Alternatif getiri için özel sektör tahvili

Geleneksel yatırımcının en çok ilgi gösterdiği mevduat faizlerinin düşmesiyle birlikte alternatif getiri arayışları hızlandı. Borçlanma piyasalarnıdaki kolaylıkla birlikte özel sektör tahvilleri iyi bir alternatif olmaya başladı. Ancak bireysel yatırnncılarm tahvil çıkaran şirketleri iyi analiz etmesi gerekiyor. Şirketler de bu tahvillerle daha ucuza borçlanıyor ve ürün çeşitlemesi yapıyor.

Krizli yılların ardından yapısal reformlar ile sağlanan ekonorhik istikrar, enflasyondaki düşüş, Hazine’nin azalan borçlanma gereksinimi, düşen reel faizler ve vadelerdeki uzama, şirketler için özel sektör tahvilini (ÖST) alternatif bir finansman imkanı şeklinde ortaya çıkardı. Yasal altyapıyla desteklenmesiyle de ÖST ihraçlarında son yıllarda ciddi artışlar gözleniyor. 2013’te 30 şirket 2,4 milyar TL’lik ihraç yaparken, bu yıl yedi ayda 14 şirket 1,4 milyar TL’lik ihraç gerçekleştirdi.

Getirilen yasal düzenlemelerle, özel sektör ile Hazine tarafından ihraç edilen borçlanma araçları arasındaki vergi farkı ortadan kaldırıldı.

Yine bono ya da tahvilin değişken faizli olması halinde, faiz riskinden korunma ve devlet tahvili ve mevduatın üzerinde getiri sağlama olanağı bulunuyor. Ayrıca emeklilik, likit fonlar ve ÖST fonlarındaki hızlı büyüme, ÖST’lere olan talebi artırdı. Tüm bu faktörlerle birlikte ÖST’ler finansal yatırımcılar için önemli bir alternatif yatırım aracı olmaya başladı.

Peki, yatırımcılar ÖST’lere yatırım yaparken nelere dikkat etmeli? Şirketler neden tahvil ihracı yapıyor?

ÜÇ TEMEL RİSK

İş Yatırım Kurumsal Finansman-Borçlanma Araçları Müdür Yardımcısı Mehmet Kaya, yatırımcıların ÖST’lere yatırım yaparken kredi riski, piyasa riski ve likidite riski gibi risklerle karşı karşıya kaldığını ifade ediyor. Mehmet Kaya, kredi riskinin değerlendirilmesi için şirkete ilişkin bir finansal analiz yapılmasını veya böyle bir analizden faydalanılmasını tavsiye ediyor.

Bu noktada, özellikle halka arz yoluyla yapılan ihraçlarda, yatırımcıların finansal analizlerini yapabilmeleri için detaylı bilgiler, izahname aracılığıyla kamuoyu ile paylaşılıyor. Ayrıca yatırımcılar, ihraççı şirketin kredi derecelendirme notu bulunması halinde maliyetsiz bir şekilde bağımsız ve nesnel bir değerlendirmeye ulaşabiliyor. Yatırımcılar kredi derecelendirme ile uygun gördükleri risk grubundaki diğer şirketlerle de karşılaştırma yapabiliyor.

Yatırımcıların dikkat etmesi gereken diğer bir konu, borçlanma araçlarının vade süresince değerlerinin ikincil piyasada belirleniyor olması. Yatırımcı, söz konusu araçları vadesinden önce elden çıkartırsa piyasada oluşan fiyat üzerinden satmak durumunda kalıyor. Yine her ne kadar ÖST ihraçlarının artmasıyla birlikte ikincil piyasada likidite oluşmaya başlasa da söz konusu likidite devlet tahvili ile karşılaştırıldığında henüz sınırlı.

İYİ ANALİZ EDİLMELİ

Yapı Kredi Yatırım Analistleri, ÖST’lere yatırım yaparken nelere dikkat edilmeli sorumuzu yanıtlarken, yatırımcıları kurumsal ve bireysel olarak sınıflandırıyor. Kurumsal yatırımcılar (portföy yönetim şirketleri, sigorta şirketleri, vakıflar vs) sek-törel konsantrasyon ve ihraççımn kredi derecelendirme notu olup olmaması gibi konulara önem veriyor. Kredi riski ve alınan riskin makul fi-yatlandığına ilişkin analizlerin yatırım profesyonelleri tarafından yapılmasının daha sağlıklı olduğunu söyleyen Yapı Kredi Yatırım, bu açıdan bireysel yatırımcıya doğrudan piyasadan ÖST almak yerine, profesyonel yönetilen ÖST fonlarına yönelmesini tavsiye ediyor. Bunun yanında Yapı Kredi Yatırım, ÖST yatırımı yaparken bireysel yatırımcının dikkat etmesi gereken konuları şöyle sıralıyor:

“Tahvil ve bono faizinin hesaplama yöntemine dikkat edilmeli. Nakit akışına bakılarak şirketin borcu geri ödeme kapasitesi incelenmeli. Yatırımcı getiri beklentisiyle örtüşen ÖST’lere yatırım yapmalı. Çünkü ek getiri oranı sektöre ve ihraççımn borç ödeme kabiliyetine (bilançosuna) göre ciddi oranda değişiklik gösteriyor. Yatırımcı, ikinci piyasa likiditesinin çok sınırlı olmasından dolayı ÖST’yi vadeye kadar tutmak zorunda kalabilir. Bu ihtimale göre hareket edilmeli.”

İLGİ YÜKSEK

Tahvil ihracı yapan şirketler bu durumdan memnun. Çünkü daha ucuza borçlanıyorlar, yatırımlarına finansman buluyorlar ve borç çeşitlemesi yapıyorlar. Yine tahvillere ilginin yüksek olduğu görülüyor.

Bu yılın en büyük özel sektör ihraçlarından birini gerçekleştiren Medical Park’ın yönetim kurulu başkanı Muharrem Usta, elde edecekleri fonu yeni hastane yatırımlarında ve finansal yapıyı güçlendirmede kullanacaklarını ifade ediyor.

50 milyon TL’lik tahvil arzına yurtiçi yatırımcılardan dört kat talep geldiğini söyleyen Arzum Elektrikli Ev Aletleri Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı, ihraçtan elde edecekleri geliri şirketin global marka olma yolunda yapılacak yatırımlarında kullanacaklarını söylüyor.

ŞİRKETLERİN TAHVİL İHRACININ 9 NEDENİ

1- ÖST ihraçlarıyla finansman kaynaklan çeşitleniyor.

2- Bazı durumlarda şirketler avantajlı borçlanabilmelerine karşın banka limitlerini kullanmaktan imtina ediyor. Şirketler tahvil/bono ihraç ederek banka limitlerinden bağımsız borçlanabiliyor.

3- Teminatsız borçlanabilmeyi sağlıyor.

4- Nitelikli yatırımcılara veya tahsisli satış durumunda hazırlık süreci kısa ve nispeten daha az zahmetli. Buna karşın ÖST’lerin halka arz edilmesi durumunda daha büyük bir yatırımcı tabanına ulaşma imkanı var.

5- Yeni kamuyu aydınlatma düzenlemeleri ışığında mali tabloların periyodik olarak yayımlanması zorunluluğu şirketler için şeffaflık sağlıyor.

6- Şirketler, DİBS faizlerinin düşük seyrettiği zamanlarda uygun maliyetli finansman sağlayabiliyor.

7- ÖST ihraçlarıyla sermaye piyasalarında bilinirlik yaratılıyor.

8- Olası pay halka arzı öncesi sermaye piyasası kurumlarıyla ilişkilerin kurulması, kamuyu aydınlatma zorunluluğu süreçlerine aşinalık ve önceden yatırımcı tabanı oluşturulmasına imkan veriyor.

9- Uygun piyasa koşullarının yakalanması halinde borcun kolayca çevrilebilmesi olanağı bulunuyor.