Emeklilik sisteminde yenilikler
BİREYSEL Emeklilik Sistemi’nde (BES) katılımcıların lehine olacak bazı düzenlemeler için Hazine Müsteşarlığı ve SPK yoğun olarak çalışıyor. Çalışmanın taslakları, emeklilik şirketleri ve portföy yönetim şirketleri ile paylaşıldı. Taslaklarda yer alan bilgilere göre, emeklilik fonu yönetimi nedeniyle yapılan sabit kesintilerin düşürülmesi ve performans kesintisi yapılabilmesi söz konusu olacak.
Taslak çalışmaya göre yönetim ücretleri, tüm fonlardan farklı oranlarda düşürülmekle birlikte ortalamada bugünkü büyüklüklere göre yaklaşık yüzde 15 civarında bir düşüş gerçekleşecek. Diğer taraftan performans primi sadece bazı fon türlerinden alınabilecek. Bu yönüyle indirim tüm fonları kapsayacak şekilde yapılırken performans priminin bazı fonlarla sınırlı olması bir eleştiri noktası oluşturuyor. Burada kapsamın genişletilmesinin daha uygun olacağını düşünüyorum.
Fon karşılaştırma ölçütlerine standart
Diğer taraftan performans primine konu olan fonların karşılaştırma ölçütlerinin de standartlaştırılması söz konusu. Bu yaklaşım, performans priminin adil hesaplanması ve uygulama birliği yaratması açısından son derece yerinde oldu. Ancak bazı fon türleri için belirlenen karşılaştırma ölçütlerinin gözden geçirilmesi faydalı olacak. Örneğin, esnek ve dengeli fon kategorileri için ortak karşılaştırma ölçütü belirlendi ve enflasyon +50 bps olarak taslakta yer aldı. Esnek fon kategorisi için uygun olmakla beraber, belli marjlar içinde hareket eden ve standart bir varlık dağılımı getirisi vaat eden dengeli fon kategorisi için farklı bir karşılaştırma ölçütü belirlenebilir. Bu bağlamda mevcut uygulamalardan yola çıkılarak dengeli fon kategorisi için yüzde 75 Bono (KYD Tüm , Bono Endeksi) + yüzde 25 BİST 100 endeksi kullanılmasının amaca daha uygun olacağım ve iki fon türü arasında farklılaşma sağlayacağını düşünüyorum.
BES’in en önemli özelliğinin katılımcılara sunduğu ürün çeşitliliği olduğu düşünüldü’ ğünde, yapılacak bu ayrımın bu özelliği muhafaza etmeye fayda sağlayacağı da çok net olarak görülüyor. Aksi takdirde hem esnek hem de dengeli fon kategorilerinde aynı karşılaştırma ölçütünün kullanılması yatırım stratejilerinin de zamanla benzemesine ve tek tip fona doğru evrilinmesine neden olabilecek.
Yılın ilk 80 gününde gelişmekte olan ülkeler aleyhine olan piyasa şartları nedeniyle iç piyasaya yatırım yapan fonların getirilerinin beklentilerin altında kaldığını ancak altın ve gelişmiş ülke piyasalarına yatırım yapan fonların ise yatırımcılarının yüzünü güldürdüğünü gözlemliyoruz. Uç noktada 20 puana varan getiri farklılığı ise fon tercihinin ne denli önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle BES sisteminin daha iyi bir noktaya gelebilmesi için yatırım danışmanlığı ile desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu konu insan kaynağı yetiştirmeyi gerektirdiğinden bugün atılacak adımların ancak belli bir süre sonra ölçek kazanacağı ve istenilen faydayı yaratacağı düşünüldüğünde bugünden konuya ilişkin düzenleme yapılması faydalı olacak.
