Ekonomik Veriler Temmuz Piyasa Yorumları

Son açıklanan sanayi üretimi verisi ekonomide yavaşlamaya işaret ediyor. Cari açıkta beklenenden daha olumlu bir toparlanmanın görülmesi ise TCMB’nin ölçülü faiz indirimlerine devam etme olasılığını artırıyor…

HAFTAYA olumlu başlayan BIST-100 endeksi, pazartesi günü günlük bazda yüzde 1.83 yükseldi. Borsa İstanbul’un yükselişe geçmesinin önemli nedenlerinden biri haziran bilançolarında mart dönemine göre banka karlarının daha iyi geleceği beklentisiydi. Piyasalarda bu beklenti BDDK’nın bankacılık sektörünün mayıs ayı verilerini açıklamasıyla oluştu.

Salı günü ikinci seansta endeks 80 bine doğru yol alırken ise bir anda sert satışlar geldi. Özellikle bankalara gelen satışlarla endeks yaklaşık 500 puan düştü. Çarşamba akşamı ise Amerikan Merkez Bankası (FED) toplantı tutanakları açıklandı. Buna göre, FED ekim ayında tahvil alimim bitirecek.

Faizin ne zaman artırılmaya başlanacağına ilişkin bir sinyal bulunmuyor. FED’in daha önce almış olduğu tahvilleri itfa tarihi geldiğinde yenilememesi konusu ise, faiz artırımı başladıktan sonra şekillenecek. FED şu an yatırımcıların ekonomideki gelişmeleri aşırı iyimser yorumladıklarını ve aşırı risk aldıklarım düşünüyor. Ayrıca piyasalarda volatilitenin (oynaklık) çok düşmesinin aşırı risk alımmı da beraberinde getirdiğim belirtiyorlar.

Perşembe günü Borsa İstanbul ise Avrupa’daki olumsuz gelişmelere ayak uydurarak 79 binin altında kapanış yaptı. Portekiz’deki Espirito Santo isimli bankanın ana ortağının vadesi gelen bir tahvil ödemesini yerine getirememesi nedeniyle Avrupa borsalarmda yüzde 1.5’lara varan düşüşler oldu. Aslında Portekiz’deki banka ile ilgili olumsuz sinyaller sah gününden başlamıştı. Fakat perşembe günü, Banko Espirito Santo’nun hisseleri yüzde 16 değer kaybedince diğer piyasalara sıçradı. Ayrıca ülkelerin tahvil ve bono piyasalarını da ciddi bir şekilde etkiledi. Portekiz devlet tahvilleri de bundan nasibini alırken diğer borçlu Avrupa ülkelerinin tahvilleri de değer kaybetti. Bu arada güvenli liman olarak görülen Alman ve Fransız tahvillerine talep vardı.

CARİ AÇIK VERİLERİ

Mayıs ayında cari açık 3.4 milyar dolar ile 3.8 milyar dolar olan piyasa beklentisinden daha olumlu gerçekleşti. Cari açıktaki düzelmede, dış ticaret açığındaki 10.9 milyar dolarlık toparlanma belirleyici oldu.

Açıklanan mayıs ayı ödemeler dengesi verileri yıllıklandırılmış bazda cari dengedeki toparlanmanın sürmekte olduğunu gösteriyor. Avrupa Merkez Bankası’nın son toplantısında aldığı genişleyici önlemlerin dış ticaret dengemize pozitif yansımaları olacak. Mevcut faiz seviyelerinin de özellikle iç siyasi gerginliklerin azalması sonrasında sıcak para girişini teşvik ettiği görülmekte. Ancak, TCMB’nin kademeli faiz indirim politikasına devam etmesi ve yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle iç siyasi gerginliklerin yeniden artma ihtimali, sıcak para girişinin ne ölçüde süreceğini belirsiz kılmakta. Diğer taraftan Irak’ta süren gerginliğin uzaması ya da derinleşmesi de enerji maliyetleri ve Irak’a olan ihracatı negatif anlamda etkileyeceğinden cari açıktaki toparlanmanın sınırlanmasına yol açabilir.

Buna ek olarak Amerika ekonomisinin beklenenden daha hızlı bir toparlanma göstermesi durumunda FED’in 2015 yılı ikinci yarısına ötelediği faiz artırım kararını öne çekme ihtimali gündeme gelebileceğinden bizim gibi cari açığı yüksek olan ülkeler olumsuz etkilenebilir.

Haziran ayında enflasyon istenilen ölçüde gerilememiş; bu durum TCMB’nin faiz indirim olasılığını azaltmıştı. Ancak son açıklanan sanayi üretimi verisinin ekonomide yavaşlamaya işaret ediyor olması ve cari açıkta beklenenden daha olumlu bir toparlanmanm görülmesi nedeniyle TCMB’nin PPK toplantısında ölçülü faiz indirimlerine devam etme olasılığının arttığını söyleyebiliriz.