Bilim - Teknoloji - İnovasyon
Belirsizlik İlkesi ve Madde Dalga İkilemi
Belirsizlik ilkesi belirli özellik çiftlerinin büyük bir kesinlikle bilinemeyeceğini söyler. Örneğin bir parçacığın konumu ne kadar büyük bir kesinlikle biliniyorsa momentumu o ölçüde belirsizdir. Üstelik belirsizlik ölçme aletlerinin yetersizliğinden kaynaklanmaz, üzerinde ölçüm yapılan sistemin içkin bir özelliğidir. Belirsizlik ilkesi, çevremiz hakkında edinebileceğimiz bilgilerin bir sınırı olduğunu söyler.
Madde dalga ikilemi ise parçacıkların bazen dalga bazen de madde gibi davranması ile ilgilidir. Üzerinde ölçüm yapılan sistem hakkındaki bilgi arttıkça dalga özelliği kaybolmaya, madde özelliği belirmeye başlar. Örneğin üzerinde iki yarık bulunan bir levhaya fırlatılan elektronlar dalga gibi davranarak levhanın arkasında girişim deseni oluştururken üzerinde sadece bir yarık bulunan bir levhaya fırlatılan elektronlar madde gibi davranarak girişim deseni oluşturmaz. Bu durum levha üzerinde iki yarık olduğu zaman elektronların takip ettiği yolun belirsiz olmasıyla açıklanır. Singapur Ulusal Üniversitesi’nde çalışan bir grup araştırmacı bugüne kadar farklı şeyler olarak düşünülen belirsizlik ilkesi ve madde dalga ikileminin aslında aynı olgunun farklı biçimleri olduğunu gösterdi. Dr. P. J. Coles ve arkadaşlarının Nature Communications’ta yayımladığı makalede her iki ilkenin de benzer matematiksel denklemlerle ifade edilebileceği gösteriliyor
.
