En Zengin 100 Listesi
İPEK AİLESİ
Yalnız burada İpek Ailesi’ne ayrı bir paragraf açmak gerekiyor. Ankara’da Koza ve İpek markalarıyla davetiye ve matbaa işleriyle uğraşan aile önce maden işine girdi. Altın madenciliğindeki atılımlan sayesinde son dönemde Türkiye iş yaşamında en hızlı büyüyen ailelerden biri oldu. Sonrasında medyaya da girdi. Kanaltürk ve Bugün Gazetesi başta olmak üzere, Türkiye’nin önemli medya pat-ronlanndan biri haline geldi. Özellikle altın tarafında 1.900 ons/dolar seviyelerine doğru vukan hareketle birlikte grubun borsadaki şirketleri olan Koza Altın, Koza Maden, İpek Doğal Enerji, milyar TL ile ifade edilen değerlere ulaştı. İpek Ailesi, bu süreçte En Zengin 100 listesine hızlı bir giriş yaptıktan sonra 2012 yılı araştırmasında 2-3 milyar dolar bandına ve 22’nci sıraya kadar yükseldi.
Sonrasında, dünyada altın fiyatlarındaki düşüş trendi, şirketlerin değerlerini aşağı çekmeye başladı. Borsada genel olarak şirket değerlerinin düşüş eğilimi sergilemesinin de etkisiyle, İpek Ailesi 2014 sıralamasında 49’uncu sıraya kadar geriledi. Bizim 2015 çalışmasını yaptığımız sırada ise İpek Ailesi’nin şirketlerine kayyum atanmıştı. Bu konunun hukuki boyutu zamanla anlaşılacak. Ancak böyle bir tablo nedeniyle İpek Ailesi’ni En Zengin 100 listesinden çıkardık.
YENİ GİRENLER
Bu yıl listeye yeni giren iki isim ise Hanefi Öksüz (Ki-paş) ve Çoban Ailesi (Şölen Çikolata) oldu. Öksüz Ailesi’ni temsilen Hanefi Öksüz’ün kurucusu ve büyük ortağı olduğu Kipaş Holding (yüzde 60 Öksüz Ailesi, yüzde 40 Gümüşer Ailesi), çimento, tekstil, konfeksiyon ve enerji alanlanndaki faaliyetleri ile tanınıyor. Kahramanmaraş’ın en büyük yatırımcısı, işvereni, ihracatçısı ve vergi rekortmeni. 2014’te devreye aldığı kağıt yatırımının ilk yıl cirosu 400 milyon TL oldu. Tekstil sahasının Türkiye’deki en büyük temsilcilerinden biri iken son dönemde, bu gücünü giyim perakendesine dönük kullanıyor. Dünyadaki en büyük tedarikçilerinden biri olduğu İngiliz Lee Cooper markası ile perakendede hızlı bir yayılma içerisinde. Enerjide de önemli yatırımları devreye alıyor. Öksüz Ailesi’nin Kipaş dışında enerji ve tarım yatınmlan bulunuyor.
İsmail Çoban önderliğinde yedi kardeşten oluşan Çoban Ailesi, 1989 yılında yarattığı Şölen Çikolata’yı alanında Türkiye’nin en önemli sanayicisi ve ihracatçısı yaptı. Yarışa sonradan girmesine karşın Ülker ve Eti ile birlikte, çikolata sektöründe ilk üç içinde yer alıyor. TİM verilerine göre ise ihracatta ilk sırada bulunuyor. 120’ye yakın ülkeye ihracat yapan şirketin beş çikolata fabrikası var. 300 milyon TL yatınm bedelli Balance Güneşli karma projesi ile gayrimenkul sahasına adım atan ailenin, ayrıca çelik konstrüksiyon fabrikası da bulunuyor.
ÇALIŞMA NASIL YAPILIYOR?
Peki çalışmayı yaparken nelere dikkat ediyoruz? Bu çalışma, birçok farklı parametreye bakılarak hazırlanıyor. Öncelikle, bizim için en önemli parametre, borsadaki şirketlerin değerlemeleri. Çünkü En Zengin 100 listesindeki Koç, Sabancı, Şahenk, Doğan, Eczacıbaşı, Yazıcı, Özilhan gibi önde gelen ailelerin şirketlerinin bir kısmı Borsa İstanbul’da işlem görüyor. Bu şirkeüerin değer artış veya azalışları, servetleri etkiliyor. Burada söz konusu şirketlerin toplam değerine değil, halka açık paylan ve varsa diğer ortakların paylanm çıkararak, ailelerin sahip olduğu hisse oranlannın piyasa değerlerine bakıyoruz. Borsadaki şirket değerlemeleri, benzer zenginlik karşılaştırmalarında da önemli bir veri kaynağı olarak kullanılıyor.
Tabii burada ailelerin geçmiş yıllara ait büyümeden kaynaklanan kâr birikimlerini de unutmamak gerekiyor. Özellikle listenin ön sıralarındaki Koç, Sabancı, Şahenk, Ülker, Ecza-cıbaşı, Doğan gibi şu anda işin başında ikinci, üçüncü kuşağın olduğu aileler buna örnek olarak gösterilebilir.