Ekim Alptekin’in İş Jet’i Üretimindeki Girişimcilik Öyküsü

Ekim Alptekin tarafından 2009’da iflas masasından alınan ve iki yıl sonra yüzde 40’ı Sikorksv’ye satılan Eclipse Aerospace, iş jetinde seri üretime yeniden başladı. 2 milyon 900 bin dolar fiyatla satılan iş jetleri için Alptekin, “Rakipsiz bir model yarattık. Binlerce satmayı hedefliyoruz” diyor.

Türk Amerikan İşadamları Derneği (TABA/AmCham) Genel Başkanı Ekim Alptekin, merkezi Amerika’da olan hafif jet üreticisi Eclipse Aerospace’in ortaklarından. Şirketi iflas noktasındayken satın alan, iki yıl sonra da yüzde 40’ını Sikorsky’ye satan Alptekin, şu ana kadar ağırlıklı olarak daha önceki dönemde satılmış olan uçakların bakım ve onarımıyla ilgileniyordu. Son iki aydır ise Eclipse Aerospace ilk kez yeni bir modelin üretimini gerçekleştiriyor. Ekim Alptekin, yeni model ve üretimin tekrar başlamasıyla ilgili olarak hedeflerini anlattı.

MAKALE İLE BAŞLADI

Ekim Alptekin’in havacılık sektörüne girişi aslında biraz da tesadüfen oldu. Amerika’da yaşadığı dönemde Eclipse ile ilgili okuduğu bir makale, Alptekin’in kariyer planlarını bir anda değiştirdi. Makalede özetle hafif jetlerin yakın gelecekte çok ciddi bir pazar kazanacağı ve uygun fiyatlı ürünle pazara giren Eclipse Aerospace’in sektörde dengeleri değiştireceği üzerinde duruluyordu.

Alptekin’in aklına önce Eclipse Aerospace’in Türkiye satış haklarını alma fikri geldi. Fakat daha sonra uçak satın alıp Amerika’da bir hava taksi işletmesi kurma fikrini daha cazip buldu. Finans konusunda yatırımcı arayışına giren Alptekin, Atasay Yönetim Kurulu Başkanı Cihan Kamer ile ortaklığa giderek bu alana giriş yaptı. 120 uçak siparişi verildi ve ilk uçak teslim alınıp işe başlandı.

Fakat böyle ciddi hedeflerle yola çıkıldığı bir sırada Eclipse Aerospace’te sıkıntılar ortaya çıktı. Öyle ki, ortaklar arasında yaşanan anlaşmazlıklar şirketi iflasa kadar sürükledi. Alptekin, 2009 yılında Eclipse Aerospace’in neredeyse kapanma noktasına geldiği bir dönemde, yine kendisi gibi şirketi satın almak isteyen Mason Holland ile birlikte 40 milyon dolar vererek ortak oldu. Cihan Kamer ise Türkiye’deki işlerine odaklanma kararı verdiği için bu ortaklıkta yer almadı.

ENKAZ DEVRALDI

Ekim Alptekin ve Mason Holland, Eclipse Aerospace! satın aldığında aslında ortada hiç de parlak bir tablo yoktu. Üretim tamamen durmuş ve 2 bin 800 kişi işten çıkarılmıştı. Zaten 1,5 milyar dolar yatırım yapılan ve 260 uçağı havada olan bir şirketin 40 milyon dolar değerle satılmış olmasının da temel nedeni buydu.

Alptekin, şirketi devraldıklarında ellerinde sadece bina, birkaç güvenlik ve temizlik görevlisi olduğunu söylüyor. Fakat en önemli sorunun, satılan tüm uçaklarda sıkıntı olması olduğunu belirtiyor.

Edipse Aerospace kurulurken tıpkı Henry Ford’un seri üretim otomobil tarihi başlatması gibi bir hedefle yola çıkmıştı. Eclipse’de el işçiliği neredeyse tamamen bitmiş ve seri üretime geçilmişti. Böylelikle müşteriler 2 milyon dolar gibi gayet uygun bir fiyata dört kişilik jet satın alabilme şansına kavuşmuştu. Edipse 500 modeli, en yakın rakibinden yüzde 40 daha az yakıt harcayan bir jet olarak tasarlanmıştı. Kullanıcısına ekonomik değer yaratacak şekilde yaratılmıştı. Öyle ki, 200 dolarlık bir yakıtla yaklaşık 1 saatlik uçuş yapabiliyordu.

SİKORSKY ORTAK OLDU

Fakat bu avantajlara karşın özellikle müşterilerin siparişlerini daha erken istemesi nedeniyle satılan uçakların hepsinde bir takım eksiklikler söz konusuydu. İki ortak yola bu sıkıntılan gidererek çıktı.

İlk hedef, satıştan dolayı kendilerine geçen 260 uçağı tekrar hazır hale getirmek ve uçurmak olarak kondu. Bazı parçaların eksikliği yüzünden uçaklar belirli bir yükseklikten yukarıya çıkamıyordu. Öncelikle bu ve benzeri eksiklikler giderildi. iki ortağın Edipse Aerospace’i satın almasından bugüne kadar geçen sürede sadece 16 uçak üretildi. Şu ana kadarki süre AR-GE yatırımlarına ve mevcut filonun iyileştirilmesine harcandı. Para, bakım, onarım ve geliştirme hizmetlerinden kazanıldı.

Fakat kısa sürede kat edilen yol, mevcut filonun başarıyla yenilenmesi ve tüm bunlara ek olarak, orta ve uzun vadede şirketin büyüme potansiyeli, ünlü helikopter üreticisi Sikorsky’nin dikkatini çekti. 2011’de şirketin yüzde 40’ı Sikorsky tarafından satın alındı.

Ekim Alptekin, Sikorsky ortaklığının şirketin büyümesine önemli bir ivme kazandırdığını söylüyor.

Know-how’m yanında özellikle Sikorsky’nin ismi kullanılarak parça alımlarında ciddi fiyat indirimleri sağlandığını belirtiyor.

ÜRETİM TEKRAR BAŞLADI

Şu an şirketin gündeminde yeni model 550’nin üretimi var. Yaklaşık üç ay önce üretim izni alındı. 550’nin üretimi 2009’dan yana yeni jet üretmeyen şirketin ilk üretimi olacak.

Ekim ayında Amerika’da gerçekleşecek iş jeti fuarında lansmam yapılacak model, 2 milyon 900 bin dolara satılacak. Ekim Alptekin, yeni model ile ilgili olarak, “Çok iddialıyız. Teknolojik anlamda en ileri iş jeti olacağını söyleyebilirim. Bir önceki modelimiz 500-600 metrelik piste iniş yapabilme kapasitesine sahipken, yeni modelimiz adeta bir devrim geçiren fren sisteminden dolayı gerektiğinde 200 metrelik bir piste dahi iniş yapabiliyor. Yani neredeyse müşterilerimiz evlerinin bahçesine bile uçaklarını indirebilecekler” yorumunda bulunuyor.

100 SİPARİŞ ALINDI

Daha önceki model neredeyse tamamen Amerika pazarında satılırken, yeni model 550 Amerika dışında da pazarlanacak. Şu ana kadar 100 adet sipariş alındı bile. Bunun yaklaşık 30’u ise Amerika dışından geldi. Ekim Alptekin, rakiplerinin de olmamasından ötürü 550 modeliyle binlerce satış yapmayı hedeflediklerini söylüyor.

Türkiye pazarı için ise yaklaşık 100 adetlik bir hedef konulmuş du-rumda. Alptekin, bununla ilgili olarak, “Leasing yöntemiyle ayda 25 bin dolarlık ödemeyle böyle bir uçağa sahip olmak mümkün. Bunu görecek olan şirketlerin yeni modele ilgi göstereceğini düşünüyorum” diyor.