BES fonlarında 2015 değerlendirmesi
BİREYSEL Emeklilik Sistemi (BES), 2015 51lı sona ererken 6 milyonu aşan katılımcı sayısı ve devlet katkısı fonlarıyla birlikte 48.2 milyara ulaşan fon büyüklüğü ile gelişmeye devam ediyor. 2016 yılında asgari ücretin artışı ile BES katılımcılarında da hızlanma gözlemlenebilir. Özellikle yılın ilk yarı döneminde artış eğilimi biraz daha güçlenebilir. 2015 yılı sonunda fonların yatırım yaptığı yatırım araçlarının dağılımına bakıldığında, sabit getirili menkul kıymetlerden olan devlet tahvili ve hazine bonosu, halen en çok yatırım yapılan enstrümanların başında geliyor.
BES’teki fonların yüzde 48.67’si devlet tahvili ve hazine bonosu yatırımına ayrılmış durumda. Yine sabit getirili menkul kıymetler başlığı altında özel sektör borçlanma araçları yüzde 9.7, vadeli mevduat yüzde 10, repo-ters repo yüzde 6 ve Takasbank para piyasası yüzde 0.19 ile BES fonlarında yer alıyor. Sabit getirili menkul kıymetlerin toplamına bakıldığında BES fonlarının yüzde 77’sinin bu yatırım enstrümanlarında tutulduğu görülüyor. Uzun vadeli bir yatırım olan BES’te katılımcıların neden bu kadar yoğun şekilde riski ve getirisi düşük yatırım araçlarını tercih ettiği ayrı bir inceleme konusu. Ancak, yine de finansal okuryazarlığın ve risk alma kapasitesinin düşük olması, neden düşük risk-düşük getirili enstrümanlarm tercih edildiğini anlamayı kolaylaştırıyor.
Hisse senetlerinin payı az
Hisse senetleri genel olarak yüzde 15’ler seviyesi etrafında dalgalanıyor. 2015 yılı sonunda da BES’teki fonların hisse senedi yatırımları yüzde 14’ler seviyesinde. Bu oranın biraz geri çekilmesinin ardında yatan sebep muhtemelen hisse senetleri piyasasındaki gerileme olabilir. Ancak uzun zamandır hisse senetlerinin BES fonlarındaki en yüksek seviyesi yüzde 17’leri geçemedi.
www.takasbank.com.tr sitesinde yabancı para ile ifade edilen menkul kıymetlerin hepsi aynı başlık altında gösteriliyor. Bunların toplam içindeki payı yüzde 8 seviyesinde. Yabancı para menkul kıymetlerin bir kısmı yabancı ülke veya yabancı şirket borçlanma araçları iken, bir kısmı da yabancı şirket hisse senetlerinden oluşuyor. Ancak geçtiğimiz yıl doların değer kazanması ile yabancı menkul kıymetleri portföylerine alan fonların getirisi oldukça yüksek gerçekleşti. BES fonlarında yer alan altm yatırımları yüzde 1 seviyesinin biraz üzerinde gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl altının uluslararası piyasalarda değer kaybetmesi, BES katılımcılarını da altın yatırımından uzak tutmuş gibi görünüyor.
Allianz Yaşam ve Emeklilik’in fonu en fazla getiriyi sağladı
Gelelim 2015 yılının en iyi getirilerini, kimler, hangi fonlar ile yapmış? (Veriler www.fonbul.com.tr sitesinden alındı.)
■ Karma ve esnek emeklilik fonları kategorisinde getiriler yüzde 32.2 ile yüzde -6,92 aralığında. Allianz Yaşam ve Emeklilik İkinci Esnek EYF yüzde 32.2 getiri sağlamış. Bu fon, aynı zamanda 2015 yılı için bütün fonlar içinde en yüksek getiriyi sağlayan fon olmuş.
■ Borçlanma araçları fonları kategorisinde Ergo Emeklilik ve Hayat Gel. Amaç. İki. Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF yüzde 24.75 getiri sağlamış. Bu kategoride en düşük getiri yüzde -0,6 seviyesinde.
■ 2015 yılında hisse senedi fonları içerisinde yüzde 5.75’le en iyi getiriyi Asya Emek, ve Hay. Büy. Amaç. Kat. His. Sen. EYF sağlamış. Hisse senetleri kategorisinde yılı pozitif getiri ile kapatan sadece üç fon var iken en düşük getiri %-15.02 seviyesinde gerçekleşmiş.
■ Katılım Fonları kategorisinde, Asya Emeklilik ve Hay. Muh. Kat. Esnek EYF yüzde 9.37 getiri sağlayarak ilk sıraya yerleşmiş. Bu kategoride en düşük getiri yüzde 2.34 seviyesinde.
■ Kıymetli Madenlere yatırım yapan fonlar içerisinde Anadolu Hayat Em. Altm EYF yüzdell.14 getiri ilk sırada iken en düşük getiri yüzde 9,28.
■ Para Piyasası fonları yüzde 9.71 ile yüzde 8.74 aralığında getiri ile yılı kapatmışlar. Fiba Em. ve Hay. Likit Es. EYF bu kategoride en yüksek getiriye sahip.
