Borsa aşağı, kur yukarı
Bu hafta kritik. 80 bin-80 bin 500 ve 78 bin 500 desteklerini deviren BIST-100’de yaşanabilecek tepkileri geçici görmek lazım. Ta ki FED bildirisini görene kadar. Kurda da yukarı yönlü baskı devam edebilir…
■ FED kaygıları ECB havucunun önüne mi geçti?
Önceki haftayı büyük umutlarla kapatmıştı piyasalar. Avrupa Merkez Bankası (ECB) hem faiz oranlarında indirime gitmiş hem de ekim ayıyla birlikte (1 trilyon euro’ya yakın) büyük sayılabilecek bir menkul kıymet alım programını devreye sokacağını açıklamıştı.
ECB’nin piyasalara sunduğu bu havuç eylül ayını kurtarır diye düşünülüyordu. Üstelik gene önceki cuma beklenenden hafif de olsa kötü gelen ABD tarım dışı istihdam raporunun bir sonraki istihdam raporuna kadar (kabaca bir ay) piyasaları rahata kavuşturacağına inanılıyordu. Geçen haftaya büyük umutlarla girildi. MSCI gelişen ülkeler endeksi de önemli bir direncini kırar gibi yaparak heyecan yaratmıştı. Ancak umutlar saman alevinin ömrünü geçemedi. Geçen hafta iki FED ekonomistinin yazdıkları bir makalede, piyasa profesyonellerinin FED takvimi beklentisiyle FED üyelerinin kafalarındaki takvimin pek örtüşmediğini belirtmeleri, resmi tamamen değiştirdi. FED’in ilk faiz artırımının sanılandan daha erken gelebileceğini de ifade etmeleri piyasalarda FED kaygısının yeniden canlanmasına neden oldu.
Peki FED kaygısını ECB havucu hafifletebilir mi? Sanmam.
Birincisi, piyasaların ECB’ye olan itibarı yüksek değil. ECB’nin 1 trilyon euro’ya yakın menkul kıymet alım programı yapacağını açıklamasını birçok piyasa inandırıcı bulmadı. Bunun en güzel örneği altm fiyatları. Altm fiyatlarının ECB’nin normalde altın için pozitif olabilecek açıklamalarına rağmen düşmeye devam etmesi bunun güçlü kanıtı. İkincisi FED’in global piyasalar üzerindeki ağırlığı unutuluyor. ABD ekonomisi dünya ekonomisinin üçte birini oluşturuyor olabilir. Ancak ABD doları dolaşımdaki paranın üçte ikisini teşkil ediyor. Haliyle de doların “bolluğu” ve (ya) “ucuzluğu”nu tayin edecek FED adımları piyasalar üzerinde çok daha büyük ağırlığa sahip olmaktadır.
■ Altında düşüş devam eder mi?
Aylardır altın almak için erken olduğunu işliyorum bu köşeden. FED baskısı nedeniyle altında sert bir düşüş yaşanabileceği görüşünü çok aktardım. Beklentim doğrultusunda da altında çözülme devam ediyor. Düşüşün en önemli nedeni FED’den gelecek olan adımlar. Bir diğer nedeni de jeopolitik risklerin biraz daha geri plana düşmüş olması. Altında 1.235-1.240 bandı önemli. Ancak tepkiler gelse bile geçici olacak. Çünkü altını en çok zorlayacak gelişme ABD 10 yıllık Hazine faizlerinin yükselişi. Evet, 10 yıllıklarda yüzde 2.30’lardan 2.50’lere bir yükseliş oldu son haftalarda. Ve bunun altın üzerindeki olumsuz etkisi hissedildi. Ancak 10 yıllık Hazine faizlerindeki yükselişin daha çok başlarmdayız. Önümüzdeki aylarda sırasıyla yüzde 2.70-2.75, yüzde 3.00 ve yüzde 3.20 bölgelerine doğru bir tırmanış kuvvetle muhtemel. 10 yıllıkların tırmanması da altında aşağı yönlü baskı oluşturmaya devam edecek.
Altındaki son düşüşler^ rağmen yönün halen aşağı olduğu kanaatindeyim. Muhtemel hedefler 1.200,1.180 ve 1.150 dolar düzeyleri. Daha aşağıları da söz konusu olabilir. Dibi belirleyecek olan Çin’den fiziki talebin ne zaman gelmeye başlayacağı olacaktır. Çin’i yakından takip etmek gerekiyor.
■ Piyasa nereden döner?
Iç piyasaların kaderi hemen hemen tüm dünya piyasaları için de geçerli olduğu gibi FED’den önümüzdeki hafta gelecek açıklamalara bağlı. FED tahvil alım programında bu hafta da 10 milyar dolarlık bir kesinti yapacak. Ancak toplantı sonrası yayınlayacağı bildiri oldukça kritik olacak. FED uzunca bir süredir “ilk faiz artışının tahvil alım programının sona ermesinden uzunca bir süre sonra geleceğini” ifade etmekte. Bu ifadedeki “uzunca” kelimesi faiz artırımlarının daha erken gelebileceği yönünde bir ifadeyle değiştirilirse özellikle gelişen piyasalar üzerinde büyük bir baskı oluşması beklenmeli. Bu da borsamızda düşüş, kurda yükseliş anlamına gelecektir. Bu nedenle haftaya FED toplantısına kadar iç piyasalar diken üstünde kalacak.
80.000-80.500 ve 78.500 desteklerini deviren BIST-lOO’de yaşanabilecek tepkileri geçici görmek lazım. Ta ki FED bildirisini görene kadar. Benzer şekilde kurda da yukarı yönlü baskının devamı beklenmeli. Zaten gene haftalardır işlediğim gibi kurda ana trend 2.05-2.08 bandından beri yukarı.