Dünyanın maaşı artıyor

2015’te tüm dünyada maaşların ortalama yüzde 5.4 oranında artması bekleniyor. Türkiye yüzde 9 ile Avrupa’daki en yüksek maaş artış oranına sahip ülke olacak. Asya’daki çalışanlar artan maaşlarına sevinirken, Latin Amerika’dakiler net kayıp yaşayacaklar…

HER yılın başında çalışanlar en çok zam alıp almayacaklarını merak ederler. Şanslı olanlar, geçen yılın performans değerlendirmesi ve enflasyon oranına göre bekledikleri zammı alır. Medyada ise maaş zamları öncesinde hemen her yıl özel ve kamu sektörü çalışanlarının alacağı zamları tahmin eden araştırmalara yer verilir. Dünyanın ve Türkiye’nin en büyük veri tabanına sahip yönetim danışmanlığı şirketlerinden Hay Group’un, Türkiye dahil 110 ülkedeki 24 bin şirketin 16 milyon çalışanı üzerinden derlediği verilere göre, 2015’te dünyanın maaşının yüzde 5.4 oranında artması bekleniyor. Bu oran 2014 yılında yüzde 5.2 olmuştu.

Hay Group Türkiye Genel Müdürü Gökhan Toğrul’a göre, ağır kriz sonrası iyileşen ekonomiler, geçmiş yılların farklarını kapayan ücret artışları yapacaklar.

Ancak bu artış, bölgeden bölgeye ve ülkeden ülkeye değişen büyük farklılıklar içeriyor. “Ortalamalar bizi yanıltmasın ama her şirketin yaşadığı zorluklar, rekabet ettiği pazarlar, stratejileri ve organi-zasyonel zorluklar doğrultusunda politikalarını belirlemesi gerekiyor” diyen Toğrul, şirketlerin çalışanları ile var olduğunu kabul ederek başarı ve potansiyel bazlı gelir/ücret yönetimine yönelmelerinin kaçınılmaz olduğunu söylüyor.

ASYA’DA ARTIŞ DAHA YÜKSEK

Çok sayıda ülkeden verilerin yer aldığı araştırmada en yüksek maaş artışının Asya’daki ülkelerde olduğu gözlemleniyor. Araştırmaya göre, Asya’da maaşlar, geçen seneye göre yüzde 0.2 artarak yüzde 6.8 oranında yükselecek. Öngörülen görece düşük enflasyon oram yüzde 3.7 olduğu için bu kıtadaki çalışanlar tüm dünyadaki en yüksek reel gelir artışına sahip olacaklar. Özetle, Asya’da maaşların net olarak yüzde 3.1 oranında artması bekleniyor

Asya’ya ülke bazında baktığımızda ise en yüksek maaş artışlarının yüzde 11.4 ile Vietnam, yüzde 10 ile Endonezya ve yüzde 8 ile Çin’de olacağı tahmin ediliyor. Enflasyon dikkate alındığında bile reel maaş artışları bu ülkelerde sırasıyla yüzde 6.6, yüzde 4.4 ve yüzde 5.7 olacak. Asya’daki yüksek maaş artışları hem deneyimli yöneticiler hem de en iyi üniversitelerden gelen yeni mezunlar için süregelen savaşı yansıtıyor. Çin için bu durum, hükümetin yeni filizlenen bir orta sınıf yaratma baskısının da bir sonucu.

Bunun anlamı, Çin’in ikinci ve üçüncü kademe şehirlerindeki ücretlerin artışta olması. Vietnam’da çalışanlar ise ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının küresel ortalamanın oldukça üzerinde yükselmesinin avantajını yaşıyorlar.

Geniş çaplı ekonomik ve politik çalkantılara rağmen Ortadoğu’da maaşların yüzde 5.6, Afrika’da ise yüzde 6.9 oranında artması bekleniyor. Enflasyonun göreceli olarak düşük olması beklendiğinden Ortadoğu ve Afrika’da sırasıyla yüzde 2.9 ve yüzde 2.0 oranında reel bir gelir artışı olacağı tahmin ediliyor.

AVRUPA’DA YUNANİSTAN ÖNCÜ

Avrupa’da maaşlar, son dönemde sıkıntı yaşayan ekonomilerin iyileşmesi ile yükselmekte. Bunlar arasında en dikkat çeken ülkeler ise şüphesiz Yunanistan ve İrlanda. Araştırma verilerine göre, Yunanistan’da yüzde 1.3, İrlanda’da ise yüzde 1.4 oranında maaş artışı gerçekleşecek. Her iki ülkenin tekrar ekonomik büyümeye geçmesi ile geçen seneki yüzde 0.8 ve yüzde 0.2’lik reel ücret artışı bu yıl sırasıyla yüzde 2.5 ve yüzde 1.1 olarak gerçekleşecek. Avrupa genelinde ise maaşların yüzde 3.1 oranında artması bekleniyor. Öngörülen yüzde 1.5 oranındaki düşük enflasyon ile birlikte düşünüldüğünde çalışanlar yüzde 1.6’lık bir reel maaş artışı yaşayacaklar.

İngiltere’de de çalışanların maaş artışında bir toparlanma görülecek. Bu ülkede maaşlar geçen sene olduğu gibi yüzde 2.5 oranında artacak olsa da öngörülen yüzde 0.8 düşük enflasyon oranı ile reel gelirde 2009’dan bu yana ikinci kez artış görülecek. Avrupa içinde değerlendirildiğinde Rusya ve Ukrayna’da çalışanlar sırasıyla yüzde 6.8 ve yüzde 6.8 oranlarında maaş artışı bekleyebilirler. Ancak, tahmini olarak sırasıyla yüzde 7.5 ve yüzde 10.7 enflasyon ile birlikte bu iki ülkede çalışanlar reel olarak yüzde 0.7 ve yüzde 3.9 oranında net gelir kaybı yaşayacaklar.

Türkiye’nin, yüzde 9’a kadar çıkacak maaş artış oranıyla Avrupa’daki en yüksek maaş artışına sahip olacağı tahmin ediliyor. Fakat yüzde 8.7’lik yıllık enflasyon ile çalışanlar gelirlerinde fark fazla hissedilmeyecek.

LATİN AMERİKA SIKINTILI

ABD’de maaş artış oranının ortalama yüzde 2.8 olacağı tahmin ediliyor. Bu, geçen yıla göre yüzde 0.1 daha yüksek bir oran ve tahmini yüzde 2.1 enflasyon ile düşünüldüğünde çalışanlar yüzde 0.7 oranında reel gelir artışına sahip olacak.

Latin Amerika’da ise maaş artışları yüksek enflasyon ile erozyona uğruyor. Bölgenin tamamında çalışanların ortalama yüzde 9.7 ile en yüksek maaş artışına sahip olacakları tahmin edilse de yüzde 10.7 olarak öngörülen enflasyon ile çalışanlar aslında maaşlarında yüzde 1 oranında bir gerileme yaşayacaklar.

Latin Amerika’da Venezüella, tüm dünyadaki en önemli reel gelir kesintisini yaşayacak ülke olarak dikkat çekiyor. Yüzde 40.3’lük maaş artışına rağmen öngörülen enflasyonun yüzde 66.4 olduğu hesaba katıldığında çalışanlar yüzde 24.1‘lik bir reel kesinti görecekler. Brezilya’da da beklenen maaş artışı yüzde 6.1 ancak yüzde 6.5’lik 2014 enflasyonu, Brezilyalı çalışanların maaşlarının aslında yüzde 0.4 gerilemesi anlamına geliyor.