Avrupa’da yapılan melek yatırımın yüzde 10’u Türkiye’de gerçekleşti

Geçen yıl Avrupa’da yapılan melek yatırımın yaklaşık yüzde 10’u Türkiye’de gerçekleşti. Böyle giderse kısa bir süre sonra ilk üç arasına girebiliriz…

Türkiye, Avrupa’nın altıncı büyüğü

GEÇEN haftalarda Portekiz’in Porto kentinde yapılan 16. EBAN kongresinde 2015 yılı Avrupa melek yatırım istatistikleri açıklandı ve Türkiye’nin iki basamak daha atlayarak İngiltere, İspanya, Almanya, Fransa ve Finlandiya’dan sonra Avrupa’nın altıncı büyük pazarı olduğu duyuruldu.

Avrupa’da 2015 yılında girişimcilere ve start-up’lara toplam erken aşama yatırım miktarı, bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 10’luk bir büyüme ile toplam 8.6 milyar euro olarak gerçekleşti. Erken aşama yatırım miktarı şu birimleri kapsıyor: Crowdfunding platformları, teknoparkların hızlandırıcı merkezleri, mini-VC’ler (risk sermayesi şirketlerinin küçük yatırımları) ve melek yatırımcılar. Bu toplam miktarın 2.1 milyar euro’su risk sermayesi şirketleri tarafından gerçekleştirilirken, 400 milyon euro’su crowdfunding platformları ve 6.1 milyar euro’su ise melek yatırımcılar tarafından gerçekleştiriliyor. Melek yatırımcılar, erken aşama yatırım pazarının yüzde 71’ini gerçekleştiriyorlar. Bu miktar geçen yıl 5.5 milyar euro idi. Burada ilginç olan, Avrupa’nın hemen hiç büyümediği yılda yaşanan yüzde 10’luk artış.

ORTALAMA YATIRIM TUTARI 20 BİN EURO

Geçen yıl Avrupa’da 303.650 melek yatırımcı tarafından toplam 32.940 adet girişimci ve start-up’a yatırım yapılmış durumda.

■ Şirket başı yapılan ortalama melek yatırım: 184.271 euro

■ Melek yatırım ağı başına ortalama yatırım: 1.292.468 euro

■ Her melek yatırımcının yaptığı ortalama yatırım: 19.990 euro

Gördüğünüz gibi, toplam yıllık 20 bin euro ortalama bütçe ayırabilen herkesin melek yatırımcı olma ihtimali mevcut. Yapılan yatırımların yüzde 22’si ise ICT teknolojileri sektöründen gelen iş fikirlerine, yüzde 8’i ise mobil teknolojilerinden gelen iş fikirlerine yapılmış. Yani, 2015 yılında Avrupa’da melek yatırımcıların parasının yaklaşık üçte biri, ICT ve mobil teknolojilerine gitmiş durumda. Yatırımın sayısal değerinde bu oran yüzde 40’a çıkıyor.

Yatırım tutarının yüzde ll’i seed (tohum) aşamasma henüz gelmemiş ve iş fikri aşamasındaki, yüzde 32’si tohum aşamasındaki, yüzde 40’ı da start-up aşamasına gelmiş girişimcilere yapılmış.

Bildiğiniz gibi, OECD istatistiklerine göre her 100 girişimciden sadece l’i melek yatırımcıdan finansman bulabiliyor. Her 10 girişimciden de sadece l’i başarılı olabiliyor, yani minimum 20 çarpan ile ideal sürede (beş yıl ve civarı) exit gerçekleştirebiliyor.

Bu verilere sahip yatırımcılar, doğal olarak bir tek girişimciye, diyelimki 100 bin TL yatırmak yerine, 10 ayrı girişimciye 10’ar bin TL yatırarak risklerini de minimize etmiş oluyorlar. Ancak bunun için her girişimcinin kalan 90 bin TL’yi karşılayacak başka melek yatırımcılar bulması gerekiyor. İşte bu yüzden, melek yatırım ağları tercih ediliyor. Yine istatistiklere göre, 2015 yılında Avrupa’da toplam 470 melek yatırım ağı faaliyet gösteriyor. Bunlardan 15 tanesi Türkiye’deki melek yatırım ağları.

EN BÜYÜK ÜÇ ARASINDA OLABİLİRİZ

Şimdi gelelim asıl Türkiye’yi ilgilendiren konuya: Türkiye, geçen yıl tam iki sıra atlayarak Avrupa’nın en büyük altıncı melek yatırım pazarı oldu. Avrupa’da yapılan melek yatırımın yaklaşık yüzde 10’u Türkiye’de gerçekleşti. Ancak hemen altını çizeceğimiz birkaç husus var:

Türkiye’nin önünde olan İspanya, Avrupa’nın ikinci pazarı oldu, ancak İspanya bu başarıyı toplamda ülkedeki 52 melek yatırım ağı ile yakaladı. Türkiye ise 15 melek yatırım ağı ile altıncı oldu. En büyük pazar olan İngiltere ise bu başarıyı 12 bin akredite melek yatırımcı ile yakaladı. Halbuki Türkiye’de henüz 300 civarında akredite melek yatırımcı var. Türkiye şu anda Avrupa’nın melek yatırımcılıkta gelecek vadeden bir numaralı ülkesi. Birkaç yıl içinde, Türkiye’yi Avrupa’nın en büyük ilk üç pazarından biri olarak görürseniz hiç şaşırmayın. Herkese iyi haftalar…

Baybars Altuntaş / Para