Cari açık beklentilere paralel

Şubatta sanayi üretimi takvim etkisinden arındırılmış bazda yıllık yüzde 1 arttı. Cari açığın kabul edilebilir seviyelerde olduğunu vurgulayan uzmanlar, sanayi üretiminin martta hızlanacağını ifade ediyor…

CARİ işlemler hesabı şubatta 2.53 milyar dolar açıkla piyasa beklentilerine paralel gerçekleşti. Yılın ilk iki ayında cari açık 5.29 milyar dolar olurken, yıllıklandırıl-mış cari işlemler açığı şubatta 33.75 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Şubatta sanayi üretimi takvim etkisinden arındırılmış seriye göre yıllık yüzde 1 artış gösterirken, eksik iş gününün de etkisiyle arındırılmamış sanayi üretim endeksi ise yıllık yüzde 1.7 geriledi.

Cari açığın kabul edilebilir seviyelerde seyrettiğini ifade eden uzmanlar, ihracat ve turizm gelirlerinin artırılmasının önemine dikkat çekiyor. Kredilerdeki hareketlenme, dayanıklı tüketim mallarındaki vergi indirimlerinin etkisi ve geçen ay ihracatta yaşanan artışa işaret eden uzmanlar, mart ayında sanayi üretiminde hızlanma yaşanacağını ifade ediyor. Mobilya ve beyaz eşyada vergi indirimlerinin eylül sonuna kadar uzatılması olması ve büyümeyi desteklemek amacıyla hayata geçirilen diğer teşviklerin etkisiyle yılın ilk çeyreğinde sürpriz bir toparlanma bekleniyor.

ŞUBATTA CARİ AÇIK 2.5 MİLYAR DOLAR

Merkez Bankası, şubat ayı ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Buna göre cari işlemler açığı, geçen yılın şubat ayma göre 564 milyon dolar tutarında, yüzde 28.7 oranında artarak 2 milyar 527 milyon dolar oldu. Şubat ayı cari açık beklentisi 2.5 milyar dolar düzeyindeydi. Cari denge geçen yılm şubat ayında 1.96 milyar dolar, 2016 yılının tamamında ise 32.6 milyar dolar açık vermişti. Şubatta cari açıktaki artışta ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayma göre 546 milyon dolar artarak 2 milyar 491 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.

Diğer taraftan, aynı dönemde ikincil gelir dengesinden kaynaklanan net girişler 230 milyon dolar azalarak 154 milyon dolar, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirler ise 200 milyon dolar artarak 519 milyon dolar oldu. Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, geçen yılın aynı ayma göre 20 milyon dolar artarak 502 milyon dolara yükseldi. Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, 26 milyon dolar azalarak 645 milyon dolar oldu.

907 MİLYON DOLAR PORTFÖY YATIRIMI

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler (net yükümlülük artışı), bir önceki yılm aynı ayma göre 2 milyon dolar azalarak 270 milyon dolar tutarında gerçekleşti. Portföy yatırımları 907 milyon dolar tutarında net giriş kaydetti. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 331 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında ise 179 milyon dolar net alım yaptığı görüldü. Yurtdışında ihraç edilen tahvil ve bonolarla ilgili olarak, genel hükümet 335 milyon dolar net geri ödeme, bankalar ise 245 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi. Diğer yatırımlarda, 2 milyar 10 milyon dolar tutarında net giriş gerçekleşti. Şubatta resmi rezervler 576 milyon dolar artarken, net hata noksan kaleminde 84 milyon dolarlık çıkış oldu.

Yılın ilk iki ayında cari işlemler hesabı geçen yılm aynı dönemine göre 622 milyon dolar tutarında, yüzde 26.9 oranında artışla 5.29 milyar dolara yükseldi. Turizm gelirlerindeki kayıp, dış ticaret açığındaki büyümeye paralel olarak 12 aylık cari işlemler açığı bir önceki aya göre 564 milyon dolar artışla 33.75 milyar dolara yükseldi.

SANAYİ ÜRETİMİ YILUK ARTIŞI YÜZDE 1.7

Sanayi üretimi şubatta takvim etkisinden arındırılmış seriye göre yıllık bazda yüzde 1 artarken, arındırılmamış seriye göre eksik iş gününün de etkisiyle yıllık yüzde 1.7 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) şubat ayı sanayi üretim verilerine göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seri bazında sanayi üretimi bir önceki aya kıyasla yüzde 0.4 azalışla 129.1 oldu. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, şubatta madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 5 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0.9 azaldı, elektrik, gaz, buhar ve iklimlen-dirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise yüzde 0.6 arttı.

Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminin geçen yılm aynı ayma göre yüzde 1 artışla 117.1 düzeyinde gerçekleştiği şubatta, alt sektörler incelendiğinde madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi geçen yılm aynı ayma göre yüzde 13.6 azaldı. Bu dönemde imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0.7, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 9.4 artış gösterdi.

SANAYİDE İVMELENME GÖRÜNÜMÜ

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi grupları (MIGs) incelendiğinde, şubatta bir önceki aya göre en fazla azalış yüzde 4.6 ile sermaye malında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, şubatta bir önceki aya göre en fazla azalış yüzde 21 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında yaşandı. Bu azalışı, yüzde 11.4 ile temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı ve kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı takip etti. Şubatta bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 6.9 ile içeceklerin imalatında yaşandı. Hükümetin mobilya ve beyaz eşyadaki vergi indirimlerini eylül sonuna uzatma kararı alması, büyümeyi destekleme amacıyla atılan diğer teşviklerin mart ayı itibarıyla etkili olmaya başlaması ile yılın ilk çeyreğinde büyümede sürpriz bir toparlanma görebileceği beklentisi ağırlık kazandı.

Mart ayında gelen öncü veriler sanayide ivmelenen bir görünüme işaret ediyordu. İstanbul Sanayi Odası Türkiye PMI, mart ayında 52.3’e yükselerek 13 aydır ilk defa büyümeye işaret ederken, ekonomik güven endeksi bir önceki aya göre yüzde 5 artarak 96.1 değerini, reel kesim güven endeksi bir önceki aya göre 2.8 puan artarak 108.1 değerini aldı.

BIST-100 ENDEKSİ KAZANDIRDI

Mart ayında BIST-100 endeksi yatırımcısına kazandıran tek yatırım aracı oldu. TÜlK’in geçen hafta açıkladığı fi-nansal yatırım araçlarının reel getiri oranları verilerine göre, en yüksek aylık reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 0.92, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde 0.94 ile BIST-100 endeksinde gerçekleşti. YI-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından mevduat faizi yüzde 0.29, euro yüzde 0.54, devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) yüzde 0.83, dolar yüzde 0.93 ve külçe altın yüzde 0.98 oranında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise mevduat faizi yüzde 0.27, euro yüzde 0.52, DİBS yüzde 0.81, dolar yüzde 0.91, külçe altın yüzde 0.96 kayıpla yatırımcısını üzdü. Üç aylık değerlendirmede; BIST-100 Endeksi Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 10.45, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 12.6 ile yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağladı. Altı aylık değerlendirmeye göre dolar Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 9.85, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 14.46, yıllık bazda sırasıyla yüzde 9.5, yüzde 14.2 ile yatırımcısına en fazla reel getiriyi sağladı.

TRAFİKTEKİ ARAÇ SAYISI 21.3 MİLYON

Otomobil üretimi 2017 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44 artarak 300 bine yükseldi. Otomobil üretimindeki son 10 yılın rekoru kırıldı. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, ocak-mart döneminde toplam otomotiv üretimi 2016’nm aynı dönemine göre yüzde 23 artışla 424 bin oldu. İlk çeyrekte toplam pazar yüzde 8 daralarak 160 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde otomobil pazarı ise yüzde 9 daralarak 116 bine geriledi. İlk çeyrekte otomotiv ihracatı yüzde 33 artışla 355 bin adete, otomobil ihracatı yüzde 60 artışla 255 bin adete yükseldi.

Otomotiv sektöründe meydana gelen gelişmeleri izlenmesi açısında önemli bir diğer veri ise TÜİK tarafından açıklandı. Motorlu kara taşıtları istatistiklerine göre, şubatta trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı geçen yılın aynı ayma göre yüzde 4.6 oranında azalışla 65 bin, trafikten kaydı silinen taşıt sayısı yüzde 2 azalışla 7 bin 830 oldu.

Şubatta trafikte taşıt sayısındaki artış 57 bin 178 düzeyinde gerçekleşti. 2017 yılının ilk iki ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı yüzde 8.1 artışla 193 bine, trafikten kaydı silinen taşıt sayısı yüzde 5.1 artışla 15 bin 201 adete ulaştı. Böylece trafikteki toplam taşıt sayısı yılın ilk iki ayında 178 bin 455 adet arttı. Trafiğe kayıtlı araç sayısı şubat sonu itibarıyla 21 milyon 268 bin 879 oldu.