Bir üflemeyle metabolizmayı ölçtü
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre dünya nüfusunun yüzde 52’si obez ya da aşırı kilolu. Bu durum başta diyabet olmak üzere birçok kronik hastalığın sebebini oluşturuyor ve tüm dünyada sağlık sistemlerine yük bindiriyor. Bu sağlık sorununun ana nedeni yanlış beslenme ve sağlıksız metabolizma. Bu yıl Big Bang Start-up Challenge’da yer alan Avokadio isimli İTÜ Çekirdek merkezli girişim, taşınabilir bir nefes analiz cihazı ile kullanıcıya kolay ve pratik bir şekilde metabolizmasını ve beslenme alışkanlıklarının metabolizma sağlığına etkisini takip etmesine ve veriye dayalı beslenme programı oluşturmasına olanak sağlıyor. Bu çözüm, geliştirilmekteki amacının yanı sıra, Covid-19 hastalarının nefes gazlarını ölçerek, virüsün yarattığı hasarları tespit etmek ve tedavi süreçlerine katkı sağlıyor. Firmanın CEO’su Yunus Konmaz, bu faydalı girişimle ilgili şöyle konuşuyor:
“İki yıl önce yoğun bakım hastalarının enfeksiyonlarını tespit etmek için nefes gazlarını ölçtüğümüz bir proje ile çalışmaya başladık. Daha sonra toplumun daha geniş bir kısmını ilgilendiren ve global bir sorun olan obezite ve ona bağlı metabolizma sağlığına odaklandık. İnsan nefesindeki çeşitli gazları ölçerek kullanıcının sağlığını takip etmesine ve beslenme alışkanlıklarını düzenleyerek daha sağlıklı yaşamasına yardımcı olan bir girişimiz. Taşınabilir bir nefes analiz cihazı ile tükettiğimiz gıdalardan doğrudan etkilenen nefes gazlarından ketonu ölçerek yağ ve karbonhidrat, amonyak ölçerek de protein metabolizmasını takip ediyor ve bunları kullanıcının yeterli ve doğru miktarlarda tüketmesini sağlıyoruz.”
Metabolizma sağlığının kan ve idrar tahlilleriyle takip edilebildiğini fakat bunların pratik ve hijyenik çözümler olmadığını belirten Konmaz, “Türkiye’de bazı diyetisyen ve üniversite hastaneleriyle çalışmaya başladık.
ABD’ye ilk ihracatımızı yaptık. Colorado Üniversitesi ile bir nefes analiz çalışmamız var. 9 Eylül Üniversite Hastanesi’nde Covid-19 hastalarının nefes gazlarını ölçerek fayda sağlamayı hedefliyoruz” diye konuşuyor.
Havadaki gazlar algoritmaya aktarılıyor
Avokadio’nun geliştirdiği nano-teknolojik cihaz, çeşitli gaz sensörlerini kullanarak nefesteki bazı uçucu gazları [keton, amonyak, metan, hidrojen] ölçümlüyor. Bu ölçüm verilerini bir mobil uygulama ya da web arayüze aktarıyor. Kullanıcı kolay ve pratik bir şekilde sadece cihazın içine nefesini üflüyor. Kullanılan yarıiletken sensörlerin çalışma prensibi ortamdaki gazların yarıiletken üzerindeki elektrik akımında yaptığı değişimi tespit etme üzerine kurulu. Cihazın içine koyulan gömülü yazılım bu elektrik akımını bir algoritma ile hesaplayarak belirlenen gazları ve bunların miktarlarını tespit ediyor. Daha sonra bu veriyi aktarıyor. Veri bir sunucuda tutuluyor ve kullanıcının anlayabileceği bir hale getiriliyor. Algoritma veriyi kullanıcının metabolizma sağlığını takip etmesini ve beslenme alışkanlıklarını düzenlemesini sağlıyor.