Dubai’de Ticaret ve Yatırım Fırsatları

Türkiye’den ağırlıklı olarak inşaat ve müteahhitlik firmalarının faaliyet gösterdiği Dubai, şimdi perakendenin de yeni adresi oldu. Gıda, mobilya, tekstil ve ayakkabı perakendesinin devleri Dubai’yi yakın markaja aldı. Çilek Mobilya’dan Bolulu Haşan Usta’ya, Koton’dan Doğtaş’a kadar pek çok şirket Dubai’de mağaza sayısını artırıyor. LCWaikiki, İpekyol, Günaydın, Atlas Hah, HD Döner, Kitchenette, Fuga Mobilya gibi markalar da bölgeye girmek için hazırlık yapıyor.

2008’deki küresel krizde büyük darbe alan ama birkaç yıl içinde toparlanan Dubai, alışverişin gözde mekanlarından biri olma özelliğini sürdürüyor. Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) oluşturan yedi emirlikten biri olan Dubai, Körfez ülkeleriyle son birkaç yıldır artan siyasi ve ekonomik ilişkilerin etkisiyle Türk firmalarının da yeni büyüme noktalarından biri haline geldi. 2012 yılından bu yana karşılıklı yapılan siyasi ziyaretler de bu süreci olumlu etkiledi.

Pek çok küresel markanın bulunması, lojistik imkanlarının güçlü olması, 400’den fazla otelin ortalama yüzde 80-90 doluluk oranıyla çalışıyor olması, iş yapma kolaylığı ve vergi bulunmaması, Dubai’yi çekici kılan nedenler arasında yer alıyor.

FİRMALAR YATIRIM HAZIRLIĞINDA

Türkiye’nin tarihi, kültürel ve is-lami değerleri açısından Körfez ülkeleriyle ortak noktaları bulunduğunu söyleyen Türkiye-Dubai îş Konseyi Başkanı Hakan Bahçeci, “Siyasi ziyaretlerin ekonomiye çok olumlu etkisi oldu. Ayrıca Türk dizileri kültürel bağlarımızın oturmasına yardımcı oldu. Türkiye’deki birçok sanatçımızın burada çok popüler olması Türkiye’ye olan ilgiyi artırdı” diyor.

Ortaya çıkan doğal ilginin Türk perakende firmaları için de değerlendirilmesi gereken büyük bir fırsat olduğuna dikkat çeken Bahçeci, şöyle devam ediyor: “Unutulmaması gereken bir diğer nokta da Dubai’nin bu bölge için bir hub (merkez) olarak kullanılma konusunda sunduğu fırsatlar. Gümrük işlemleri ve şirket kurma gibi konulardaki kolaylıklar firmalarımız tarafından çok iyi değerlendirilmeli.” Bahçeci, Dubai’de gıda, tekstil ve perakende alımnda önemli fırsaüar olduğunu söylüyor.

BAE’nin en popüler emirliği olan Dubai’nin potansiyelini keşfeden firmalar pazara girmek için hazırlıklara başlamış durumda. Bölgede master franchise’la çalışmayı isteyen HD İskender, işbirliği için güçlü bir ortak arıyor. Atlas Halı da benzer bir çalışma yürütüyor. 2014’te Dubai’de mağaza açmayı hedefleyen şirket, bayilikle büyümeyi amaçlıyor. LCWaikiki ise 2014’te mağaza açacak. Son dönemde yurtdışına yönelen yeme-iç-me zinciri Kitchenette’in de bölgede şube açma planı bulunuyor. Günaydın ise Dubai’den ve diğer Arap ülkelerinden pek çok ortaklık teklif alıyor. Günaydın Et’in kurucu ortaklarından Cüneyt Asan, bu tekliflerin değerlendirme aşamasında -olduğunu söylüyor.

“DÜNYAYA DUBAİ’DEN AÇILDIK”

Çilek Mobilya, Dubai’deki potansiyeli erken fark eden firmalardan biri. Bölgeye 2010 yılında giren şirketin İbni Batuta Mail ve Mirdiff City Çenter Mail Dubai isimli AVM’lerde iki mağazası bulunuyor. Dubai’de mağaza sayısını artırmayı planlayan Çilek Mobilya, 2014 yılında Abu Dabi’de de bir mağaza açmayı planlıyor.

Dubai’deki mağazaların toplam ciro içindeki payının yaklaşık yüzde 5 olduğunu söyleyen Çilek Mobilya Yönetim Kurulu Üyesi Talha Çilek, “Dubai, dünyaya açılan kapılarımızdan birisi. Ayrıca dünyanın her yerinden iş adamları ve yatırımcılar geliyor Dubai’ye. Bizim de buradaki mağazalarımıza çok fazla girişimci ziyarette bulunuyor ve yeni mağazalar için başvurular alıyoruz. Özellikle bu anlamda Dubai fırsatlar ülkesi diyebiliriz” diyor.

MOBİLYA İŞİ BÜYÜYOR

Alfemo, BAE’de ilk mağazasını bu yıl ekim ayında Sharjah’da açtı. Şirket, önümüzdeki birkaç yıl içinde iki tane Dubai’de ve iki tane de Abu Dabi’de mağaza açmayı hedeflliyor. Alfemo İhracat Müdürü Serkan Duman, önümüzdeki sene için Dubai mağazasının en çok ciro yaptıkları ilk beş pazarın içine rahatlıkla girebileceğini vurguluyor.

Dubai’nin bölgesinin ticari, finan-sal ve turistik merkezi olduğuna dikkat çeken Duman, “Bölge pazarındaki tüketicinin satın alma gücünün yüksek olması, devamlı göç alması, yeni konut projelerinin kesintisiz devam etmesi özellikle mobilya sektörü için artan bir talep yaratıyor” diyor.

Bölgeye 2012 yılında giren Doğtaş, hızlı büyüme gösteren şirketlerden biri. Şirketin Dubai’de iki Doğtaş Exclusive bir de Kelebek Mutfak mağazası bulunuyor. Doğtaş ve Kelebek Yurtdışı Satışlar Direktörü Erol Çetin-kaya, 2014’te Abu Dabi’de Kelebek konsept mağazası açmayı planladıklarını belirtiyor. Şirket, Dubai’deki mağazaların toplam ciro içindeki payının yüzde 5-9 arasına oturmasını hedefliyor.

YEME İÇME SEKTÖRÜ ATAKTA

BAE’de büyüme potansiyeli taşıyan bir alan da yeme içme sektörü. Ekim 2012’de Abu Dabi’de Ali Ain Mall’da ilk ve Mayıs 2013’te Dubai’de Mina Road Bur’da ikinci şubesini açan Bolulu Haşan Usta, 2014 sonuna kadar iki şube daha açmayı planlıyor. Bolulu Haşan Usta yönetim ku^ rulu üyesi Rıdvan Gürgönül, BAE’de-ki şubelerin cirosal anlamda Türki-ye’dekilerle yarıştığını söylüyor.

2009 yılında açtığı Jumeirah Be-ach Residence şubesinin ardından 2010 yılında Mirdif City Center’da bir şube açan Köşebaşı restoran zinciri, yakaladığı başarının da etkisiyle Dubai’de yeni yer arayışına girdi. Şirket,

2014 yılı sonuna kadar Dubai’de en az bir şube daha açmayı planlıyor.

Şirketin Körfez bölgesinde, Dubai’de iki, Abu Dabi, Bahreyn, Riyad, Jeddah ve Kuveyt’te birer olmak üzere toplam yedi şubesi bulunuyor. Dubai’de yer alan mağazaların Körfez bölgesinde yer alan tüm şubelerin toplam cirosuna oranının yaklaşık olarak yüzde 25 olduğunu belirten Köşebaşı Proje ve Operasyön Yöneticisi Murat Sait Can, “Genel olarak Körfez bölgesinde Türk mutfağına büyük bir ilgi var. Mağazaların tamamı yüzde 100 kapasiteyle çalışıyor.

2015 sonuna kadar bölgede 20 şubeye ulaşmayı planlıyoruz” diyor.

2004 yılında Dubai’de ilk şubesini, 2013’te ise İkincisini açan Mado da bölgedeki şube sayısını artırmak için görüşmeler yürütüyor.

HAZIR GİYİMCİLER SIRAYA GİRDİ

Dubai’de mağaza açma hazırlığı yapan firmalardan biri de îpekyol. Körfez bölgesinde ilk olarak Kuveyt, Katar ve Bahreyn’de mağaza açan şirket, beklentilerin üzerinde bir geri dönüş aldı. Bu süreçte bölgenin nabzını tutarak marka bilinirliği üzerine yoğunlaştıklarını belirten Ayaydm-Miroglio Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ayaydın, yakın zamanda güçlü ve kalıcı bir şekilde Dubai ve Abu Dabi pazarına girmeyi planladıklarını söylüyor.

Dubai’de halen iki mağazası bulunan Miss Poem ise 2014 yılının sonuna kadar iki mağaza daha açmayı hedefliyor. Dubai’deki mağazaların toplam ciro içindeki payının yüzde 3 olduğunu söyleyen Miss Poem Yönetim Kurulu Başkanı Suat Sekman, “Dubai’de kaliteyi seven, marka tercihi olan ve Türk markalarına sıcak bakan bir tüketici kiüesi var.” diyor.

U.S. Polo Assn. markasıyla Dubai’de ve Abu Dabi’de birer mağazası bulunan Aydınlı Gaip, 2014’de iki mağaza daha açmayı hedefliyor. Dubai’nin dünyanın önemli moda merkezlerinden biri olduğunu, özellikle Arap ve Doğu coğrafyasının seyahat noktasında da bir kesişim merkezi olduğunu söyleyen Aydınlı Grup Genel Müdürü Osman Şentürk, “Dolayısıyla Dubai bizim için Londra, Paris, New York, Tokyo gibi önemli merkezlerden biri. Mevcut mağazalarımıza ilave olacak yatırımlarımız için büyük AVM’ler ile görüşmeler yapılıyor” diyor.

EN HIZLISI KOTON

BAE’de 14 mağazası bulunan Koton, bölgede büyümeye devam ediyor. Şirketin Dubai’de sekiz, Abu Dhabi’ de dört, Fujairah ve Bawadi’de birer şubesi bulunuyor. BAE’de dört yıl içinde yedi mağaza daha açmayı hedeflediklerini söyleyen Koton Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Yılmaz, “Dubai ve Abu Dabi mağazalarını 2014 sonuna kadar açmayı planlıyoruz. BAE’ de tanınan ve tercih edilen moda ve perakende markaları arasında ilk 5’ten biriyiz. Toplam Koton Türkiye ve yurtdışı cirosu içinde Dubai’deki mağazaların ciro oranı yüzde 0,22” diyor.

Dubai’deki ilk mağazasını 2013’te Dubai Mall’da açan Mavi Jeans, önümüzdeki yıl Mail of Emirates’te yeni bir mağaza daha açmayı planlıyor. Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki toplam mağaza sayısının ise Sharjah ve Abu Dabi’dekilerle birlikte 2014 yılında dörde ulaşacağını söyleyen Mavi Jeans CEO’su Cüneyt Yavuz, bölgenin potansiyelini şu şekilde özetliyor: “Birleşik Arap Emirlikleri’nin kalbi konumundaki D.ubai, son yıllarda yaşadığı modern ve kozmopolit değişimiyle Ortadoğu’nun Batı’ya açılan kapısı haline geldi.”

2012 yılında 3 milyar dolarlık ihracat yapılan BAE’de Dubai dışında diğer emirlikler de Türk firmaları için fırsatlar barındırıyor. BAE’de diğer ülkelerde uygulanan kurumlar vergisi, gelir vergisi, KDV, stopaj gibi vergi kalemlerinin hiçbiri uygulanmıyor. Sadece BAE’ye ithal edilen ürünlerde fatura bedeli üzerinden yüzde 5 gümrük vergisi bulunuyor. Türkiye’de irtibat bürosu bulunan tek serbest bölge olan Ras al Khaimah Serbest Bölgesi (RAK) Türk firmaların tercih ettiği noktalardan biri. RAK’ta 480 Türk firması bulunuyor. RAK Serbest Ticaret Bölgesi’nin Türkiye İrtibat Bürosu Yöneticisi Gülay Avcı, serbest bölgedeki Türk firması sayısının her yıl yaklaşık yüzde 25 artış gösterdiğini söylüyor.

DUBAİ’NİN CAZİBESİNİN 5 NEDENİ

1- Ortadoğu’ya açılmak isteyen markaların ilk durağı genellikle Dubai oluyor. Dubai, bölge için bir merkez konumunda.

2- Dubai, New York, Londra ve Paris gibi büyük perakende pazarlarının başında geliyor.

3- Şehir merkezinde sayıları gün geçtikçe artan alışveriş merkezleri, perakende pazarının canlılığını artırıyor.

4- Yüksek gelire sahip tüketici profili kalite ve markaya önem veriyor.

5- Dubaili tüketici Türk markalarını henüz çok iyi tanmmasa da”Made inTurkey” etiketine güven duyuyor.

Rahime Baş Uçar

Yatırım ve ticaret fırsatlarını iş fikirleri kategorimizde yayınlamaya devam edeceğiz.