Çevreci gökdelen
Yağmur ormanları gezegenimizin akciğerleri gibi. Amazon yağmur ormanlarıysa, dünyadaki tüm yağmur ormanlarının yarısından fazlasını oluşturuyor. Güney Amerika kıtasının tam ortasında yaklaşık 5,5 milyon kilometrekareye yayılmış olan Amazon Havzası, 9 ülkeyi içine alan muazzam bir alan. Bildiğimiz kadarıyla; en az 40 bin ağaç, 2 bin adet kara memelisi ve kuş, binlerce balık ve yüz binden fazla omurgasız hayvan türüne ev sahipliği yapmakta. Ama burada hala keşfedilememiş olan türler var.
Yağmur ormanlarının değerini yeni yeni anlıyoruz desek yeridir. Bir zamanlar dünyanın %14’ünü kaplayan bu ormanlar artık sadece %6’lık bir alana karşılık geliyor. Ormanların yok olması, her gün 137 farklı türün dünya üzerinden silinmesi demek. Yağmur ormanları günümüzde büyük bir risk altında. Tarımsal alan yaratılması, iklim değişikliği etkileri, kereste ticareti, yangınlar, sığır besiciliği, otoyol inşaatı gibi çeşitli nedenlerle telafisi imkansız tahribatlar yapılıyor. Üstelik artık sadece beşte biri yasal korumaya tabi. Bu nedenle korunmaları için yeni projelere ihtiyaç var.
Yağmur Ormanları Muhafızı (Rainforest Guardian) bu projelerden biri. NASAnm raporlarına göre, sadece birkaç yıl içinde ormanların 33 bin metrekaresini yangınlar nedeniyle kaybettik. Çinli bir araştırma grubu, bu açıklamadan etkilenerek, ormanları yangınlardan koruyacak bir gökdelen tasarladılar. Tasarım ve mimarlık dergisi Evolo’nun düzenlediği yeni nesil gökdelenler yarışmasında ödül alan proje yatırımcılarını bekliyor.
Tasarımcılar Jie Huang, Jin Wei, Giaowan Tang, Yiwei Yu ve Zhe Hao, yağmur suyunun toplanıp, ihtiyaç duyulan yerlere uygun şekilde dağıtılmasına odaklanmışlar. Yukarıdan bakıldığında bir uzay gemisine benzeyen Yağmur Ormanları Muhafızı, aslında bir kule gibi yükselen itfaiye istasyonu niteliği taşıyor. Üzerinde yükseldiği alanı sürekli nemlendiren ve böylece kurak mevsimde ekosisteme destek veren gökdelen, aynı zamanda hava durumu değerlendirme merkezi, araştırma laboratuarları ve eğitim birimlerine de sahip. Topladığı yağmur suyunu filtreleyerek, farklı rezervlerde saklayabilen yapının tepesindeki düz alan ise yangın söndürücü robotların havalanabileceği bir pist gibi hizmeti veriyor. Bilim insanlarının, dönemsel olarak çeşitli çalışmalarda bulunabilecekleri laboratuarlarda özellikle iklim değişimi ve ekosistem üzerine zengin bir gözlem imkânı sunulmakta. Laboratuarlar, çevre konularında bilinçlenmenin arttırılması amacıyla turistlerin ziyaretine de açık olacak.
Tasarım şu anda hala konsept aşamasında. Fakat çok büyük bir soruna iyi hesaplanmış, yenilikçi yaklaşımlar ve bilimsel çözümler sunmayı başardığı için uygulamaya geçirilme ihtimali oldukça yüksek. Umarız bu tür projelerle daha sık karşılaşırız. ? s
