacıyla yeni şirketler kurarak büyümeye devam ediyoruz. Devir alınacak olan şirketin iyi araştırılması gerekli. Devir alınacak olan şirketin sahibi veya yöneticileri değiştiğinde hayatını sürdürebilir olması önemli bir ayrıntı. Şirket, yönetimi veya sahibi değiştikten sonra çalışmasını sürdürebilecek organizasyona ve tecrübeye sahip olmalı. Türk yatırımcıların dikkat etmesi gereken bir husus, devralmak istedikleri şirketin Türkiye ile olan ilişkisi, üretim ve ticari kapasitesinin Türkiye pazarında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği.” Yurtdışında iş kurmak isteyen girişimcilerimiz Almanyada ki fırsatları değerlendirebilir.

Gözde Yeniova